Mesopotami
 | |
| Sort |
tiredh gonisogethel, hen hwarheans, ranndir istorek  |
|---|---|
| Doronieth | |
| Tyller |
Asi West, Krommen Fruthus, kevreyth avonyow Tigris-Euphrates |
| Gwlas |
Irak |
| War oryon |
Levant, Arabi, Anatolia |
| Kesordnogyon |
33.7°N 43.5°E |
 | |
Mesopotami (Hen Reka: Μεσοποταμία; Arabek بِلَاد ٱلرَّافِدَيْن) yw ranndir istorek a Asi West desedhys yn kevreyth avonyow Tigris–Euphrates, y'n rann north a'n Grommen Fruthus. Hedhyw, Mesopotamia yw desedhys yn Irak arnowydh. An ranndir istorek a syns ynno penn an Morblek Persian, Turki soth-est, Iran west, Syri north-est ha Kuweyt north. An hanow Mesopotami a dheu a'n Hen Reka "tir yntra diw avon".
An ranndir yw henwys "an kowel lesk a hwarheans". Mesopotami a veu fethys lies prys gans meur a dus dhyffrans. Kres an emperourethow sumerian, akkadian, babylonian hag assyrian. An hen skrifa gennek (Sowsnek: cuneiform) a veu usys y'n kynsa le yn a-dro dhe 3000 KOK gans an dus sumerian. Citys a vri yn istori hag esa yn Mesopotami yw Uruk, Ur, Nippur, Nineveh, ha Babylon. Nebes an ledyoryon bosek a Mesopotami yn istori o Ur-Nammu (myghtern Ur), Sargon a Akkad (fondyer an ruvaneth akkadian), Hammurabi (neb a fondyas an stat Hen Babylon) ha Tiglath-Pileser I (neb a dhallathas an Emperoureth Assyrian). Myrgh Sargon, Enheduanna, yw aswonnys avel an prydydh kynsa hag onan a’n benenes henwys kynsa.
Meur a avonsyansow yn teknegieth a veu gwrys gans an hen tus Sumerians, kepar ha dowrheans, kenwerth der avon ha kontrol livyow. Yth esa ammeth dhe'n dus sumerian, keffrys ha bestes dofhes, a'n kynsa kovadhow. Y krysir bos Babylon an kynsa cita drehevys gans tus trevesigys. Ynwedh yth o Mesopotami an le may feu an ros usys kynsa. Y'n kynsa le yth esa ros priweythor usys dhe wruthyl pottys pri, ena an dus sumerian a wrug hy aswiwa rag treusporth.
Yma'n erthygel ma owth usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek kres.
|
Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma. |