Bekiek brón van Duits

Dich höbs gein rech óm dees pagina te bewirke óm de volgende raej:

Uw IP-adres bevindt zich in een bereik dat op alle wiki’s van de Wikimedia Foundation geblokkeerd is.

Deze blokkade is ingesteld door ‪Hasley‬. De opgegeven reden is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected: .

Aanvang blokkade: 18 dec 2022 17:21
Einde blokkade: 18 dec 2025 17:21

Uw huidige IP-adres is 62.210.136.28. Het geblokkeerde bereik is 62.210.0.0/16.

Vermeld alle bovenstaande gegevens als u ergens op deze blokkade reageert. Als u denkt dat u per abuis bent geblokkeerd, kunt u aanvullende informatie en instructies vinden in het algemene beleid Geen open proxy’s.

Anders kunt u om de blokkering bespreken een verzoek om beoordeling op Meta-Wiki plaatsen. U kunt ook een e-mail sturen naar de VRT-wachtrij van de stewards op stewards@wikimedia.org met daarin alle bovenstaande gegevens.

Doe kans de bron van dees paasj bekieke en kopiëre:

{{Dialek|Mestreechs}}
{{taal
  |kopkläör=paleturquoise
  |naam=Duutsj
  |eigenaam=Deutsch
  |gebeed=* [[Duutsjland]]<br /> * [[Oasteriek]]<br /> * [[Zjweitserland]]<br /> * [[Belsj]] ([[Duutsjtalige Gemeinsjap]])<br /> * [[Luxembörg (land)|Luxembörg]]<br /> * [[Liechtenstein]]<br /> * [[Frankriek]] ([[Elzas]])<br /> * [[Italië]] ([[Zuud-Tirol]])<br /> * [[Daenemarke]] ([[Zuud-Jutland]])<br /> * Door emigrante in [[Namibië]], [[Vereinigde Sjtate]], [[Zuud-Amerika]] en [[Oas-Europa]]
  |class=[[Indo-Europese taole|Indo-Europees]]<br /> &nbsp;[[Germaanse taole|Germaans]]<br /> &nbsp;&nbsp;[[Wes-Germaanse taole|Wes-Germaans]]<br /> &nbsp;&nbsp;&nbsp;[[Hoegduutsj]]<br /> &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;[[Duutsj]]
  |sjpraekers=101 mieljoon vaan gebuurde,<br />80 mieljoon es vreem taol
  |cons=neet bedreig
  |officieel=Alle bovegeneumde leng plus de [[Europese Unie]], [[Brazilië]] en [[Vaticaansjtad]], behalve in [[Frankriek]] woa allein [[Alemannisch]] (neet Sjtaandert-Duutsj) officieel ies
  |ISO=en, en, eng
}}
[[File:Legal status of German in the world.svg|frameless|right]]
[[File:Legal status of German in Europe.svg|frameless|right]]

'''Duits''' (in aander dialekte: ''Duutsj'', ''Dutsj'' of ''Pruus'') is de cultuurtaol vaan [[Duitsland]], [[Oosteriek]], 't groetste deil vaan [[Zwitserland]] en de [[Duutsjtalige Gemeensjap]] van [[Belsj]]. Dees standerdtaol is gebaseerd op de [[Hoegfrankisch]]e dialekte, die gesproke weure in Zuid-[[Hessen]], Zuid-[[Thüringen]] en Noord-[[Beiere]]. De stad [[Eisenach]], boe [[Martin Luther]] de [[Biebel]] in 't Duits vertaold heet, ligk ouch in dat gebeed.

't Staandertduits weurt allewijl dèks '''Hoegduits''' geneump, wijl dat vaan oerspronk inkel 'n verwiezing is nao de Duitse dialekte vaan [[Beiere]] en [[Oesteriek]].

