[go: up one dir, main page]

Содержанийышке куснаш

Шоло

Википедий — эрыкан энциклопедий гыч материал

Шоло – икмыняр тӱрлӧ пушеҥгын иктешлыше лӱмжӧ: тыглай (яклака, кугу лышташан) шолын (Ulmus laevis Pall), коштыра шолын (нолгын) (Ulmus scabra Mill), тӧр верысе але пасу шолын (берестын) (Ulmus campestis L.).

Тыглай шоло яшката тӱҥан, укшеран пушеҥге. Лышташыже вичкыж, кокыте пӱчкылтшӧ пӱян, пӱсӧ тӱран, йымалже пунаҥше, ӱмбалже яклака. Моло шоло деч шӱмжӧ дене ойыртемалтеш. Ондак тудо яклака, вара сур-кӱреналге туҥгырыш савырна; тудыжо вичкыж катыш гай катлен йога.

Российын Европейский чодыран кундемыштыже тудо йӱдвел да покшел ужашыштыже вашлиялтеш. Урал курык вес веке ок вончо. Марий Элыште чыла вере вашлиялтеш. Утларакшым тудо лышташан да иман-лышташан чодырасе ӱян мландым йӧрата. Чӱчкыдын тудым вӱд ташлыман олыкышто ужаш лиеш, но яндар шоло ото ок вашлиялт.

Коштыра шоло (нолго) 10–30 м наре кӱкшытан, Российын Европейский чодыран кундемыштыже вашлиялтеш. Тыглай шоло деч лышташ ӱмбалын козыралыкше дене ойыртемалтеш.

Марий Элыште лышташан да иман-лышташан чодыраште, вӱд ташлыман олыкышто вашлиялтеш.

Тӧр верысе але пасу шоло 8–25 м наре кӱкшытан, лышташан да иман-лышташан чодыраште, пасушто вашлиялтеш. Тудым вӱд поргем тӱреш мланде сӱмырлымӧ деч шындылыт.

Тӱрлӧ вере илыше марий-шамычын кутырымаштышт шоло шомакын ойыртемже уке, лач курык марий-влак веле тудым шол маныт.