Anguilla

Anguilla
Anguilla
	Bayrak Arma
	Slogan; "Strength and Endurance"
	Millî marş; God Bless Anguilla; Kraliyet marşı; God Save the King;
Başkent	The Valley
Resmî dil(ler)	İngilizce
Etnik gruplar	%90,1 Siyahi, %4,6 Çok ırklı, %3,7 Avrupalı, %1,5 diğer
Demonim	Anguillalı
Hükûmet	Britanya denizaşırı toprakları
• Kral
• Kral	III. Charles
• Vali	Dileeni Daniel-Selvaratnam
• Vali Yardımcısı	Perin A. Bradley
• Başbakan	Ellis Webster
Tarihçe
• İngiliz hakimiyeti
• İngiliz hakimiyeti	1667
• St. Kitts ve Nevis ile federasyon	1871
• Ayrılık ve bağımsızlık ilanı	12 Temmuz 1967
• Britanya kontrolü	18 Mart 1969
• Britanya denizaşırı toprakları statüsü	1980
• Su (%)	önemsiz mikar
Nüfus
• 2022 tahminî	18.741 (212..)
• 2011 sayımı	13.452
GSYİH (SAGP)	2004 tahminî
• Toplam	108,9 milyon $
• Kişi başına	8.800 $
Para birimi	Doğu Karayip doları (XCD)
Zaman dilimi	UTC-4
Trafik akışı	sol
Telefon kodu	+1-264
İnternet alan adı	.ai
	"National Song of Anguilla". Official Website of the Government of Anguilla. 30 Ekim 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2005.;

Anguilla, Karayipler'de bulunan bir Britanya Denizaşırı Toprakları bölgesidir.^[3] Adanın başkenti The Valley'dir.

Etimoloji

Anguilla adı pek çok Latin dilinde (İspanyolca: anguila; Fransızca: anguille, İtalyanca: anguilla, Portekizce: enguia) yılanbalığından türetilmiştir. Sebebi adanın yılanbalığı şeklinde olmasından gelir.

Coğrafya

Küçük Antiller'deki Rüzgâraltı Adaları'nın en kuzeyinde bulunan ada devleti, Porto Riko ve Virgin Adaları'nın doğusunda ve Saint Martin'in de kuzeyinde yer almaktadır. Anguilla'nın ana adasının boyutları yaklaşık olarak 16 mil (26 km) uzunluğunda ve 3 mil (5 km) genişliğinde olup, bu ada dışında pek çok ufak adadan ve kalıcı yaşamın olmadığı kayalıklardan oluşur. Toplam olarak tüm adalarla yüzölçümü 90 km²'dir.^[4] 2006 yılı tahminlerine göre nüfus ise 13.500'dir.

Tarihçe

Adadaki mağaralarda tespit edilen resimler ile birlikte keşfi yapılan arkeolojik buluntular, Aravaklar'ın ada üzerinde uzun yüzyıllardır yaşadığını ortaya koymuştur. Sömürge döneminde, Kristof Kolomb'un 1493-1496 arası yaptığı ikinci keşif yolculuğunda gözlemlenmesine rağmen ilk kolonileşme 1650 yılında yaşanmıştır. Söz konusu yıl Saint Kitts adasından gelen İrlandalılar ve Britanyalılar adanın ilk Avrupalı yerleşimciler olmuştur. Fransa kısa bir süre ada üzerinde hakimiyet kurmaya çalışsa da bunda başarılı olamamıştır. 1667'deki Breda Antlaşması ile ada İngilizler tarafından geri alındı.^[5]^[6] Ada 19. yüzyıla kadar Britanya sömürge bölgesi olarak direkt Büyük Britanya tarafından yönetildi. 1825 yılında Saint Christopher, Nevis adaları ile birleştirilerek Saint Christopher-Nevis-Anguilla kolonisi olarak yönetilmiştir. Sömürge bölgesinin yönetimi Saint Christopher adası üzerinden yürütülmekteydi. Anguilla, bu birliktelikte adalarının göz ardı edildiğini düşündükleri için 1872 ve 1958 yıllarında olmak üzere iki defa birliğin lav edilmesini talep etti ancak bu talep kabul edilmedi. Adalar birliği 1958 yılında kısa bir süre varlığını sürdüren Batı Hint Adaları Federasyonu'nun bir parçası haline getirildi. Federasyon, 1962 yılında lağvedilince adalar birliği ilişkili devlet statüsü alarak Büyük Britanya ile ilişkili devlet konumuna getirilmiştir.1967 yılında adada çıkan huzursuzluklar sonucu Saint Christopher tarafından atanan polis memurları adadan kovularak adada referandum düzenlenmiş ve referandum sonucuna göre de Anguilla, birlikten ayrıldığını ilan etmiştir. Bu adımın ardından direkt Büyük Britanya himayesi altına alınırız düşüncesinin gerçekleşmemesinin ardından ada 12 Temmuz 1967 yılında Anguilla Cumhuriyeti ile bağımsızlığını ilan etti. Britanya kabul etmediği bu adıma karşılık adaya asker gönderme kararı aldı. Anguilla, Britanya ile yaptığı görüşmelerde 1971 Anguilla Yasası ile adanın birlikten kesin olarak ayrılmasını sağlamış, 1980 Anguilla Yasası ile de resmî olarak birlikten ayrılmıştır. Anguilla, 1982 yılında Britanya Denizaşırı Toprakları statüsünü elde etmiştir.

