Xwelîxan
Xwelîxan | |
---|---|
Şêwe | Fairy tale |
Karekterên wê | |
Gerdûna honakî | |
biguhêre - Wîkîdaneyê biguhêre |
Xwelîxan[1] yan jî Sînderela çîrokek gelerî ye ku li seranserê cîhanê bi hezaran guhertoyên wê hene.[2][3] Serleheng jinek ciwan e ku di nav mercên terkiyayî de dijî ku ji nişka ve dibin serwetiyek balkêş, bi hilkişîna wê ya ser textê bi zewacê re.Çîroka Rhodopis, ku ji hêla erdnîgarê yewnan Strabo di navbera salên 7-ê BZ û PZ 23-an de hat vegotin, li ser xulameke yewnan ya ku bi fîrewnê Misrê re dizewice, bi gelemperî wekî guhertoya herî kevn a naskirî ya çîroka Xwelîxanê tê hesibandin.[2][3][4]
Yekemîn guhertoya wêjeyî ya ewropî ya çîrokê li Îtalyayê ji hêla Giambattista Basile di sala 1634an de di wî Pentamerone de hate weşandin; guhertoya ku niha di cîhana îngilîzîaxêv de herî zêde tê zanîn bi fransî ji hêla Charles Perrault di Histoires ou contes du temps passé di sala 1697an de hate weşandin.[5] Guhertoyek din paşê ji hêla Birayên Grimm di berhevoka wan a çîrokên gelerî Kinder- und Hausmärchen di sala 1812an de hate weşandin.Çîroka hin jî binavûdeng a Xwelîxan berdewam dike ku bandorê li çanda populer a navneteweyî bike, hêmanên plansaziyê, aluziyon û tropeyan dide cûrbecûr medyayê.
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ "Xwelîxan". ÇandName. Roja gihiştinê 4 nîsan 2022.
- ^ a b Zipes, Jack (2001). The Great Fairy Tale: From Straparola and Basile to the Brothers Grimm. W. W. Norton & Co. r. https://archive.org/details/greatfairytaletr00zipe/page/444 444]. ISBN 978-0-393-97636-6.
- ^ a b Dundes, Alan. Cinderella, a Casebook. Madison, Wis: University of Wisconsin Press, 1988.
- ^ Roger Lancelyn Green: Tales of Ancient Egypt, Penguin UK, 2011, ISBN 978-0-14-133822-4, chapter "The Land of Egypt"
- ^ Bottigheimer, Ruth. (2008). "Before Contes du temps passe (1697): Charles Perrault's Griselidis, Souhaits and Peau". The Romantic Review, Volume 99, Number 3. pp. 175–89
Girêdanên derve
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Li Wikimedia Commons medyayên di warê Xwelîxan de hene
- Çîrok li ser YouTubeê
Ev gotara kurt şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |