çawa
Binêre herwiha: cawaBilêvkirin
[biguhêre]Hoker
[biguhêre]çawa
- Bi çi awayî, bi çi rengî, bi çi şêweyî, bi çi şiklî, bi çi şiklî
- Ew jî geriyane cametebdîl
Çawa xemilîne ev keçanî
Ew jî geriyane cil kuranî — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692) - Kê, kengî, çawa hatine girêdan? — (Hesenê Metê, Labîrenta Cinan, Weşanên Peywend, r. 116, ISBN ISBN:9789197125475)
- Ji ku? Bi ku de? Ji bo çi? Çawa? Ev pirs hemû ji felsefê pêk tên.(Joubert) — (Firat Cewerî, Gotinên Navdaran, Weşanên Nûdem, r. 70)
- Ew jî geriyane cametebdîl
- Ji bo pirsa rewşa mirov
- Çawa yî? Baş î?
- şaşbûn, heyirîn
- Çawa? Bê henek?
Herwiha
[biguhêre]Hevmane
[biguhêre]Gotinekê pêşîyan
[biguhêre]- bav çawa ye, kur wisa ye
- te cin komkirin, divê tu zanibê çawa belavkê
- mirov çawa dizîvire bila bizîvire, her qûn li paş dimîne
Jê
[biguhêre]- çawanî
- (lêker) çawa kirin
- (navdêr) çawakirin
- (rengdêr) çawakirî
Etîmolojî
[biguhêre]Qusandin ji çi awa, hevreha soranî çon Bide ber latînî quomodo ji quo (çi) + modo (awa).
Werger
[biguhêre]bi çi awaî?
- Adîgeyî: сыдэу (sədăw)
- Afrîkansî: hoe → af
- Albanî: si
- Almanî: wie → de
- Aramiya nû ya asûrî: ܕܵܐܟ݂ܝܼ (daḳī)
- Aromanî: cum
- Asamî: কেনেকৈ (kenekoi)
- Astûrî: cómo → ast
- Azerî: necə → az
- Belarusî: як → be (jak)
- Bengalî: কিভাবে → bn (kibhabe), কীভাবে → bn (kibhabe)
- Bîkoliya naverast: pano
- Bulgarî: ко́лко → bg (kólko), как → bg (kak)
- Burmayî: ဘယ် → my (bhai), ဘယ်လို → my (bhailui)
- Çekî: jak → cs
- Çeyenî: tónėše-
- Çîçewayî: bwanji
- Çîkasawî: kaniht
- Çînî:
- Kantonî: 怎麼樣 (zam2 mo1 joeng6), 怎麼 (zam2 mo1), 怎樣 (zam2 joeng6), 點樣 (dim2 joeng6-2), 點 (dim2), 如何 (jyu4 ho4)
- Dunganî: за (za), заму (zamu)
- Hakkayî: 仰般 (ngióng-pân), 如何 (yì-hò)
- Mandarînî: 怎麼樣 → zh (zěnmeyàng), 怎麼 → zh (zěnme), 怎樣 (zěnyàng), 如何 → zh (rúhé), 咋 → zh (zǎ)
- Min dongî: 將樣 (ciŏng-iông)
- Minnanî: 怎樣 → zh-min-nan (chóaⁿ-iūⁿ, cháiⁿ-iūⁿ), 怎仔樣 (chóaⁿ-á-iūⁿ, cháiⁿ-á-iūⁿ), 按怎 → zh-min-nan (án-chóaⁿ, án-cháiⁿ, án-nóa, án-ná), 按怎樣 → zh-min-nan (án-chóaⁿ-iūⁿ, àn-chóaⁿ-iūⁿ), 如何 → zh-min-nan (jû-hô, lû-hô, jî-hô)
- Wuyî: 哪能 (na nen)
- Danmarkî: hvordan → da, hvorledes → da
- Dupaningan agtayî: panyan
- Endonezyayî: bagaimana → id
- Erebî: كَيْف (kayf)
- Ermenî: ինչպես → hy (inčʻpes)
- Esperantoyî: kiel → eo
- Estonî: kuidas → et
- Farisî: چگونه → fa (čegune), چطور → fa (četowr), چجور (čejur)
- Fînî: miten → fi, kuinka → fi, millä tavalla, millä tavoin
- Fransî: comment → fr
- Friyolî: cemût
- Galîsî: como → gl
- Gotî: 𐌱𐌹𐍈𐌴 (biƕē)
- Gurcî: როგორ (rogor)
- Haîtî: kòman
- Hindî: कैसे → hi (kaise), कैसा → hi (kaisā)
- Hmongî: li cas
- Holendî: hoe → nl
- Isanî: จั่งได๋ (jàng-dǎi)
- Îbranî: אֵיך → he (ekh), כֵּיצַד → he (keytsád)
- Îdoyî: quale → io
- Îngilîziya kevn: hū
- Îngilîzî: how → en
- Înterlîngua: como → ia
- Îrlendî: conas, cén chaoi, cad é mar
- Îrlendiya kevn: co, cía chruth, cía indas, cindas