Büyük Britanya'nın Brexit sonucu Avrupa Birliği'nden ayrılmasının ardından adadaki bağımsızlık yanlılarının oylarının artışta olduğu ifade edilmektedir. Adanın, AB üyesi Hollanda ve Fransa hakimiyeti altındaki komşu ada Saint Martin ile ticaretinin kısıtlamalara tâbi tutulmasının yanı sıra Brexit sürecinde ada halkına oy hakkı tanınmaması adada genel bir memnuniyetsizlik oluşturmuştur.^[7]

Nüfus

2006 verilene göre Anguilla'nın nüfusu 13.477'dir. Toplumun %90,08'i kölelerin soyundan Afrika'dan nakledilen siyahidir. Artan oranda olan beyaz ırk mensupları %3,74 ile ve melez topluluk %4,65 ile Anguilla toplumunu oluşturur. (değerler 2001 sayımından alınmıştır).

2001 sayımına göre nüfusun %72'si Anguillian halkı iken %28'i başka yerlerden göç etmiş insanlardır. Bu göç eden insanlar arasında Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, St Kitts & Nevis, Dominik Cumhuriyeti, Jamaika ve Nijerya vatandaşları vardır.

2006 ve 2007 yıllarında büyük turizm yatırımlarının devreye girmesi sonucu ortaya çıkan iş gücü eksikliğinden dolayı çok sayıda Çin, Hindistan ve Meksika'dan gelen işçi ülkeye göç etmiştir.

Yönetim

Anguilla'nın başkenti The Valley'dir. Her yıl 30 Mayıs günü Anguilla Günü adıyla millî bayram olarak kutlanır. Ülkenin anayasası 1 Nisan 1982'de kabul edilmiş ve 1990'da değişikliğe uğramıştır. Hukuk sistemi, İngiliz hukuku temel alınarak düzenlenmiştir.

Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar

Anguilla, CARICOM (Karayipler Topluluğu ve Ortak Pazarı), CDB (Karayipler Kalkınma Bankası), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), OECS (Doğu Karayip Devletleri Örgütü) ve ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu) üyesidir.

Ekonomi

Anguilla'nın ince plaj kumu ülke topraklarının büyük bölümünü kapsadığından tarım için uygun değildir ve ülke doğal kaynaklar yönünden de zengin değildir. Ana ekonomik kaynağı turizm, "offshore" şirketler ve bankalar ile birlikte balıkçılıktır. Vergi avantajları nedeniyle pek çok sigorta ve finans kurumlarının genel merkezleri Anguilla kurulmuştur.

2008 yılındaki Dünya çapındaki büyük ekonomik krizden önce Anguilla'nın ekonomisi hızlı bir şekilde büyümekteydi. Özellikle turizm sektörü uluslararası şirketlerin yatırımları ile birlikte bu büyümenin öncülerindendi.

Anguilla'nın para birimi Doğu Karayip doları olmasına rağmen ülke çapında Amerikan doları da yaygın olarak kullanılır. Ülkenin para birimi 1 ABD doları = 2.68 EC$ olacak şekilde sabitlenmiştir.

