[go: up one dir, main page]

Jump to content

Sasao a Madang

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Madang
Kabambantayan a Madang–Adelbert
Heograpiko a
pannakaiwarwaras
Baro a Guinea
Lingguistika a pannakaidasigTrans–Baro a Guinea
  • Madang
Pannakabingbingay
Glottologmada1298
Mapa ti sasao a Madang ti Baro a Guinea
  Ti sasao a Madang
  Dadduma a sasao a Trans–New Guinea
  Dadduma a sasao a Papuano
  Sasao nga Austronesio
  Di matagtagitao

Ti sasao a Madang wenno Kabambantayan a Madang–Adelbert ket ti kadakkelan a pamilia ti sasao a Trans–Baro a Guinea (TNG). Daytoy ket naidasig idi a kas Trans–Baro a Guinea babaen ni Stephen Wurm, ken sinaruno babaen ni Malcolm Ross. Timmunos ni William A. Foley a daytoy ket "nasayaat a mabalin" a ti sasao a Madang ket parte ti TNG, uray no dagiti pangsandi, ti kadawyan a batayan ti panangidasig ti TNG, ket nabaliwanen iti Madang.

Ti pamilia ket nanaganan manipud iti Probinsia ti Madang ken ti Kabambantayan Adelbert.

Pakasaritaan

[urnosen | urnosen ti taudan]

Impalawag ni Sidney Herbert Ray ti pamilia nga Aplaya a Rai idi 1919. Idi 1951 insilpo dagitoy iti sasao a Mabuso babaen ni Arthur Capell tapno mapartuat ti pamiliana a Madang. Impadakkel ni John Z'graggen (1971, 1975) ti Madang kadagiti sasao a Kabambantayan nga Adelbert ken ninagananna manen ti pamilia iti Kabambantayan a Madang–Adelbert, ken inampon ni Wurm (1975)[1] daytoy a kas maysa a sanga ti pilo ti Trans–Baro a Guinea. Para iti kaaduan a parte, ti pamilia a Madang ni Ross (2005) Madang ket mangiraman kadagiti isu met laeng a pagsasao a kas ti Kabambantayan a Madang–Adelbert ni Z'graggen, ngem ti internal a pannakaidasig ket sabali kadagiti nadumaduma a respekto, a kas ti pannakaiwaswas ti sanga a Brahman.

Internal a pannakaidasig

[urnosen | urnosen ti taudan]

Adda dagiti uppat a nasayaat a naipalawag a sanga ti Madang,

ken mainayon pay ti sasao a Kowan a saan a nalawag ti pannakaidasigna.

Ti panawen a kauneg ti Madang ket maipada iti Austronesio wenno Indo-Europeano. As-asideg nga ikabil ni Ross (2000) ti sasao a Kowan iti Akin-abagtaan nga Adelbert, ken isilpona ti Aplaya a Rai ken Kalam. Dagiti pangsandi ket kas dagiti sumaganad:

sg pl
1 *ya *i
2 *na *ni, *ta
3 *nu

Dagiti ket sukatanda dagiti pangsandi ti TNG. Nupay kasta, agbati dagiti dual a suldong ti *-le ken *-t, ken dagiti kasisigud a pangsandi ket agparang nga adda a kas dagiti maisasao a suldong ti Kalam.

Dagiti nota

[urnosen | urnosen ti taudan]

Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]
  • Ross, Malcolm (2005). "Pronouns as a preliminary diagnostic for grouping Papuan languages". Iti Andrew Pawley; Robert Attenborough; Robin Hide; Jack Golson (dagiti ed.). Papuan pasts: cultural, linguistic and biological histories of Papuan-speaking peoples. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 15–66. ISBN 0858835622. OCLC 67292782.
  • Pawley, Ross, & Osmond, 2005. Papuan languages and the Trans New Guinea phylum. Canberra: Pacific Linguistics. pp. 38–51.

Dagiti akinruar a silpo

[urnosen | urnosen ti taudan]