[go: up one dir, main page]

Jump to content

Putbol

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Gunglo ti Putbol
Ti maya nga agraraut nga agayay-ayam (Numero. 10) ket agipadpadas nga agkugtar ti bola iti labes dagiti kasupiat a timpuyog.
Kangatuan a mangituray a bagiFIFA
Parbo a naganPutbol, saker, "ti napintas nga ay-ayam", "ti ay-ayam ti lubong"
Immuna a naay-ayamTengnga a maika-19 a siglo a Gran Británia, Nottinghamshire, Sheffield.
Dagiti pakailasinan
PanaginnasidegWen
Kameng ti sangkakuyogan11 tunggal maysa a timpuyog
Nailaok a heneroWen, sabsabali a kasalisal
PannakaikategoriaTimpuyog nga isport, bola nga isport
AruatenPútbol (wenno saker a bola)
Beddengpagayayaman ti putbol
OlimpiadaPaset iti programa ti Kalgaw nga Olimpiada manipud idi 1900 aginggana idi 1928
Naipasubli iti programa ti Kalgaw nga Olimpiada idi 1936 agingga tatta nga aldaw
ParalimpikoSaan
Nagtaudan a pagilian wenno rehionIti dagup ti lubong

Ti gunglo ti putbol, kaaduan a namammoan a ti putbol wenno saker, ket maysa a isport nga ayayamen ti nagbaetan ti dua a timpuyog iti sangpulo ket maysa a agayayam nga addaan ti nagtimbukel a bola. Iti panagbuelta ti maika-21 a siglo, daytoy nga ayayam ket inayayam ti sumurok a 250 a riwriw nga agay-ayayam kadagiti 200 a pagilian, nga isu daytoy ti kalatakan nga isport iti lubong.[1][2][3][4] Daytoy nga ayayam ket inayayam iti maysa a rektanggulo a pagayayaman iti ruot wenno berde a parbo a karuotan, nga addan ti maysa a pagtungpalan iti tengnga iti tunggal maysa kadagiti ababa a kagibusan. Ti banag iti daytoy nga ay-ayam ket ti agiskor babaen ti panagipaturong ti bola idiay pagtungpalan ti kasupiat.

Dagiti nagibasaran

[urnosen | urnosen ti taudan]
  1. ^ "Panagtaldiap iti Saker". Encyclopædia Britannica. Naala idi 4 Hunio 2008.
  2. ^ Guttman, Allen (1993). "Ti Panakaisaknap dagiti Isports ken ti Parikut iti Kultura nga Imperialismo". Iti Eric Dunning; Joseph A. Maguire; Robert E. Pearton (dagiti ed.). Ti Panagaramid ti Isports: Ti maysa a Panagipadpada ken Panagargian a Panagparang-ay. Champaign: Kinetiko ti Nagtagitaoan. p. 129. ISBN 0-88011-624-2. Naala idi 26 Enero 2008. daytoy nga ayayam ket narigat unay a gapuanan a saan a nawaya a naimbento babaen kadagiti adu a kultura ngem daytoy ket nalaka laeng a a mayayamg tapno nagbalin a kalatakan nga isport iti lubong {{cite book}}: Di naikaskaso ti di ammo a parametro ti |chapterurl=(maisingasing ti |chapter-url=) (tulong)
  3. ^ Dunning, Eric (1999). "Ti panagrang-ay ti saker a kas maysa nga ayayam iti lubong". Dagiti maibanagan ti isport: Sosiolohiko a Panagadal ti Isport, Ranggas ken Sibilisasion. Londres: Routledge. p. 103. ISBN 0-415-06413-9. Naala idi 26 Enero 2008. Ti agdama a panawen ti maika-20 a siglo, ti saker ket rimsua a kas ti kalatakan a timpuyog nga isport iti lubong {{cite book}}: Di naikaskaso ti di ammo a parametro ti |chapterurl=(maisingasing ti |chapter-url=) (tulong)
  4. ^ Mueller, Frederick; Cantu, Robert; Van Camp, Steven (1996). "Dagiti Timpuyog nga Isport". Didigra a Panakasugat iti Nangato a Pagadalan ken dagiti Kolehio nga Isport. Champaign: Kinetiko ti Nagtagitaoan. p. 57. ISBN 0-87322-674-7. Naala idi 26 Enero 2008. Ti Saker ket isu ti kalatakan nga isport iti lubong ken maysa nga industria a naipategan iti sumurok a US$400 bilion iti dagup ti lubong. 80% iti daytoy naipataud idiay Europa, ngem ti kalatakna daytoy ket umadado idiay Estados Unidos. Nakarkulo a daytoy ket addaan dagiti 22 a riwriw nga agayayayam iti saker iti lubong idi rugi iti 1980, ken daytoy a bilang ket umadado. Idiay Estados Unidos ti saker ket maysa a kangrunaan nga isport kadagiti nangato a pagadalan ken kolehio nga agpang {{cite book}}: Di naikaskaso ti di ammo a parametro ti |chapterurl=(maisingasing ti |chapter-url=) (tulong)