şûştin
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Lêker
[biguhêre]şûştin (lêkera gerguhêz) | ||
---|---|---|
Rehê dema niha: -şo- | ||
RP. Niha | ||
ez | dişom | |
tu | dişoyî | |
ew | dişo | |
em, hûn, ew | dişon | |
Fermanî | Yekjimar | bişo |
Pirjimar | bişon | |
Rehê dema borî: -şûşt- | ||
RP. Boriya sade | ||
min | şûşt | |
te | şûşt | |
wê/wî | şûşt | |
me, we, wan | şûşt | |
Formên din: Tewandin:şûştin |
şûştin lêkera xwerû, gerguhêz
- Bi avê paqij kirin.
- Destekê sunnet e tê da di yekê nessê kitab e
Dil bişo tu j' vê nifaqê ko bidit sîne beraqê
Bi sefa hemrehê erbabê dil û ehlê sefa be — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640) - Xwîn bi xwînê nayê şûştin. — (Hasan Polat, Nêrinek li ser romana Mîrzayê Reben [arşîv], gazeteduvar.com.tr, 18.02.2020)
- Du dest cilên mela bazîd hebûn, yek berşûştûnê bû yek dişûştin yek jî ber dikirin. Jina mela bazîdî înan ew destêd cilêd mayî ku berşûştûnê bûn, daye jaran... — (Mele Mehmûdê Bazîdî, Cami’eya Riseleyan û Hikayetan Bi Zimanê Kurmancî, Lîs, 2010, çapa 1em, r. 60, ISBN 978-605-5683-27-6)
- Destekê sunnet e tê da di yekê nessê kitab e
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Herwiha
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji proto-îranî *xşaud- ("şûştin"), avestayî: xşaod- ("to become liquid"), xşaodah- ("herrikîna avê"), partî: şwd- ("şûştin"), pehlewî: şwd-, şws-, şus- ("şûştin"), farisî: şo- ("şustin"), belûçî: şuş-, şus- ("şûştin"), kîrîbatî: şos- ("şûştin"), kurmancî: şûştin- ("şûştin"), soranî: şûştin, şordin- ("şûştin"), hewramî: şi- ("şûştin"), zazakî: şiten / şi-) alfabeya arî, sanskrîtî: kşod ("to dissolve", "to disintegrate")
Çavkanî: Cheung p.455
Bi zaravayên din
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Afrîkansî: was → af
- Aklanon: eaba
- Albanî: lan → sq
- Almaniya bilind a kevn: dwahan
- Almanî: waschen → de, spülen → de
- Aramî:
- Siryanî: ܣܚܐ (sħā)
- Aromanî: spel, aspel, lau
- Asamî: ধোৱা (dhüa)
- Astûrî: llavar → ast
- Azerî: yumaq → az
- Baskî: garbitu
- Başkîrî: йыуыу (yïwïw)
- Belarusî: мыць impf (mycʹ), памы́ць pf (pamýcʹ); праць impf (pracʹ)
- Bengalî: ধোয়া → bn (dhoẏa), ধোওয়া → bn (dhooẏa)
- Bîkoliya naverast: hugas
- Bretonî: gwalc'hiñ → br
- Bulgarî: ми́я → bg impf (míja), измивам → bg (izmivam)
- Burmayî: ဆေး → my (hce:)
- Buryatî: угааха (ugaaxa)
- Çekî: mýt → cs impf, prát → cs impf
- Çerokî: ᏕᎬᎩᎶᎠ (degvgiloa)
- Çînî:
- Çuvaşî: ҫу (śu)
- Classical Nahuatl: pāca
- Danmarkî: vaske → da
- Dolganî: һууй (huuy)
- Elfdalî: rįesa
- Endonezyayî: mencuci → id
- Erebî: غَسَلَ (ḡasala)
- Ermenî: լվալ → hy (lval), լվանալ → hy (lvanal)
- Esperantoyî: lavi
- Estonî: pesema → et
- Evenî: авдай (awdaj), хилкадай (hilkadaj)
- Evenkî: авми (awmi), силкими (silkimi)
- Farisî: شستن → fa (šostan)
- Ferî: vaska → fo
- Fînî: pestä → fi; tiskata → fi, pyykätä → fi
- Fransî: laver → fr
- Friyolî: lavâ
- Frîsî: waskje
- Galîsî: lavar → gl
- Gotî: 𐌸𐍅𐌰𐌷𐌰𐌽 (þwahan)
- Gurcî: რეცხვა (recxva), გარეცხვა (garecxva), ბანვა (banva)
- Guwaranî: johéi
- Haîtî: lave
- Hawayî: holoi
- Hindî: धोना → hi (dhonā)
- Holendî: wassen → nl, spoelen → nl, afspoelen → nl
- Îbranî: רָחַץ → he (rakháts), שָׁטַף → he (shatáf)
- Îdoyî: lavar → io
- Îngilîziya kevn: þwēan, wascan
- Îngilîziya navîn: wasshen
- Îngilîzî: wash → en
- Îrlendî: nigh
- Îsnagî: uxat
- Îtalî: lavare → it
- Îzlendî: þvo → is
- Japonî: 洗う → ja (あらう, arau)
