Korea

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Korea is 'n veurmaolige staot in Oeas-Azië, bestäöndje oet 'n sjeereilandj det aan Sjina en Röslandj grens en det van Japan is gesjeie dore Japanse Zieë (in Korea de Oeaszieë geneump). De oppervlakdje bedruueg 221.487 kmå. 't Sjiereilandj is al 12 toet 18 doezjend jaor bewóndj. Oeats waas Korea ei groeat vereinig landj det zich toet Mantsjoerieje en Siberië oetstrèkdje. Korea waas 't centrum vanne ziejehanjel en inne zevendjen en achsten ieëf gólj 't landj es 't centrum veure bèste góldsmeje. Lang veur Johannes Gutenberg gebroekdje me hie de drökpers al. Korea is ouch bekèndj veur zien traditioneel gerech Kimchi, 'n meneer óm greundje door fermentatie haadbaar te haje gedoerendje de wintjer.

Innen twintjigsten ieëf waas Korea viefendertig jaor lang geannexeerdj door Japan. Nao de nederlaag van Japan in 1945 woort 't bewindj euver Korea verdeildj tösse de Sovjet-Unie enne Vereinigdje Staote.

Es gevolg hievan woort Korea in 1948 opgedeildj in twieë ónaafhenkelike staote:

• 't Democratisch Vouksrippebliek Korea, Naord-Korea, (조선민주주의인민공화국);
• en 't Rippebliek Korea, Zuud-Korea, (대한민국).

Det de toeveuginge "Naord" en "Zuud" ónofficieel zeen is in euvereinstumming mit det bei lenj straeve nao hereiniging. Zowaal de Naord- es Zuud-Koreane kalle Koreaans. 't Sjrif hètj Hangul. De wäörd vanne spraok zeen volges sómmige neet verwantj aan anger spraoken inne ómgaeving en 't is daodoor volges die 'n isolaatspraok, meh det steitj t'r discussie.

Tróds 'ne krieg inne jaore fieftig en later toegenieëkingspoeaginge zeen de twieë staote nag ummer gesjèdj. Zuud-Korea haet zich óntwikkeldj toet 'n modern kapitalistische industriestaot mit 'n snel-greujendje ikkenomie; Naord-Korea is 'n dictatuur, mit op gróndj vanne juche-ideologie 'n centraal-gelèdje ikkenomie en straef nao zelfveurzening.