Фидеизм

Фидеизм (лат. fіdes – сенім) – әлемді рационалды тұрғыдан түсінетін ақыл-ойдан діни сенімді, осы негізде табылған шындықты жоғары қоятын философиялық ағымның жалпы атауы. Неғұрлым танымал фидейшілдік теориялар “таза сенім” (Тертулиан, Лютер, С.Кьеркогор), “сенім мен ақыл-ойдың үйлесімі” (Климент Александриялық, Августин, Фома Аквинский). “Таза сенім” доктринасы діни, мистикалық-психологиялық сипатқа ие. Сенім иесінің сеніміне негізделеді, сенім мен ақыл-ой арасындағы айырмашылықты айқындап, сенімді рационалдандыру талпынысын жоққа шығарады. “Сенім мен ақыл-ой үйлесімі” ілімі сенім қағидаттарын аксиома ретінде, ақыл-ойдың логика тұжырымдары үшін табан тірер негізі деп түсіндіреді. Қазіргі Фидеизм өкілдері ғылым мен рационалдық ақыл-ойды мойындай отыра, сенім мен діни сананы болмыс пен адам өмірінің басты сұрақтарына жауап табатын, ақылақтық негіз деп біледі. Фидеизм ұғымы рационалистік бағыттағы неотомизм сияқты филос. жүйелерде де көрініс табады.

• Қазақ Энциклопедиясы, 9 том.

Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз. Суретті мыннан табуға болады: осы мақаланың тақырыбына байланысты сурет Ортақ қорда табылуы мүмкін; мақаланың өзге тіл уикилеріндегі нұсқаларын қарап көріңіз; өзіңіз жасаған суретті жүктеңіз (авторлық құқықпен қорғалған сурет қоспаңыз!).

Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет.