Baerg

Dit artikel is gesjreve in 't Norbiks. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Oos-Voeres, es te dit dialek sjpriks.

Baerg is 'n buurtsjap va S'n Maeëte, dat tussje d'r dörpskern, de Knap en S'n Pieëter liegkt. Baerg liegkt neet op 'n huuëgde mae in 't Voordal.

Begin 17e ieëw waor d'r 'n kesjtieël, 'n lieën van 't Graafsjap Dalhem, mèt ègenaere oet o.m. de gesjlachte van Elven, van Buren. Väör 1679 gong 't över an de hieëre van Maer, die ooch Hoeëg Haere waore va S'n Maeëte. 't Kesjtieël è g'ne Baerg sjiengt doe in verval te zieë gerakd. Bie dit kesjtieël hoeërt 'n mäöle. Dis waoërt ca. 1675 kaopermäöle (ègenaers achtereenvolges Rulands, Elias, Gillis, Kevers), in 1770 papiermäöle (ègenaers achtereenvolges Kevers, Haagen). In 1820 waor dis nog in wèrking. Van dit kesjtieël-mäölecomplex zeunt de vievers över. Me haat dao reste aod boewmateriaal voonde, mae oonderzeuk ter plaatsje is nog noeëts richtig gedoeë. Ènnige decenia gelaeje waor d'r Baerg 'n boeregemeensjap; noe is toerisme de belangriekste bron van inkomste. 't Buurtsjap haat ènnige fieng vakwaerkhoezer en me haat uvveraal 'n fie zich op de sjpoorwaegbrugk va S'n Maeëte.

Dör g'ne Baerg sjteumt de Voor, al grillig meanderend. Ooch vindt me in g'ne Baerg 'n bron, mèt water dat mètstens dreekbaar is. 't Water wert regelmaotig oonderzeukt en bie de bron hèngt ummer 'n twieëtaleg sjrieve dat zaet of 't water waal of neet te dreenke is. E g'ne Baerg haat 't 'n aantal visjvievers, oeë me op forelle kan vange. 't Water is aafgetapt van de Voor en keumt ooch wer oet in die baeëk. In de hoolwaeg roondom dit buurtsjap vindt me dasseburchte, die nog gebruukt waeëre.

• Belonje, J. 1947 . St Martens Voeren in: De Maasgouw, 66’ p. 24 sqq
• Boileau, A. 1971 . Enquête dialectale sur la toponymie germano-romane du Nord-Est de la province de Liège - Analyse lexicologique et grammaticale comparative. Paris Soc. d’Edition “Les Belles Lettres” 476 pp. + 26pp.
• Nyssen, Jaak 1959/60 . De Berg te Sint-Martensvoeren in: De Limburgse Leeuw, 8’ p.69-76.
• Nijssen, Jaak 1990 . Die Papiermacherei im Maastricht- Aachener Raum (ca. 1570-1640), insbesondere in Schoppem ('s- Gravenvoeren) in: IPH Yearbook 8, p. 096-116
• Nijssen, J. . Sint-Martens Voeren - Plaatsnamen - overdruk uit Heem 1959 - 1961
• Ryckel, A. de 1895 . La cour féodale de l'ancien duché de Limbourg in:Bulletin de la Société d' art et d' histoire du duché de Limbourg 9’ 1895 p. 250
• Voss, Paulus 1866, Registrum parociale continens nomina parochianorum S’ti martini ad Furam - bijgehouden tot 1892 (manuscript, p. yy: “papiermolen, olim”)

Gemeinte Voere
Deilgemeintes en dörper: De Plaank · Moelinge · S'n Maeëte · S'n Pieëter · Täöve · Rimmersjdel · Voere
Gehuchte en buurtsjappe: A g'n Eke · Baerg · Brook · De Daal · Dreenk · de Hèj · Katterot · Kètte · Knap · D'r Krindel · Kweente · Maazsjes · Magne Bois · Nurep · Obsinnich · Paerds · Pensool · Roeje Bösj · Rule · Sjilberg · Sjoppemer Hèj · Sjoppem · Ulvend · Vaoësj · Vaoërzjervaeld · Vitsje · Sinnich · Zjwaan