per

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /pʰɛr/

Navdêr

Zayenda nêr a binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	per	per
Îzafe	perê	perên
Çemandî	perî	peran
Nîşandera çemandî	wî perî	wan peran
Bangkirin	pero	perino
Zayenda nêr a nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	perek	perin
Îzafe	perekî	perine
Çemandî	perekî	perinan

per nêr, r-ya req

kaxez, pel, wereqe
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
pûrtê leşê firindeyan, bask, çeng
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
parçe, tiştên biçûk
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
kêlek, rex, cihê xilasbûna tiştekî
- Wexta ku me berê cilê tetî çêdikirin, me danî dihat perê wana du lib datanî, du lib dikete ser dudu jî dikete binî boy ku perê wê saxlem werên. — (Ji devê Nenêya Reşîd, 13/02/2020)
Ew li perê wî alî man.

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: پەڕ‎

Herwiha

perr

Jê

Etîmolojî

Têkildarî pel anku pelg ango belg (yên daran)

proto-hindûewropî: *per²- ("borîn") > *por-no- ("per")

proto-îranî: *parn- ("firîn")

avestayî: parena- ("per")

pehlewî: parr ("per")

hotenî: pārra ("per")

farisî: parr ("per")

belûçî: pāna ("per") … ^{alfabeya arî}

kurdî: per, pel ("perr")

soranî: perr ("per")

zazakî: perr, pel ("per")

hewramî: pal ("per") ...

sanskrîtî: parnā- ("per")

almanî: Farn ("per")

îngilîzî: fern ("per") ...

Çavkanî: Horn p.65, MacKenzie P.123 | Pokorny: 816 - 817

Hevreh: firîn, pir (1), par, pel

Werger

kaxez, wereqe

Abxazî: aқьаад (ak̍āād)
Adîgeyî: тхылъыпӏ (txəłəṗ)
Afrîkansî: papier → af
Albanî: letër → sq, kartë → sq
Almanî: Papier → de nt
Altayiya başûrî: чаазын (čaazïn), кэгэс (keges)
Amharî: ወረቀት (wäräḳät)
Apaçî:
Apaçiya rojava: nałtsoos
Aramiya nû ya asûrî: ܘܲܪܵܩܵܐ‎ (wāraqa)
Aromanî: hãrtii m
Arrernteyiya rojavayî: pepe, pipe
Asamî: কাগজ (kagoz), কাকত (kakot), তুলাপাত (tulapat)
Astûrî: papel → ast n
Avarî: кагъат (kaġat)
Aynuyî: カㇺビ (kambi)
Azerî: kağız → az
Baskî: paper → eu
Başkîrî: ҡағыҙ (qağïð)
Belarusî: папе́ра m (papjéra)
Belûçî: کاگد‎ (kágad)
Bengalî: কাগজ → bn (kagôj)
Bîslamayî: pepa
Bretonî: paper → br n
Bruneyî: keratas
Bulgarî: харти́я → bg m (hartíja)
Burmayî: စက္ကူ → my (cakku)
Buryatî: саарһан (saarhan)
Cingphoyî: maisau
Çeçenî: кехат (keχat)
Çekî: papír → cs n
Çerokî: ᎪᏪᎵ → chr (goweli)
Çînî:
Kantonî: 紙 (zi²)

Dunganî: зы (zɨ)

Hakkayî: 紙 (chṳ́)

Mandarînî: 紙 → zh (zhǐ)

Min dongî: 紙 (cāi)

Minnanî: 紙 → zh-min-nan (chí/chóa)

Wuyî: 紙頭
Çuvaşî: хут (hut)
Çûkî: taropwe
Danmarkî: papir → da
Divehî: ކަރުދާސް‎ → dv (karudās)
Dusuniya navendî: kalatas
Endonezyayî: kertas → id
Erebî: وَرَق‎ → ar m (waraq), قِرْطَاس‎ n (qirṭās), كَاغِد‎ n (kāḡid)
Erebiya misrî: ورق‎ n (wáraʾ)

Erebiya kendavî: ورقة‎ m (wriga)

Erebiya hîcazî: ورق‎ n (warag)

