xumske
ni'o lo xumske goi ko'a cu saske le marji termo'a je selfra je gunma .e le nejni je gazykla frabi'o .e le marji je xukmi ckaji
ni'o la'o gy. Robert Boyle gy. .e la'o fy. Antoine Lavoisier fy. .e la'o gy. John Dalton gy. .e la'o gy. Jöns Jakob Berzelius gy. cu gasnu lenu krasi le xumske
skicu krasi
[binxo | stika lo krasi]ni'o le xumske cu cmene le midju saske ki'u ledu'u le drata saske cu kruca fi ko'a mu'a le termu'eske .a le mivyske .a le ligytedyske .i ko'a vasru so'i le pagbu saske fi'o ckini le drata saske
ni'o le vasru marji cu jicmu le xumske .i ko'a vasru le nu le marji cu frati fi le marji .a le nejni .i le nu le marji cu frati le drata marji kei cu midju le xumske mu'a le nu le xumfra cu binxo le marji le drata .i le binxo cu cumki vasru le dikca joi maksi dirce .i ku'i le tadni cu nalseljimte le frati
ni'o lo marji cu vasru lo ratni .a lo pagbu ratni du'o le cabna xumske seljibri .i lo ratni cu cumki zbasu bo girzu tepi'o le du'u cupra le pluja morna be le marji le dicratni .a le ratni veljmina .e le cnici ratni girzu ku mu'a
ni'o lo marji cu vasru lo ratni .a lo pagbu ratni du'o le cabna xumske seljibri .i lo ratni cu cumki zbasu bo girzu tepi'o le du'u cupra le pluja morna be le marji mu'a le dikca ratni .a le ratni girzu .e le cnici je ratni girzu .i le du'u ga lo munje stura cu remna kampu bo lifri gi le marji jinzi cu remna kampu bo simxu bo frati kei cu jinzi seljitro le xukmi marji ke jinzi je simxu bo frati ke'e .i lei gasta cu jdari ri'a le nu lei gasta ratni cu lasna gunma fi'o morna le cnici je ratni girzu .i le mudri cu fagri ri'a le du'u my rarna frati le xukmi frati le kijno le gapru steci kelvo .i le djacu cu zmadu le bisli ko'a goi le ka le girzu ratni cu cunso muvdu sutra kei gi'e mleca le gapci djacu ko'a .i le remna cu viska kakne ri'a le du'u le gusni cu simxu frati le lanbi ti'a le viska
ni'o mu'i le barda tadni le prenu cu tolcumki djuno ro le xumske djuno
xumske citri
[binxo | stika lo krasi]ni'o le zazyjelca cu cfamu'i lenu le xumske cu farvi fo le jinme tadni .ebabo le sampu rarna je pruxi tadni .ebabo le cmaci saske
ni'o la robert.boil. to 1627moi bi'i 1691moi toi .e la'o zoi. Antoine Lavoisier zoi. to 1743moi bi'i 1794moi toi cu pamoi saske bo cedra saske bo gasnu .i de'i le 1800moi la'o zoi. John Dalton zoi. finti lo ratni monsi'o .i la'o zoi. Dmitri Mendeleev zoi. to 1834moi bi'i 1907moi cu finti le selratni velganzu no'u le dikni selratni cartu
ralju sidbo
[binxo | stika lo krasi]ratni
[binxo | stika lo krasi]le ratni noi ke'a gunma marji cu vasru le mardikca midju to ratni midju toi fi'o vasru le mardicka'u .e la toldicka'u gi'e ralte rau la dutydicka'u tepi'o le du'u le ratni midju klodikca cu lanxe .i
selratni klesi
[binxo | stika lo krasi]le selratni klesi cu curve marji fi'o kantu klesi le pavmei .i leni mardicka'u cu ralrai ckaji
ratni veljmina
[binxo | stika lo krasi]le marji poi ke'a stodi parbi le selratni klesi le drata selratni klesi cu ratni veljmina
selmarji
[binxo | stika lo krasi]le marji poi ke'a stodi paugri je ckaji cu selmarji
ratni veljmina kantu
[binxo | stika lo krasi]ratlairau
[binxo | stika lo krasi]le klani tabno ratni poi le pe ke'a gunma cu grake befeli pare be'o tabno poi dzirai nenytcini cu ratlairau .i le ratlairau no'u le me la'o zoi. Avogadro zoi. cu stona'u fi'o niljbi la'o my. 6.02214179×1023 my.