- Javayiya kevn: kumbah
- Javayî: ngumbah, raup → jv, wisuh → jv
- Kabîlî: ssired
- Kalmîkî: уһах (uhax)
- Kaşûbî: mëc
- Katalanî: rentar → ca, llavar → ca
- Keçwayî: mayllay, t'aqsay
- Keşmîrî: چھَلُن (chalun)
- Kirgizî: жуу → ky (cuu)
- Koreyî: 씻다 → ko (ssitda)
- Kornî: golhi
- Latînî: lavō → la, luo
- Latviyayî: mazgāt → lv
- Lawsî: ລ້າງ → lo (lāng), ຊັກ (sak), ສ່ວຍ (suāi)
- Lîmbûrgî: wasje → li, wesje, speule → li, aafspeule → li
- Lîtwanî: pláuti, mazgoti, praũsti → lt
- Lombardî: lavà
- Maguindanaoyî: ugas
- Makedonî: мие impf (mie)
- Malezî: mencuci
- Maltayî: ħasel
- Mançûyî: ᠣᠪᠣᠮᠪᡳ (obombi)
- Maorî: horoi
- Mecarî: mos → hu, kimos → hu
- Misrî:
(jꜥj) - Mongolî: угаалга → mn (ugaalga)
- Nanayî: силко-
- Nedersaksî: waschen
- Normandî: laver
- Norsiya kevn: þvó, þvætta
- Norwecî: tvette, vaske → no
- Oksîtanî: lavar → oc
- Oromoyî: miiccuu
- Osetî: ӕхсын (æxsyn)
- Osmanî: ییقامق (yıkamak)
- Oygurî: ياقىماق (yaqimaq), يۇماق (yumaq)
- Ozbekî: yuvmoq → uz, yuvinmoq → uz
- Papyamentoyî: laba
- Peştûyî: ولل (wlᶕl), اندرېيل (andreyál)
- Piedmontîsî: lavé
- Polonî: myć → pl impf, prać → pl impf
- Portugalî: lavar → pt
- Qazaxî: жуу (juu)
- Rohingyayî: dúo
- Romagnolî: lavêr
- Romancî: lavar, laver
- Romanî: thovel
- Romanyayî: spăla → ro
- Rusî: мыть → ru impf (mytʹ), помы́ть → ru pf (pomýtʹ), вы́мыть → ru pf (výmytʹ); стира́ть → ru impf (stirátʹ), постира́ть → ru pf (postirátʹ)
- Samoayî: fulu
- Sanskrîtî: क्षिपति → sa (kṣipati)
- Sardînî: samunài, samunàe, samunàre, sciacuai, labare
- Scottish Gaelic: nigh
- Sebwanoyî: laba, hugas
- Sicîlî: lavari → scn
- Sirboxirwatî:
- Sîlhetî: ꠗꠃꠣ (dóua)
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: мꙑти impf (myti)
- Slaviya rojavayî ya kevn: мꙑти impf (myti)
- Slovakî: myť impf, prať impf
- Slovenî: miti impf, prati impf
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: myś impf
- Spanî: lavar → es
- Sundanî: kumbah → su
- Swahîlî: -osha, -fua → sw, -nawa
- Swêdî: tvätta → sv, tvaga → sv, två → sv
- Şîngazîcayî: uyela
- Tacikî: шустан → tg (šustan)
- Tagalogî: maghugas, hugasan
- Tamîlî: கழுவு → ta (kaḻuvu), அலம்பு → ta (alampu)
- Tausugî: hugas
- Tayî: ล้าง → th (láang), ซัก → th (sák)
- Telûgûyî: కడుగు → te (kaḍugu) hands, dishes, etc., ఉతుకు → te (utuku) clothes
- Teteriya krîmî: yuvmaq, cuvmaq
- Teterî: юарга → tt (yuarga)
- Tetûmî: fase
- Tirkî: yıkamak → tr, yumak → tr
- Tirkmenî: ýuvmak
- Tîbetî: བཀྲུ་བ (bkru ba)
- Tongî: kaukau
- Tuvanî: чуур (çuur)
- Ugarîtî: 𐎗𐎈𐎕 (rḥṣ)
- Urdûyî: دھونا (dhonā)
- Ûkraynî: ми́ти impf (mýty), пра́ти impf (práty)
- Viyetnamî: rửa → vi, giặt → vi
- Volapûkî: lavön → vo
- Voroyî: mõskma
- Walonî: laver, rinetyî → wa, rilaver → wa
- Weylsî: golchi → cy
- Xakasî: чуурға (çuurğa)
- Ximêrî: លាង → km (liəng)
- Yidîşî: וואַשן (vashn)
- Yûnanî: πλένω → el (pléno)
- Zêlandî: wasse
- Ev beşa Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr
[biguhêre]Zayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | şûştin | şûştin |
Îzafe | şûştina | şûştinên |
Çemandî | şûştinê | şûştinan |
Nîşandera çemandî | wê şûştinê | wan şûştinan |
Bangkirin | şûştinê | şûştinino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | şûştinek | şûştinin |
Îzafe | şûştineke | şûştinine |
Çemandî | şûştinekê | şûştininan |
şûştin mê
- bi avê pakkirina tiştek an jî kesekî ji qilêrî û lekeyan, karê paqijiya bi avê
- Berî xwarinê şûştina dest û ser û çavan bi min re bûye adet.