Erebiya fasî: كاغط‎ (kāḡiṭ), ورقة‎ (werqa)
Ermenî: թուղթ → hy (tʻuġtʻ)
Ermeniya kevn: թուղթ (tʻułtʻ)
Erzayî: конёв (konjov), кабала (kabala)
Esperantoyî: papero → eo
Estonî: paber → et
Farisî: کاغذ‎ → fa (kâğaz)
Ferî: pappír nt
Fînî: paperi → fi
Fransî: papier → fr n
Friyolî: cjarte m
Frîsî: papier nt
Futunî: pepa
Gaelîka skotî: pàipear n
Galîsî: papel → gl n
Gujaratî: કાગળ → gu (kāgaḷ), કાગળિયું (kāgaḷiyũ), કાગળિયું (kāgaḷiyũ)
Gurcî: ქაღალდი (kaɣaldi)
Guwaranî: kuatia
Hawayî: pepa
Hindî: काग़ज़ n (kāġaz), कागज → hi n (kāgaj), पन्ना → hi n (pannā), कागद → hi n (kāgad), पेपर → hi n (pepar), वरक → hi n (varak), किरतास → hi n (kirtās)
Holendî: papier → nl nt
Isanî: กระดาษ (grà-dàat)
Îbranî: נייר \ נְיָר‎ → he n (n'yár), דַּף‎ → he n (dáf)
Îdoyî: papero → io
Îngilîziya kevn: paper n, carte m
Îngilîzî: paper → en
Îngriyî: paperi, kirjanahka, kirnahka
Îngûşî: каьхат (käχat)
Înterlîngua: papiro
Îrlendî: páipéar n
Îtalî: carta → it m
Îzlendî: pappír → is n
Japonî: 紙 → ja (かみ, kami)
Javayî: dluwang
Kabîlî: lkaɣeḍ
Kalmîkî: цаасн (tsaasn)
Kannadayî: ಕಾಗದ → kn (kāgada)
Karaçay-balkarî: къагъыт
Karelî: bumuagu
Kaşûbî: papiór n
Katalanî: paper → ca n
Keçwayî: raphi
Kirgizî: кагаз → ky (kagaz)
Kîngalî: කඩදාසිය → si (kaḍadāsiya)
Koreyî: 종이 → ko (jong-i)
Kreyoliya morîtanî: papye
Kreyoliya seyşelî: papye
Kumikî: кагъыз (kağız)
Lakî: чагъар (čaġar)
Latînî: charta m
Latviyayî: papīrs → lv n
Lawsî: ເຈ້ຍ → lo (chīa), ເຈັ້ຍ (chia), ກະດາດ (ka dāt)
Lezgînî: кагъаз (kaġaz)
Lîtwanî: popierius → lt
Lueyî: ᦂᦡᦱᧆ (k̇ḋaad)
Luksembûrgî: Pabeier nt
Maguindanaoyî: karatas
Makedonî: хартија m (hartija)
Malagasî: taratasy → mg
Malayalamî: കടലാസ് → ml (kaṭalāsŭ), പേപ്പർ → ml (pēppar)
Malezî: kertas → ms
Maltayî: karta m
Mançûyî: ᡥᠣᠣᡧᠠᠨ (hoošan)
Manksî: pabyr n
Mansî: нэ̄пак (nè̄pak)
Maorî: pepa
Maranaoyî: karatas
Maratî: कागद (kāgad)
Mecarî: papír → hu
Megrelî: ქაღარდი (kaɣardi), ქარღადი (karɣadi)
Mokşayî: кагод (kagod)
Mongolî: цаас → mn (tsaas)
Nahwatlî: amatl → nah
Nanayî: хаосан
Nepalî: कागज → ne (kāgaj)
Nîvxî: хаузул (xauzul), хаулус (xaulus)
Nogayî: кагыт (kagıt)
Norwecî: papir → no, ark → no
Oksîtanî: papièr → oc n
Oriyayî: ପେପର୍ → or (pepôr), କାଗଜ → or (kagôjô)
Osetî: гӕххӕтт (gæxxætt), гӕгъӕди (gæǧædi)
Osmanî: كاغد‎ (kâğıd)
Oygurî: قەغەز‎ (qeghez)
Ozbekî: qogʻoz → uz
Palawî: babier
Pelayî: mau³¹sau³¹
Peştûyî: کاغذ‎ → ps n (kāǧáz)
Pîpîlî: amat
Pîrahayî: kapiigá
Polonî: papier → pl n
Portugalî: papel → pt n
Puncabî: ਕਾਗ਼ਜ਼ n (kāġaz), ਪੇਪਰ n (pēpar)
Purepeçayî: sïranda
Qazaxî: қағаз → kk (qağaz)
Rajasthanî: कागद (kāgad)
Romagnolî: chêrta m
Romancî: palpiri n, pupi n, palpier n, pulpier n, pupier n, palpieri n, palperi n
Romanî: lil, papiri, xertija
Romanyayî: hârtie → ro m
Rusî: бума́га → ru m (bumága)
Rusînî: папі́рь n (papírʹ)
Sindhî: پنو‎ → sd n (panno), ڪاغذ‎ → sd n (kāgaz)
Sirboxirwatî:
Kirîlî: па̀пӣр n, ха̀ртија m

