Myriapoda
 | Artikel iki prelu dirapèkaké supaya jumbuh karo wewaton artikel WikipédiaPanjenengan bisa mbiyantu ngrapèkaké artikel iki kanthi mérang dadi paragraf-paragraf utawa wikifikasi. Sawisé dirapèkaké, tandha iki kena dibusak. |
| Myriapoda Kalamangsa: Late Silurian–Recent | |
|---|---|
| |
| Lithobius forficatus, minangka Chilopoda | |
| Klasifikasi ngèlmiah | |
| Karajan: | Animalia |
| Filum: | Arthropoda |
| Subfilum: | Myriapoda Latreille, 1802 |
| Kelas | |
Myriapoda yaiku salah sawijiné kelas saka filum Arthropoda.[1] Tuladha kéwan kang kalebu Myriapoda yaiku klabang (Lithobius forficatus) lan luwing (Spirobolus sp.).[1] Tembung Myriapoda asalé saka basa Yunani, yaiku myriad kang tegesé akèh lan podos kang tegesé sikil.[2] Dadi Myriapoda yaiku kéwan kang sikilé akèh.[2] Myriapoda kapérang dadi rong ordho, yaiku Diplopoda lan Chilopoda.[1]
Struktur Awak
[besut | besut sumber]Awak Myriapoda kawangun saka endhas dhuwur (capuk) lan awak pérangan buri utawa weteng (abdomen), Myriapoda ora nduwé dhadha.[3] Ing saben ros luwing ana rong pasang sikil, déné ing klabang ana sapasang sikil ing saben ros. Myriapoda nduwé sistem trakea kanggo respirasi.[3] Trakea yaiku saluran hawa kang gunané ngedharaké oksigèn menyang kabèh pérangan awak.[3]
Ciri-Ciri
[besut | besut sumber]- Bantuk awaké ros-ros (segmen), ora nduwé dhadha mung nduwé endhas lan weteng[4]
- Saben ros ing weteng ana sapasang utawa rong pasang sikil[4]
- Ing endhasé ana kelopak mripat tunggal (ocellus) kang cacahé ana loro, sapasang antena, lan piranti lembé. Piranti lambé iki kawangun saka telung pasang rahang, yaiku sepasang mandibula lan rong pasang maksila[4]
- Susunan saraf tangga tali[4]
- Sistem ambegané nganggo trakea kang duwé spirakel ing saben ros awakè kanggo lumebu metu hawa
- Sistem peredaran getih tarbuka[4]
- Piranti kelamin lanang lan wadon kapisah, kalebu kéwan ovipar (ngendhog)[4]
- Urip ing dharat, kaya ing ngisor watu, jero lemah, humus, utawa ing panggonan kang lembab[4]
Klasifikasi
[besut | besut sumber]Myriapoda kapérang dadi rong ordho, yaiku Chilopoda lan Diplopoda
Chilopoda
[besut | besut sumber]Ordo Chilopoda padatan urip ing panggonan kang lembab, ing ngisor tumpukan sampah utawa godhong-godhongan kang wis bosok.[1] Reprodhuksi Chilopoda kanthi cara kawin lan pembuahan internal.[1] Piranti rèspirasiné yaiku trakea kang nyabang menyang kabèh pérangan awaké.[1]
Kéwan kang kalebu ing ordho Chilopoda yaiku klabang. Klabang yaiku kéwan predator kang mangan kéwan-kéwan cilik. Mangsané dipatèni nganggo racun. Klanjer racun iku ana ing piranti lambéné. Awak klabang gèpèng. Kéwan iki nggolèk pangan ing wayah bengi.[5]
Diplopoda
[besut | besut sumber]
Awak Chilopoda dhapuré bunder ndawa lan duwé ros (sègmèn) kang akèh.[1] Awaké ditutupi lapisan kang ngandhut garam kalsium lan wernané mengkilap.[1] Endhasé nduwé sepasang mripat tunggal, sepasang antena cendhèk, lan sepasang mandibula.[1] Toraks Chilopoda kawangun saka patang ros kang saben ros nduwé sepasang sikil, kajaba ing ros kang sapisan.[1] Kéwan iki nduwé abdomen kang dawa kang kawangun saka 25 nganti 100 ros, gumantung jinis spèsièsé.[1] Saben ros ana rong pasang spirakel, ostia (luwangan), ganglion saraf, lan rong pasang sikil.[1] Piranti réprodhuksi Diplopoda diarani gonopod, kang ana ing ros kaping pitu.[1] Fertilisasiné kanthi cara internal. Kéwan kang wadon nggawé susuh kanggo nyimpen endhogé. Kéwan Diplopoda padatan urip ing panggonan kang peteng lan lembab, kaya ing ngisor watu utawa kayu kang ora kena sinar srengéngé.[1]
Kéwan kang éwoning Diplopoda yaiku luwing. Awaké dawa silindris. Ing endhasé ana sepasang antena lan ing aben ros awaké dijangkepi sepasang sikil. Luwing mangan tetuwuhan kang wis mati lan seneng panggonan kang lembab lan peteng. Ing kaanan kang mbebayani, luwing ngruntelaké awaké. Luwing kalebu kéwan ovipar (ngendhog).[5]
Deleng uga
[besut | besut sumber]Cathetan suku
[besut | besut sumber]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Karmana, Oman.2007.Cerdas Belajar Biologi.Bandung: Grafindo
- ↑ a b Ciri Myriapoda Archived 2012-10-25 at the Wayback Machine.(diundhuh 14 Oktober 2012)
- ↑ a b c Struktur dan Fungsi Tubuh Myriapoda Archived 2013-04-06 at the Wayback Machine.(diundhuh 14 Oktober 2012)
- ↑ a b c d e f g Ciri-ciri Umum Myriapoda Archived 2012-12-25 at the Wayback Machine.(diundhuh 15 Oktober 2012)
- ↑ a b Klasifikasi Myriapoda Archived 2012-06-15 at the Wayback Machine.(diundhuh 15 Oktober 2012)
