Qehweya kurdî

Qehweya kurdî ,Qehweya kezwanan, kafêya kezwanan di dîwanên kurdî de nedihate vexwarin lê dîwan belav bibûya didan ser. Lewra sedsalên dawiyê qehweya erebî bûye mode. Ji kezwanê re şengêl, şînok jî dibêjin lê di rastiyê her yek ji wan cureyekê kezwanê ye. Navê zanistî yê vê darê Pistacia terebinthus e.

Ji darên kezwanê hebikên wê tên berhevkirin. Dara kezwanê payîzê ber dide. Hebik di nava sac an rûnbirêşkê de tên qelandin. Paşê hebik tên hêrandin. Çêkirina wê ji kafêyên din ne cuda ye. Heger mirov vê kafêyê berde nava ava dikele, kelê pê bîne, baştir e ku bi ava sar bidin ser agir.

Ev vexurik zêdeyî sed sal e ku li deverên wekî Amed, Semsûr, Mêrdîn û Elih tê çêkirin. Fêkiyên biraştkirî û hêrankirî ji destpêka sedsala 20an û vir ve ji bo Ewropa û cîhanê têne hinartin. Li Fransa wekî "Chicorée au Kurde " an cîgirê qehwê dihat firotan. Her weha wekî taybetmendiyek kevneşopî ya Dîlokê tête hesibandin. Di van salên paşîn de, berberên pêvajoyê yên di forma pasteyek zeytî de wekî hilberek marqebûyî di nav tenekavan de an deveran de xuya dikin.

Ev gotara têkildarî pêjgeha kurdî şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) n g b