Kumikî
Xuyakirin
Herêmên ku lê şêniyên sereke ne | |
---|---|
Rûsya | 503,060[1] |
Tirkiye | 10,000[2] |
Ûzbekistan | 1200[3] |
Ukrayna | 718[4] |
Qazaxistan | 481[5] |
Belarûs | 360[6] |
Letonya | 33[7] |
Ziman | |
Zimanê dayikê: Zimanê kumikî, zimanên din: Zimanê rûsî | |
Baweriya dînî | |
Îslam - sunîtî |
Kumikî (bi zimanê kumikî: Къумукълар, Alfabeya latînî: Qumuqlar, Rûsî: Кумыки) komeke etnîkî ye ku bi eslê xwe tirkî in. Kumikî bi gelemperî li Daxistan, Çeçenistan û li Bakurê Osetiyayê dijîn.[8][9]
Ziman
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Zimanê kumikî zimanekî tirkî ye ku bi tirkîya Anatolyayê ve girêdayî ye. Ew ji hêla nêzîkî 300,000 kesan ve tê axaftin ku piraniya wan li Daxistanê an li derdora Xaça Sînor a Rûsya û Azerbaycanê dijîn.
Li Daxistanê, Çeçenistan û Moskoyê dibistanên ku zimanê kumikî ye perwerdeyî dikin.
Alfabe (1927 - 1937)
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]A a | B b | C c | Ç ç | D d | E e | F f | G g |
Ƣ ƣ | H h | I i | J j | K k | L l | M m | N n |
Ꞑ ꞑ | O o | Ɵ ɵ | P p | Q q | R r | S s | Ꞩ ꞩ |
T t | U u | V v | X x | Y y | Z z | Ƶ ƶ | Ь ь |
Alfabe (1937 - niha)
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]А а | Б б | В в | Г г | Гъ гъ | Гь гь | Д д | Е е |
Ё ё | Ж ж | З з | И и | Й й | К к | Къ къ | Л л |
М м | Н н | Нг нг | О о | Оь оь | П п | Р р | С с |
Т т | У у | Уь уь | Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш |
Щ щ | Ъ ъ | Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab5.xls
- ^ http://kumukia.ru/?id=1928
- ^ https://joshuaproject.net/countries/UZ
- ^ http://2001.ukrcensus.gov.ua/results/nationality_population/nationality_popul1/select_5/?botton=cens_db&box=5.1W&k_t=00&p=50&rz=1_1&rz_b=2_1%20%20%20&n_page=3
- ^ http://www.stat.kz/p_perepis/Pages/default.aspx
- ^ https://belstat.gov.by/homep/ru/perepic/2009/vihod_tables/5.8-0.pdf
- ^ https://www.pmlp.gov.lv/lv/assets/ISVN_Latvija_pec_TTB_VPD_2020.pdf
- ^ Руслан Хадимуллин: Кумыки — один из народов Дагестана 5-09-2016, 06:08
- ^ ЭТНИЧЕСКАЯ ДЕМОГРАФИЯ ДАГЕСТАНА: КУМЫКИ ВО ВТОРОЙ ПОЛОВИНЕ XIX – НАЧАЛЕ XXI В. М.-Р.А. Ибрагимов, А.М. Макгашарипова, Институт ИАЭ ДНЦ РАН, Махачкала Региональный центр этнополитических исследований ДНЦ РАН, Махачкала.
Ev gotara têkildarî Asyayê şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?) |