Taipei

Taipei 臺北
Munisipalitas
Kota Taipei Taipei City · 臺北市
Gendéra Lambang
Peparab: Kota Azaleas
Berkas satelit Kota Taipei
Nagara	Taiwan
Region	Utara Taiwan
Dibentuk	1709
City seat	Distrik Xinyi
District-divisions	12 dhistrik
Pamaréntahan
• Jinis	Papréntahan Kota Taipei
• Walikota	Ko Wen-je
Laladan
• Munisipalitas	271,7997 km2 (1,049,425 sq mi)
• Water	2,7 km2 (10 sq mi)  1.0%
Cacah warga (Januari 2010)
• Munisipalitas	2.606.151
• Pepadhet	0,96/km2 (2,5/sq mi)
• Métro	6.870.357
	Peringkat kaping 1 dari 25
Zona wektu	CST (UTC+8)
Kode pos	100 – 116
Kodhe laladan	(0)2
Districts	12
Unggas	Formosan Blue Magpie (Urocissa caerulea)
Bunga	Azalea (Rhododendron nudiflorum)
Pohon	Banyan (India laurel fig, Ficus microcarpa)
Situs wèb	taipei.gov.tw (ing basa Inggris)
Wewengkon metropolitan (atau tiga-kutha) dari Taipei kalebu Kota Taipei, Taipei County dan Kota Keelung.

Kutha Taipei (Hanzi: 台北市, hanyu pinyin: Táibĕi Shì, basa Minnan: Tâipak Chi) iku kutha krajan sauntara Républik Cina (Taiwan) sarta minangka kutha gedhé dhéwé ing Taiwan. Akèh parusahan indhustri lan jasa kalebu peralatan listrik lan elektronik, tekstil, logam, kapal, lan motor kang duwé kantor pusat ing kutha iki.

Kutha Taipei minangka munisipaliti mirunggan kang diatur kanthi langsung déning pamaréntah pusat. Kutha iki ora kalebu nanging dikubengi déning Kabupatèn Taipei.

Walikutha Taipei kang saiki ya iku Ko Wen-je kang mengku kalungguhan walikutha wiwit taun 2014.

Kawasan iki dikenal minangka dhataran cendhèk Taipei minangka omah saka suku Ketagalan sadurungé abad kaping 18. Suku Han Cina teka ing dhataran Taipei ing taun 1709. Taun 1895 wektu Qing kalah sajeroning Perang Jiawu nglawan Jepang, Taiwan kepeksa diserahaké marang Jepang lan dadi koloni. Kakaisaran Jepang sabanjuré ngadegaké kantor kagubernuran (總督府)ing Taipei. Kantor Gubernur iki sabanjuré kang dadi Kantor Kapresidenan (總統府) saiki. Sajeroning 50 taun Jepang kuwasa nganti Jepang kalah sajeroning Perang Donya II lan kudu nyerahaké Taiwan marang Tiongkok kang wektu iku dikuaasani déning pamaréntah nasionalis Kuomintang. Sawisé perang sadulur antara kaum kuminis lan kaum nasionalis rampung kanthi munduré Chiang Kai-shek menyang Taiwan, Taipei banjur didadaké kutha krajan sauntara Républik Cina.

Kutha Taipei dumunung ing dhataran cendhèk Taipei, dikubengi déning pagunungan mligi ing sisih lor, wétan lan kidul-wétan. Titik paling dhuwur ing wewengkon Kutha Taipei ya iku pucuk Gunung Qixing (1120 mèter).

Kali-kali ing kutha iki kabèh kalebu sajeroning DAS Tamsui kang muarané menyang Selat Taiwan lan Sagara Cina Timur.

Taipei duwé iklim sub-tropis kanthi suhu rata-rata 20 derajat Celsius sadawaning taun. Nanging, suhu paling cendhèk ing mangsa adhem bisa ngancik 6 derajat Celsius déné ing mangsa panas bisa nganti 34 derajat Celsius.