Ülkenin ekonomisi, özellikle turizm sektörü, 1995 yılının sonlarında Luis Kasırgası'nın etkisiyle gerileme yaşamıştır ancak 1996 yılında bunu telafi etmiştir. Bu dönemde özellikle oteller ekonomik krize girmiştir. Bir başka ekonomik gerileme 2000 yılında Lenny Kasırgası sonrası yaşandı.^[8]

Anguilla hiçbir kurum veya kişiyi, sermaye, mülk, kâr veya başka bir kazancından dolayı vergiye tâbi tutmaması ile "vergi cenneti" olarak bilinir.^[9] Nisan 2011'de, bir açığa karşı konulan %3'lük "Geçici İstikrar Vergisi", Anguilla'nın ilk gelir vergisi olarak tarihe geçti.^[10]

Ülkeye ait olan .ai alan adı uzantısı gelişen yapay zeka teknolojisi ve bu domaine ilginin artması sonucu ülke 2023 yılında milli gelirinin %10'una karşılık gelen 32 milyon dolar gelir elde ettiğini açıkladı. Bu geliri ise ücretsiz sağlık hizmetlerinde kullanıldığını belirttiler.^[11]

Ulaşım ve taşımacılık

Havayolu

Anguilla'da ulaşım büyük ölçüde Clayton J. Lloyd Uluslararası Havalimanı ile sağlanmaktadır. (4 Temmuz 2010 öncesi Wallblake Havaalanı olarak bilinmekteydi). Havaalanının ana pisti 5.462 fit (1.665 m) uzunluktadır ve orta büyüklükte uçaklara hizmet verebilir. Havaalanı aynı zamanda çevredeki diğer Karayip Adaları'na hizmet vermekte, bölgesel havayolu firması LIAT ile diğer yerel charter havayolları da buradan hizmet vermektedir. Amerika veya Avrupa'dan direkt tarifeli seferler olmasa da Cape Air firması San Juan, Porto Riko'dan tarifeli seferler düzenlemektedir.

Karayaolu

Adada taksiler dışında halk taşımacılığı yoktur. Pek çok ada ülkesinde olduğu gibi trafik soldan akar.

Denizyolu

Saint Martin ile Anguilla arasında düzenli feribot seferleri vardır. Marigot, St. Martin'den Anguilla'ya denizyolu ile ulaşım 20 dakika sürmektedir. Ayrıca feribot iskelesinden direkt havaalanına servisler bulunmaktadır. Bu ulaşım Anguilla ile St. Martin veya St. Maarten arasında en çok kullanılan ulaşım yöntemidir.

Kaynakça

^ "Anguilla World Fact Book". 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2010.
^ "Anguilla nüfus bilgileri". 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2022.
^ "Introduction ::Anguilla". 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2010.
^ "Anguilla Facts". Government of Anguilla. 17 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2013.
^ Lucas, Charles Prestwood (2009). A Historical Geography of the British Colonies: The West Indies (İngilizce). General Books. s. 143. ISBN 978-1-4590-0868-7.
^ Selbach, Rachel; Cardoso, Hugo C.; van den Berg, Margot (2009). Gradual Creolization: Studies celebrating Jacques Arends (İngilizce). John Benjamins Publishing. s. 359. ISBN 9027289360. 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2017.
^ "Überseegebiete fürchten No-Deal-Brexit" (Almanca). 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2022.
^ South America, Central America and the Caribbean 2003 (11 bas.). Routledge. 2002. s. 52. ISBN 978-1-85743-138-4.
^ Tax Rates. "Anguilla Tax Rates" (İngilizce). Taxrates.cc. 9 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013.
^ KPMG. "Tax TIES: Anguilla - Overview and introduction" (İngilizce). KPMG. 28 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013.
^ Habertürk. "Ada Ülkesi Anguilla: Yapay Zeka (.ai) Uzantısı ile Servet Kazanıyor - Teknoloji Haberleri". Habertürk. 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Anguilla ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Resmi siteler

Government of Anguilla 5 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. official government website

Genel bilgiler

"Anguilla". The World Factbook (2024 bas.). CIA.
UCB Libraries GovPubs - Anguilla
Wikimedia Atlas'da Anguilla

Gezi

Anguilla Turist Rehberi - Turizm Bakanlığı Resmi sitesi 16 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] "Anguilla World Fact Book". 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2010.

[2] "Anguilla nüfus bilgileri". 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2022.

[Introduction_::Anguilla-3] "Introduction ::Anguilla". 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2010.

[facts-4] "Anguilla Facts". Government of Anguilla. 17 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2013.

[5] Lucas, Charles Prestwood (2009). A Historical Geography of the British Colonies: The West Indies (İngilizce). General Books. s. 143. ISBN 978-1-4590-0868-7.