Latînî: pàpīr → sh n, hàrtija → sh m
Slovakî: papier n
Slovenî: papír → sl n
Somalî: xaansho m, warqad → so m, qardaas n
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: papjera m

Sorbiya jorîn: papjera m
Spanî: papel → es n
Svanî: ქაღალთ (kaɣalt)
Swahîlî: karatasi → sw
Swêdî: papper → sv nt
Şanî: ၸေႈ (tsēe)
Tabasaranî: кагъаз (kaġaz)
Tacikî: коғаз → tg (koġaz)
Tagalogî: papel → tl
Tahîtî: parau
Tamîlî: காகிதம் → ta (kākitam)
Tayî: กระดาษ → th
Telûgûyî: కాగితము → te (kāgitamu)
Teteriya krîmî: kâğıt
Teterî: кәгазь → tt (qäğaz’), кыйагаз (qıyağaz)
Tetûmî: surat-tahan
Tigrînî: ወረቐት → ti (wäräḳʰät)
Tirkî: kâğıt → tr, çönge → tr
Tirkmenî: kagyz
Tîbetî: ཤོག་བུ (shog bu)
Tlingitî: x’úx’
Tokpisinî: pepa
Tupînambayî: kûatîara
Tzutucîlî: wuuj
Udmurtî: кагаз (kagaz)
Urdûyî: کاغذ‎ n (kāġaz)
Ûkraynî: папі́р → uk n (papír)
Viyetnamî: giấy → vi
Volapûkî: papür → vo
Walîsî: pepa
Walonî: papî → wa n
Weylsî: papur → cy n
Xakasî: чаӌын (çacın)
Ximêrî: ក្រដាស → km (krɑdaah)
Xosayî: iphepha 5 an 6
Yakutî: кумааҕы (kumaağı)
Yidîşî: פּאַפּיר‎ nt (papir)
Yorubayî: ìwé
Yupîkiya navendî: kalikaq
Yûnanî: χαρτί → el nt (chartí)
Kevn: χάρτης n (khártēs)
Zhuangî: ceij

