ڤاتیکان
ستاتوس جڤتاتس ڤاتجانæ  ڤاتیکان جڤتاس ڤاتجانا |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| سروود: Iننۆئە مارجا پۆنتفجالە |
||||||
 |
||||||
ڤاتیکان ل سەر نەخشەیێ | ||||||
| پایتەخت | 41°54'14"بک، 12°27'11"ره | |||||
| زمانێن فەرمی | ||||||
| زمانێن تێن بکارانین | ||||||
| رێڤەبەری | تەۆکراسی، مۆنارشیا ب هلبژارتنێ، کەییتیا سەربەردایی،ئا بسۆلوتە تهەۆجراتج مۆنارجهی، پادیشاهیا دەستووری |
|||||
| • | سەرۆکدەولەت | پاپا فرانسیس (2013–) |
||||
| • | سەرۆکوەزیر | فەرناندۆ ڤéرگەزئا لزاگا |
||||
| ئاڤاکرن | ||||||
| • | دەمائا ڤاکرنێ | 11 سبات 1929 (لاتەران ترەاتی، دەولەتا دەستهلاتدار) |
||||
| • | رووەرد | 0،49 کیلۆمەترە چارگۆشە |
||||
| گەلهە | ||||||
| • | گشتی | 764 (2023) |
||||
| دراڤ | ||||||
| دەمژمێر |
|
|||||
| حاتووچوونائا ژۆتنێ |
|
|||||
| کۆدا تەلەفۆنێ | +39 | |||||
| مالپەر http://www.vaticanstate.va/، http://www.vaticanstate.va/content/vaticanstate/en.html، http://www.vaticanstate.va/content/vaticanstate/fr.html، http://www.vaticanstate.va/content/vaticanstate/de.html، http://www.vaticanstate.va/content/vaticanstate/es.html |
||||||
ڤاتیکانئا ن ژی دەولەتا باژارێ ڤاتیکانێ (ب یتالی: ستاتۆ دەللا جتتà دەل ڤاتجانۆ)، وەلاتێکی[1] بێ دەریا، دەولەتباژارئوو میکرۆدەولەتەکە سەربخوە ل دۆرپێچا رۆما، پایتەختا ئیتالیایێ.[2] وەلات د سالا 1929ان دە ب پەیمانا لاتەران ژئی تالیایێ سەربخوە بوو،ئوو ئە ڤ هەرێمەک جهێرەنگئە کو بخوە د بن هقووقا ناڤنەتەوەیی دە سازیەک سەروەرئە ، کو دەولەتا باژێر دپارێزە.[3] ب رووبەرا 49 هەکتارئوو ژ سالا 2023ان دە نفووسا خوە نێزی 764 کەسئە ،[4] هەم ژ هێلا رووبەرئوو هەم ژی ژ هێلا نفووسێ ڤە دەولەتا هەری پچووکئا جیهانێ یە.[5] دەولەت باژارێ ڤاتیکانێ دەولەتەک دێریئا ن پیرۆز-کەییتیئە کو ژ هێلا پاپایێ کو مەترانێ رۆمایێئوو سەرۆکێ دێرا کاتۆلیکئە ڤە تێ رێڤەبرن.[6] کاربدەستێن هەری بلندئێ ن دەولەتێ هەمیئۆ لدارێن کاتۆلیکئێ ن بئە سلێ خوە جوودا نە. ڤاتیکان د هەمان دەمێ دە مەتۆنیمە مەقامێ پیرۆزئە .
مەقامێ پیرۆز ڤەدگەرە هەیا دەستپێکێئوو سەرەکی یێ دێرا کاتۆلیک کو ژ سالا 2018ان ڤر ڤە ل سەرانسەرێ جیهانێ 1.329 میلیار کاتۆلیکێن مادکری ل دێرا لاتینیئوو 23 دێرێن کاتۆلیکئێ ن رۆژهلات هەنە.[7] لئا لیێ دن دەولەتا سەربخوە یا ڤاتیکانێ د 11ێ سباتا 1929ان دە ب پەیمانا لاتەران لئی تالیایێ دە دەرکەتا هۆلێ، کو بەهسا وێ کر وەکیئا فرینەک نوو، نە وەک پاشمایەک ژ ڤاتیکانا بێرە کو بەشەک مەزن ژئی تالیایا ناڤین کر د دیرۆک دە.[8]
ئابۆریا بێهەمپا یا دەولەت-باژارێ ڤاتیکانێ ژ هێلا بەخشێن دلسۆز، ب فرۆتنا پوولئوو بیرانینێن پۆستەیێ، خەرجێن ژ بۆ تێکەتنا موزەیان،ئوو فرۆتنا وەشانان ڤە ژ هێلائا بۆری ڤە تێ پشتگری کرن. باژارێ ڤاتیکانێ باج نینەئوو تشت بێ باج ن.