[6] Selbach, Rachel; Cardoso, Hugo C.; van den Berg, Margot (2009). Gradual Creolization: Studies celebrating Jacques Arends (İngilizce). John Benjamins Publishing. s. 359. ISBN 9027289360. 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2017.

[7] "Überseegebiete fürchten No-Deal-Brexit" (Almanca). 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2022.

[8] South America, Central America and the Caribbean 2003 (11 bas.). Routledge. 2002. s. 52. ISBN 978-1-85743-138-4.

[9] Tax Rates. "Anguilla Tax Rates" (İngilizce). Taxrates.cc. 9 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013.

[10] KPMG. "Tax TIES: Anguilla - Overview and introduction" (İngilizce). KPMG. 28 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2013.

[11] Habertürk. "Ada Ülkesi Anguilla: Yapay Zeka (.ai) Uzantısı ile Servet Kazanıyor - Teknoloji Haberleri". Habertürk. 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2024.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

g t d Amerika
Güney Amerika · Kuzey Amerika
Egemen devletler	Antigua ve Barbuda Amerika Birleşik Devletleri Arjantin Bahamalar Barbados Belize Bolivya Brezilya Dominik Cumhuriyeti Dominika Ekvador El Salvador Grenada Guatemala Guyana Haiti Honduras Jamaika Kanada Kolombiya Kosta Rika Küba Meksika Nikaragua Panama Paraguay Peru Saint Kitts ve Nevis Saint Lucia Saint Vincent ve Grenadinler Surinam Trinidad ve Tobago Şili Uruguay Venezuela
Bağımlı ve diğer bölgeler	ABD Virjin Adaları Anguilla Aruba Bermuda Bonaire Britanya Virjin Adaları Cayman Adaları Curaçao Falkland Adaları Fransız Guyanası Grönland Guadeloupe Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları Martinik Montserrat Navassa Adası Porto Riko Saint Martin Saint Barthélemy Saint Pierre ve Miquelon Saba Sint Eustatius Turks ve Caicos Adaları

g t d Birleşik Krallık'ın ülkeleri ve toprakları
Ülkeler	İngiltere İskoçya Galler Kuzey İrlanda
Taç Toprakları	Guernsey Jersey Man Adası
Denizaşırı topraklar	Ağrotur ve Dikelya¹ Anguilla Bermuda Britanya Antarktika Toprakları² Cayman Adaları Cebelitarık Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları Britanya Antarktika Toprakları Britanya Hint Okyanusu Toprakları Britanya Virjin Adaları Montserrat Pitcairn Adaları Saint Helena Turks ve Caicos Adaları
¹ Egemen Üs Bölgesi. ² Antarktika Antlaşması'na bağlı olarak egemenliği tartışmalı.

g t d Trafik Akışının Sol Olduğu Ülkeler
Avrupa	Ağrotur ve Dikelya Guernsey Birleşik Krallık İrlanda ² Malta ² Man Adası Jersey
Amerika	Anguilla Antigua ve Barbuda Bahamalar Barbados Bermuda Britanya Virjin Adaları Cayman Adaları Dominika Falkland Adaları Grenada Guyana Jamaika Montserrat Saint Kitts ve Nevis Saint Lucia Saint Vincent ve Grenadinler Surinam Trinidad ve Tobago Turks ve Caicos Adaları Virjin Adaları
Asya	Bangladeş Bhutan Brunei Endonezya Hong Kong Hindistan Japonya Kıbrıs Cumhuriyeti¹ ² Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti¹ ³ Makao Malezya Maldivler Nepal Pakistan Singapur Sri Lanka Tayland
Afrika	Botsvana Esvatini Güney Afrika Cumhuriyeti Güney Georgia ve Güney Sandwich Adaları Kenya Lesotho Malavi Mauritius Namibya Saint Helena Seyşeller Tanzanya Uganda Zambiya Zimbabve
Okyanusya	Avustralya Doğu Timor Fiji Kiribati Nauru Niue Papua Yeni Gine Pitcairn Adaları Samoa Solomon Adaları Tonga Tuvalu Yeni Zelanda
Bağımlı ülkeler italik yazılmıştır. ¹Tamamı Asya'da olmasına rağmen kültürel özellikleri Avrupa'ya benzediğinden Avrupa Birliği'ne üyedir. ²Avrupa Birliği'ne üye. ³Sınırlı tanınmış olan devlet.