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

perên teyr û firindeyan

Açehî: bulee
Afrîkansî: veer → af, pluim
Aklanon: buebue
Albanî: pendë → sq m, pupël → sq
Almanî: Feder → de m, Vogelfeder → de m
Amharî: ላባ (laba)
Argobbayî: ላባ (laba)
Aromanî: peanã
Asamî: পাখি (pakhi)
Astûrî: pluma → ast m
Avarî: хӏули (ḥuli)
Aynuyî: コンコン (konkon), コンコニ (konkoni), ラㇷ゚ (rap)
Azerî: tük → az, lələk → az
Baskî: luma
Başkîrî: ҡауырһын (qawïrhïn), ҡаурый (qawrïy); йөн (yön)
Belarusî: пяро́ nt (pjaró)
Bengalî: পালক → bn (palôk)
Bîkoliya naverast: balukag
Bretonî: pluenn → br m
Bulgarî: перо́ → bg nt (peró)
Burmayî: အတောင် → my (a.taung)
Buryatî: үдэн (üden)
Çamicuroyî: pwaye
Çeçenî: пелаг (pelag)
Çekî: péro → cs nt
Çîçewayî: nthenga
Çînî:
Mandarînî: 羽毛 → zh (yǔmáo), 羽 → zh (yǔ)
Çuvaşî: тӗк (tĕk)
Danmarkî: fjer → da g
Endonezyayî: bulu → id
Erebî: رِيش‎ n (rīš), رِيشَة‎ m (rīša)
Erebiya misrî: ريش‎ n (rīš), ريشة‎ m (rīša)
Ermenî: փետուր → hy (pʻetur)
Erzayî: толга (tolga)
Esperantoyî: plumo → eo
Estonî: sulg → et
Evenkî: дэктэннэ (dəktənnə)
Farisî: پر‎ → fa (par)
Ferî: fjøður → fo m
Fînî: sulka → fi, höyhen → fi
Fransî: plume → fr m
Friyolî: plume m, pene m
Frîsiya bakur: Feđer
Frîsî: fear, plom, pinne
Gaelîka skotî: ite m
Galîsî: pluma → gl m, pruma m, pena → gl m, froixel n, faixel n
Gujaratî: પીછું (pīchũ)
Gurcî: ბუმბული (bumbuli)
Guwaranî: ague → gn
Haîtî: plim
Hawayî: hulu
Hindî: पंख → hi n (paṅkh), पर → hi n (par)
Hmongî: plaub noog
Holendî: veer → nl m, veder → nl m, pluim → nl m
Îbranî: נוצה / נוֹצָה‎ → he m (notsá)
Îdoyî: plumo → io
Înesenyoyî: qap
Îngilîziya kevn: feþer m
Îngilîzî: feather → en
Îngriyî: sulka
Îngûşî: бедарг (bedarg)
Înterlîngua: pluma, penna
Îranunî: bumbul
Îrlendî: cleite n
Îtalî: piuma → it m, penna → it m
Îzlendî: fjöður → is m
Japonî: 羽 → ja (はね, hane)
Javayî: wulu → jv
Kalmîkî: өдн (ödn), өдн (ödn)
Kamiya başûrî: bienl
Kaşûbî: pióro nt
Katalanî: ploma → ca m
Keçwayî: phuru, patpa
Kirgizî: канаттын бир талы (kanattın bir talı), куштун бир тал жүнү (kuştun bir tal cünü)
Kîngalî: පිහාටුවක් (pihāṭuwak)
Koreyî: 깃 → ko (git), 깃털 → ko (gitteol)
Kornî: pluven
Latgalî: spolva m
Latînî: plūma m, penna m
Latviyayî: spalva → lv m
Lawsî: ຂົນ → lo (khon)
Lingalayî: lonsálá
Lîtwanî: plunksna → lt m
Luksembûrgî: Fieder → lb m, Plomm m
Luşûtsîdî: c'ic'al
Maguindanaoyî: bumbul
Makedonî: перо nt (pero)
Malayalamî: തൂവൽ → ml (tūval)
Malezî: bulu pelepah
Maltayî: rix n
Mançûyî: ᡩᡝᡨᡥᡝ (dethe), ᡶᡠᠩᡤᠠᡥᠠ (funggaha)
Maorî: huru, meremere, hou, hikurangi, kīra, kurutou, rau → mi, maeko, marihope, matakīrea, remu, hūmaeko, kōtore, kururemu, hukumaro, matakīrea, waitiripapā
Maranaoyî: bombol
Maratî: पीस nt (pīsa)
Mbya guaraniyî: ague
Mecarî: toll → hu
Mongolî: өд → mn (öd), өрөвлөг (örövlög)
Nahwatliya klasîk: tototzontli, ihhuitl
Nanayî: дэктэчэ
Navajoyî: atʼaʼ
Nedersaksî:
Almaniya jêrîn a almanî: Fedder m
Nepalî: प्वाँख (pwā̃kh)
Normandî: plleume m
Norsiya kevn: fjǫðr m
Norwecî:
Norwecî: fjær → no n an m, fjør → no n an m