In brei zin is ''Duits'' de naom veur 't complex vaan [[Wes-Germaans]]e dialekte en streiktaole die in geneumde len, meh ouch in [[Holland]] en [[Vlaandere]] ligke. Nao de lèste weurt gewoenlik neet mèt de term ''Duits'' verweze. Allewel tot 't begrip ''Duits'' door de moderne tendens, streiktaole mie en mie es apaarte taole te beneume, e smaller begrip gewore-n is, en dus minder sprekers heet gekrege, blijf 't meenstens de cultuurtaol veur hoonderd miljoen minse.

Tot aon de [[Twiede Wereldoorlog]] waor Duits de cultuurtaol vaan Zuidoost-[[Nederlands Limburg|Lèmburg]]. Oonder aandere daoraon dank 't dialek vaan [[Kirchroa|Kèrkraoj]] en [[Vols]] zien väöl Duitse wäörd.

Duits is vaan aajdsher eine vaan de belaangriekste taole vaan [[Europa]]. Same mèt [[Ingels]] en [[Frans]], is Duits eine vaan de drei officieel [[taole vaan de Europese Unie]].

== Grammair ==
't Duits heet veer naomvalle, zjuus wie 't [[Ieslands]]. Dit zien: [[nominatief]], [[genetief]], [[datief]] en [[accusatief]]. Lidwäörd weure nao naomval en geslach verboge. De oetgeng veur de bijvogeleke naomwäörd die e lidwoord of e veurnaomwoord volge, zien gemekelek te oonthawwe mèt 't zoegenaomp ''stoolmodel'':
{|class="prettytable" style="text-align:center;"
|-
! Naomval
! Mannelek
! Vrouwelek
! Oonzijig
! Miervawd
|-
! Nominatief
| bgcolor="white" | -e
| bgcolor="white" | -e
| bgcolor="white" | -e
| bgcolor="yellow" | -en
|-
! Genetief
| bgcolor="yellow" | -en
| bgcolor="yellow" | -en
| bgcolor="yellow" | -en
| bgcolor="yellow" | -en
|-
! Datief
| bgcolor="yellow" | -en
| bgcolor="yellow" | -en
| bgcolor="yellow" | -en
| bgcolor="yellow" | -en
|-
! Accusatief
| bgcolor="yellow" | -en
| bgcolor="white" | -e
| bgcolor="white" | -e
| bgcolor="yellow" | -en
|}

== Verwante streektaole en dialekte ==
Welke [[streektaol]]e mie zien verwant mèt 't Duits en welke mie mèt 't [[Nederlands]], is dèks meuilek te zègke. Hei volge 'n aontal belaangriek streektaole in 't allewijl Duitsland en Oosteriek.

[[Brandebörgs]] - [[Hoegalemannisch]] - [[Hoegpruusj]] - [[Hoegsaksisch]] - [[Hoogsalemannisch]] - [[Lausitzisch-Neumärkisch]]- [[Lotharings-Frankisch]] - [[Mecklenbörgs-Voorpommers]] - [[Middelalemannisch]] - [[Middelhessisch]] - [[Middelbeiers]] - [[Middelpommers]] - [[Mozelfrankisch]] - [[Nederalemannisch]] - [[Nederpruusj]] - [[Noordbeiers]] - [[Noordnederduits]] - [[Nordobersächsisch]] - [[Nordhessisch]] - [[Oosfaals]] - [[Oosfrankisch]] - [[Ooshessisch]] 
- [[Oospommers]] - [[Rienfrankisch]] - [[Ripuarisch]] - [[Silezisch-Duits]] - [[Thürings]] - [[Wesfaals]] - [[Zuid-Beiers]] - [[Zuid-Frankisch]] - [[Zwabisch]]

[[Categorie:Germaanse tale]]
[[Categorie:Tale in Belsj|*]]
[[Categorie:Tale in Duutsjland| ]]
[[Categorie:Liechtenstein]]
[[Categorie:Oosteriek]]
[[Categorie:Zjwitserlandj]]

Op dees pagina gebroekde sjablone:

Sjabloon:Dialek (brónteks tuine) (semi-besjirmp)
Sjabloon:Taal (bewirk)

Trök nao Duits.

Aafkomstig van Wikipedia, de Vriej Encyclopedie. "https://li.wikipedia.org/wiki/Duits"