Kutha Taipei dipérang dadi rolas dhistrik (區):

Kantor walikutha Taipei dumunung ing Distrik Xinyi kang wujud dhistrik kang tuwuh ngrembaka ing dekadé pungkasan dadi pusat komersial, pusat indhustri tèknologi canggih lan papréntahan. Walikutha Taipei minangka kalungguhan kang populer lan dianggep tiket kanggo karir pulitik kang mulus ing mangsa ngarep. Iki ditandhani kanthi penjabat walikutha Taipei kerep ngraih popularitas ora kalah adoh saka kalungguhan ing tingkat pusat.

Dewan Kutha Taipei iku badan lègislatif laladan kang dadi wakil rakyat kanggo ngawasi mlakuné papréntahan. Dewan Kutha Taipei duwé anggota 49 saka 12 dhistrik kang dipérang dadi 6 laladan pamilihan lan 1 laladan pamilihan maya kanggo kang ndunungi aborigin.

Lumrahé, sistem transportasi ing Kutha Taipei katata kanthi apik lan perencanaan kang tumata.

Stasiun Sepur Taipei wujud stasiun sepur gedhé dhéwé ing Taiwan. Taipei uga dadi papan tuwuhing sistem sepur kang pisanan ing Taiwan.

Stasiun sepur Taipei saliyané dadi stasiun sepur uga duwé fungsi minangka stasiun MRT lan uga sepur super rikat kang wis wiwit operasi awal taun 2007.

Transit cepat massal (TCM) Taipei iku sepur ril ringan kang ngubungaké stasiun-stasiun ing jero kutha. Ora kaya sistem TCM ing kutha-kutha liyané ing donya kang ana ing ngisor lemah, TCM Taipei duwé ril ing ngisor lemah, ing lemah lan ril layang.

Sistem TCM Taipei duwé stasiun utama ing stasiun sepur Taipei. Wektu iki duwé 5 jalur rute kang ngubungaké Taipei karo kutha-kutha ing saubengé mligi kang dumunung ing Kabupatèn Taipei.

Béa minimum kanggo TCM ya iku NTD 20/wong lan maksimum NTD 65/wong.

Bus-bus ing Kutha Taipei nglayani rute jero kutha, antar kutha via jalan provinsi dan antar kutha via jalan nagara.

Sistem bus dalam kutha dihubungkan dengan sistem TCM dengan perencanaan teratur seperti pembayaran yang dapat dilakukan dengan kartu pra-bayar TCM atau diskon biaya bus bila melakukan transit dari stasiun TCM.

Bus-bus antar kutha biasanya dilayani olèh perusahaan swasta yang dipusatkan di Stasiun Bus Pusat Kutha Taipei.

Taksi di Taiwan bercat kuning dan berplat dhasar putih dengan tulisan merah. Biaya minimum taksi ya iku NTD 70 untuk 1.5 mèter pertama dan NTD 5 untuk setiap 300 mèter sarta NTD 5 untuk durasi 2 menit dengan kecepatan di bawah 5 km/jam.

Kutha Taipei bisa diaksès liwat 2 papan anggegana:

• Papan Anggegana Internasional Taoyuan (sadurungé sasi September 2006 dikenal minangka Papan Anggegana Internasional Chiang Kai-shek), ing Kabupatèn Taoyuan.
• Papan Anggegana Domestik Sungshan, ing Distrik Songshan, Kutha Taipei.

Papan Anggegana Internasional Taoyuan let-é 40 menit lelungan dharat via dalan tol.

Taipei duwé plabuhan sagara ing Keelung. Nanging plabuhan iki mayoritas nglayani peti kemas. Transportasi kali muncul mung minangka atraksi wisata nyusuri Kali Tamsui.

• Taipei 101 minangka pusat finansial anyar ing Taipei. Buku Rekor Guinness nyathet minangka gedung paling dhuwur ing donya sasi Oktober 2003.
• Balé Pèngetan Chiang Kai-shek
• Balé Pèngetan Sun Yat-sen
• Museum Pura Nasional
• Kuil Longshan
• Pasar Malam Shilin

Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Taipei.

• Situs resmi