Norweciya nînorskî: fjør → nn m
Ohloniya başûr: sippos
Ojibweyî: miigwan
Oksîtanî: pluma → oc m
Oriyayî: ପର → or (pôrô)
Oromoyî: baallee
Osmanî: توی‎ (tüy)
Oygurî: پەي‎ (pey), تۈك‎ (tük)
Ozbekî: par → uz, pat → uz
Papyamentoyî: pluma
Peştûyî: پر‎ → ps n (par), بڼکه‎ → ps m (baṇᶕka)
Piedmontîsî: piuma m
Plodîşî: Fada m, Poos m
Polonî: pióro → pl nt
Portugalî: pluma → pt m, pena → pt m
Puncabî: ਖੰਭ → pa (khambh)
Qazaxî: қауырсын (qauyrsyn)
Rohingyayî: fóoir
Romagnolî: pióma m
Romanî: pōr
Romanyayî: fulg → ro nt, pană → ro m
Rusî: перо́ → ru nt (peró)
Sanskrîtî: पर्ण → sa nt (parṇá)
Sardînî: pinna m, pinnia
Sicîlî: pinna → scn m
Sirboxirwatî:
Kirîlî: пѐро nt

Latînî: pèro → sh nt
Sîlhetî: ꠙꠣꠈ (faxó), ꠙꠣꠟꠇ (falox)
Slaviya kevn:
Kirîlî: перо nt (pero)
Slaviya rojavayî ya kevn: перо nt (pero)
Slovakî: pierko nt, pero nt
Slovenî: perọ̑ → sl nt
Sorbî:
Sorbiya jêrîn: pjero nt
Spanî: pluma → es m
Swahîlî: unyoya → sw
Swêdî: fjäder → sv g
Tacikî: пар (par)
Tagalogî: balahibo, bagwis → tl, pulad
Tamîlî: சிறகு → ta (ciṟaku)
Tausugî: bulbul
Tay dam: khôn
Tayî: ขนนก, ขน → th (kǒn)
Telûgûyî: ఈక → te (īka)
Teterî: каурый → tt (qaurıy)
Tetûmî: fulun
Tirkî: tüy → tr
Tirkmenî: ýelek
Tîbetî: བྱ་སྒྲོ (bya sgro)
Tupînambayî: aba
Urdûyî: پنکھ‎ n (paṅkh), پر‎ n (par)
Ûkraynî: перо́ nt (peró)
Venîsî: pena m
Viyetnamî: lông vũ → vi, lông → vi, lông chim
Volapûkî: plüm → vo, bödaplüm, plümem → vo, bödaplümem, pen → vo, bödapen
Walonî: pene → wa m, plome → wa m
Waraoyî: huhi
Weylsî: plu → cy m pj, pluf → cy n pj, adain → cy m, adenydd → cy m pj
Ximêrî: ស្លាប → km (slaap)
Yagnobî: бал
Yidîşî: פֿעדער‎ (feder)
Yûnaniya pontî: φτερὀν (phteron), φτερούγιν (phteroúgin), φτερούλ' (phteroúl'), κανάτ' (kanát'), γανάτ' (ganát')
Yûnanî: φτερό → el nt (fteró), πούπουλο → el nt (poúpoulo)
Kevn: πτερόν nt (pterón)
Zêlandî: plume m
Zhuangî: bwnsienq, bwn
Zuluyî: uphaphe 11 an 10

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

kêlek (binêrin: qerax)

Aromanî

Navdêr

per nêr

(anatomî) por, pirç
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Bretonî

Navdêr

per

hirmî
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên hirmî hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Esperantoyî

Bilêvkirin

IPA: /per/
Kîtekirin: per

Daçek

per

bi, bi ... re
Li skribis per plumo.
Wî bi pênûsê nivîsand.

Etîmolojî

Deyn ji latînî per.

Binêre

kun

Îngilîzî

Bilêvkirin

Daçek

per

pêrg ^[1]
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
serê yekî, her yek
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

↑ Ferhenga Kurdî-Îngîlîzî ya Salah Sadallah

Mòçenoyî

Navdêr

per nêr

(heywan) hirç
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Îtalî

Daçek

per

bo, ji ... re, ji bo, jê re
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên bo hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Katalanî

Daçek

per

bo, ji ... re, ji bo, jê re
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên bo hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Latînî

Daçek

per

tê re, di ... re
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên tê re hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Oksîtanî

Daçek

per

bo, ji ... re, ji bo, jê re
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên bo hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

Venîsî

Navdêr

per nêr

hirmî
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Çavkanî

Ev peyv ji wergerên hirmî hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.^{[rûpelên din]}

[1] Ferhenga Kurdî-Îngîlîzî ya Salah Sadallah

[1]