- Îstriyotî: cume
- Îtalî: come → it
- Îzlendî: hvernig → is
- Japonî: どのように (dono yō ni), どうやって (dōyatte), どう → ja (dō)
- Kapampanganî: makananu, katnamu
- Katalanî: com → ca
- Kirgizî: кандайча → ky (kandayça), кандай → ky (kanday)
- Komorî: jeje
- Koreyî: 어떻게 (eotteoke), 어찌 → ko (eojji)
- Kreyoliya morîtanî: kouma
- Latînî: quōmodo → la, quō modo, quārē, quemadmodum, quī → la
- Lawsî: ແນວໃດ (nǣu dai)
- Lîtwanî: kaip
- Luhyayî: orie
- Luksembûrgî: wéi → lb
- Mòçenoyî: bia
- Makedonî: како (kako)
- Malezî: bagaimana → ms
- Maltayî: kif → mt
- Mançûyî: ᠠᡩᠠᡵᠠᠮᡝ (adarame)
- Maorî: pēhea
- Marî:
- Mariya rojhilatî: кузе
- Mayayiya yukatekî: bix
- Mecarî: hogyan → hu, hogy → hu
- Mongolî: яаж → mn (jaaž)
- Nahwatliya klasîk: quen, quenin
- Napolîtanî: cómme
- Nedersaksî: wiu
- Nepalî: कसरी → ne (kasarī)
- Ngarrindjerî: mengye
- Norwecî:
- Oksîtanî: cossí → oc
- Oygurî: قانداق (qandaq)
- Ozbekî: qanday → uz, necha → uz
- Polonî: jak → pl
- Portugalî: como → pt
- Qazaxî: қалайша (qalaişa), қалай → kk (qalai)
- Rapanuyî: pehea
- Romancî: co, cu
- Romanyayî: cum → ro
- Rusî: как → ru (kak), каки́м о́бразом → ru (kakím óbrazom)
- Sardînî: comente, acomenti, comenti, cumenti, cumeti
- Sicîlî: comu → scn
- Sirboxirwatî:
- Skotî: hou
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: како (kako)
- Slovakî: jak
- Slovenî: kakó → sl
- Sorbî:
- Sorbiya jêrîn: kak
- Spanî: cómo → es
- Sundanî: kumaha
- Swabî: wia
- Swahîlî: namna → sw, jinsi → sw, -je
- Swêdî: hur → sv
- Şîngazîcayî: hali dje
- Tacikî: чӣ тавр → tg (čī tavr), чӣ гуна → tg (čī guna)
- Tagalogî: paano → tl
- Tayî: ยังไง → th, อย่างไร → th
- Telûgûyî: ఏవిధముగా (ēvidhamugā)
- Teteriya krîmî: nasıl, neday, qadiy
- Teterî: ничек (niçek)
- Tirkî: nasıl → tr
- Tirkmenî: nähili, neneň
- Tîbetî: ཇི་ལྟར (ji ltar), ག་འདྲས་ཟེ (ga 'dras ze)
- Toxarî B: mäkte
- Urdûyî: کیسے (kaisa)
- Ûkraynî: як → uk (jak), як са́ме (jak sáme)
- Venîsî: come → vec
- Viyetnamî: như thế nào, làm sao → vi, sao → vi
- Volapûkî: lio → vo
- Walonî: kimint → wa, comint → wa
- Weylsî: sut → cy, fel → cy, ffordd → cy
- Wolofî: nan
- Ximêrî: របៀបណា (rɔbiəp naa)
- Yakutî: хайдах (xaydax)
- Yidîşî: ווי (vi)
- Yorubayî: bawo
- Yûnanî: πώς → el (pós)
- Kevn: πῶς (pôs)
- Zêlandî: 'oe
- Zhuangî: baeq, baenzyiengh, daengjlawz, hauhlawz
- Zimanê destan ê emerîkî: BentB@BackFinger-PalmBack-BentB@CenterChesthigh-PalmBack OpenC@Ulnar-PalmUp-OpenC@CenterChesthigh-PalmUp
- Zuluyî: kanjani
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Girêdek
[biguhêre]çawa
- awayê ku, riya ku
- Nayê bîra min, ev çawa tê helkirin.
- her awayê ku
- Bila mirov azad bin û çawa bixwazin bijîn, bila wisa bijîn.
- yekser, di wê demê de
- Çawa tu hatî derî kilîd bike. ― Dema tu hatî yekser derî kilîd bike.
Etîmolojî
[biguhêre]Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka "biguhêre" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.
