Val Besàgnu

A Val Besàgnu a l'è unn-a de-e ciù inportanti valli da provinça de Zena, a pìggia u nomme da u sciûmme Bésagnu ch'u l'atravérsa.

De animæ ghe n'è pe cuscì: gh'é di uxélli, cômme ochìn, fringuéllo, pecétto, pèrdigiòrni, picónso, dûgo, fàrco, cròu e faxàn; gh'é di rétili comme grìgue e vìpere; gh'é di mamìferi ascì, comme pòrco sarvægo, craieu, órpi, lévri, rìççi, tàsci, târpe. De flòra gh'é di èrbi, comme l'erxo, u mortìn, u castàgno e u fò; de èrbe cômme romanìn, tùmou e öféuggio.

Inta valle gh'é in clìmma asæ mediterànio ma non in tûtta a valle; difæti a Dägna e a Bargaggi l'è 'n pò ciù fréido, d'estæ l'è afôzo e ventôso da tûtte e parti.

Stagién e Sant'Euséggiu, prìmma di anni sciusciànta, êan pöco abitæ, ma con l'avertûa de 'n neuvo tratto de stràdda l'è cangiòu tûtto. Gh'é ascì Maràsci ch'u l'è famôso pe-u cànpo da ballòn, gh'é ascì Fôntanéggi che a l'è inpôrtantiscima pe-u pasàggio con Bàvari.

San Gottàrdo u risâle a-u medioêvo quande u l'ea in pasàggio de pelegrinaggio. Intu XX sécolo u g'à avûo in svilùppo urbanistico inpressionànte. Moâssann-a a l'è u fûlcro da media Val Besàgnu.

• Wikimedia Commons a contêgne di files in sce Val Besàgnu