چاڤکانی
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]- ^ "ڤاتجان جتی | حستۆری، ماپ، فلاگ، لۆجاتۆن، پۆپولاتۆن، & فاجتس | برتاننجا". ووو.برتاننجا.جۆم (بئی نگلیزی). 29ئی لۆن 2023. رۆژا گهشتنێ 29ئی لۆن 2023.
- ^ "ڤاتجان جۆونتری پرۆفلە". ببج نەوس (بئی نگلیزیا بریتانی). 8 گولان 2012. رۆژا گهشتنێ 29ئی لۆن 2023.
- ^ "تەختئۆ ف تهە لاتەران ترەاتیئۆ ف 1929". وەب.ارجهڤە.ۆرگ. 25 سبات 2021. ژ ۆریژینالێ د 25 سبات 2021 دە هاتئا رشیڤکرن. رۆژا گهشتنێ 29ئی لۆن 2023.
- ^ "پۆپۆلازۆنە". ووو.ڤاتجانستاتە.ڤا. رۆژا گهشتنێ 29ئی لۆن 2023.
- ^ "حۆلی سەە (ڤاتجان جتی)". تهە وۆرلد فاجتبۆۆک (بئی نگلیزی). جەنترال Iنتەللگەنجەئا گەنجی. 26ئی لۆن 2023.
- ^ "ڤاتجان جتی | جاتهۆلج-پاگەس.جۆم". وەب.ارجهڤە.ۆرگ. 22ئا دار 2019. ژئۆ ریژینالێ هاتئا رشیڤکرن. رۆژائا رشیڤکرنێ: 22ئا دار 2019. رۆژا گهشتنێ 29ئی لۆن 2023.
{{جتە وەب}}: جس1 مانت: بۆت:ئۆ رگنالئو رل ستاتوسئو نکنۆون (لینک) - ^ ئاسانەوس.ت. "جاتهۆلجس نجرەاسنگ وۆرلدودە، رەاجهنگ 1.329 بللۆن". ووو.اسانەوس.ت (بئی نگلیزی). رۆژا گهشتنێ 29ئی لۆن 2023.
- ^ "وایباجک ماجهنە" (پدف). وەب.ارجهڤە.ۆرگ. ژئۆ ریژینالێ هاتئا رشیڤکرن. رۆژائا رشیڤکرنێ: 10 چریا پێشین 2017. رۆژا گهشتنێ 29ئی لۆن 2023.
{{جتە وەب}}: جس1 مانت: بۆت:ئۆ رگنالئو رل ستاتوسئو نکنۆون (لینک)
گرێدانێن دەرڤە
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]
ئالبانیا · ئالمانیا · ئاندۆررا · ئاوستریا · ئازەربایجان · بەلارووس · بەلچیکا · بۆسنیائوو حەرزەگۆڤینا · بولگارستان · دانیمارکا · ئەرمەنستان · ئەستۆنیا · فینلەندا · فرانسا · گورجستان · حۆلەندا · ئیرلەندا · کەیانیا یەکبوویی · چەکیا · کرۆاتیا · ئیسلەندا · ئیتالیا · کیپرۆس · ماکەدۆنیایا باکور · لەتۆنیا · لەجهتەنستەن · لیتڤانیا · لووکسەمبوورگ · مەجارستان · مالتا · مۆلدۆڤا · مۆناکۆ · مۆنتەنەگرۆ · نۆروێج · پۆلۆنیا · پۆرتوگال · قازاخستان · رۆمانیا · رووسیا · سان مارینۆ · سەربستان · سلۆڤاکیا · سلۆڤەنیا · سپانیا · سوێد · سویسرە · ترکیە · ئووکراینا · ڤاتیکان · یەونانستان |  | |
دەولەتێن نەئا شارتی: ئابخازیا · باکورێ کیپرۆسێ · کۆسۆڤا · ئۆسەتیایا باشوور · قەرەباخا ژۆرین · ترانسنیستریا | ||
| ناڤنەتەوەیی | |
|---|---|
| نەتەوەیی | |
| جۆگرافی | |
| ئینسان | |
| یێن دن | |
| ئەڤ گۆتارا کورت شتلەکێ یە. حەکە تو بخوازی بەرفرەه بکی پێ ل بگوهێرە بکە. (چاوا؟) |