Дека-

Дека- (од грчки: δέκα = десет) — грчка претставка што значи десет. Латинскиот еквивалент е деци.

Овој префикс е, исто така, претставка (симбол: да, меѓун. da) во системот на единици SI што означува фактор од 10¹ и 10, соодветно. Не се користи често и е усвоен во Франција во 1795 година и на меѓународно ниво во 1960 година.

1 декаметар^[1]^[2] = 10 метри
1 декалитар^[3]^[4] = 10 литри

Примери:

Во календарите, една деценија е период од 10 години.
Во електромеханичката опрема, декадата е група од десет броеви на прекинувач или индикатор, кои можат да претставуваат единици, десетици, стотки итн.
Декаподот е суштество со десет нозе од редот на десетношци (Decapoda). Еден вид на десетножец е јастогот (вид на десетножен членконог), а другиот е сипа (вид главоноги)
Декагонот е многуаголник со 10 страни.
Во телоградбата, дека е кратенка за нандролон деканоат, анаболичен стероид.

Претставка	Макед. симбол	Меѓун. симбол	1000^m	10ⁿ	Десетично	Кратка скала	Долга скала (во Македонија)	Воведена
квета	Кв	Q	1000¹⁰	10³⁰	1000000000000000000000000000000	нонилион	квинтилион	2022
рона	Р	R	1000⁹	10²⁷	1000000000000000000000000000	октилион	квадрилијарда	2022
јота	Ј	Y	1000⁸	10²⁴	1000000000000000000000000	септилион	квадрилион	1991
зета	З	Z	1000⁷	10²¹	1000000000000000000000	секстилион	трилијарда	1991
екса	Е	E	1000⁶	10¹⁸	1000000000000000000	квинтилион	трилион	1975
пета	П	P	1000⁵	10¹⁵	1000000000000000	квадрилион	билијарда	1975
тера	Т	T	1000⁴	10¹²	1000000000000	трилион	билион	1960
гига	Г	G	1000³	10⁹	1000000000	билион	милијарда	1960
мега	М	M	1000²	10⁶	1000000	милион		1960
кило	к	k	1000¹	10³	1000	илјада		1795
хекто	х	h	1000^2/3	10²	100	сто		1795
дека	да	da	1000^1/3	10¹	10	десет		1795
		1000⁰	10⁰	1	еден		–
деци	д	d	1000^−1/3	10⁻¹	0,1	десетина		1795
санти	с	c	1000^−2/3	10⁻²	0,01	стотина		1795
мили	м	m	1000⁻¹	10⁻³	0,001	илјадатина		1795
микро	μ	μ	1000⁻²	10⁻⁶	0,000001	милионтина		1960
нано	н	n	1000⁻³	10⁻⁹	0,000000001	билионтина	милијардитина	1960
пико	п	p	1000⁻⁴	10⁻¹²	0,000000000001	трилионтина	билионтина	1960
фемто	ф	f	1000⁻⁵	10⁻¹⁵	0,000000000000001	квадрилионтина	билијардитина	1964
ато	а	a	1000⁻⁶	10⁻¹⁸	0,000000000000000001	квинтилионтина	трилионтина	1964
зепто	з	z	1000⁻⁷	10⁻²¹	0,000000000000000000001	секстилионтина	трилијардитина	1991
јокто	ј	y	1000⁻⁸	10⁻²⁴	0,000000000000000000000001	септилионтина	квадрилионтина	1991
ронто	р	r	1000⁻⁹	10⁻²⁷	0,000000000000000000000000001	октилионтина	квадрилијартина	2022
квекто	кв	q	1000⁻¹⁰	10⁻³⁰	0,000000000000000000000000000001	нонилионтина	квинтилионтина	2022

Наводи

Поврзано

Надворешни врски

Веб-страница на BIPM

[1] „декаметар“ — Дигитален речник на македонскиот јазик

[2] „декаметар“ — Официјален дигитален речник на македонскиот јазик

[3] „декалитар“ — Дигитален речник на македонскиот јазик

[4] „декалитар“ — Официјален дигитален речник на македонскиот јазик

[1]

[2]

[3]

[4]