Bara
Ti bara ket isu ti kammasapulan a respirasion nga organo kadagiti adu nga agang-anges ti angin nga ayup, a mairaman dagiti tetrapoda, dagiti dadduma nga ikan ken dagiti dadduma a leddeg. Kadagiti mamalia ken dagiti pay narik-rikut a porma ti biag, dagiti dua a bara ket mabirukan idiay asideg ti duri iti sumbangir ti puso. Tikangrunaan nga annongda ket ti mangipan ti oksiheno manipud iti tangatang iti sistema ti panagbalikuskos, ket ti mangibbet ti karbon dioksido manipud iti pagbalikuskosan ti dara iti tangatang.Ti dakkel a rabaw tilugar ket nasken para iti panangisinnukat kadagiti alingasaw a maaramid babaen ti mosaiko dagiti naipangpangruna a selula a mnagporma kadagiti babassit a riniwriw, a naingpis ti datarna a supot ti angin a tinawtawagan ti albeolo.
Tapno maawatan ti anatomia dagiti bara, ti ilalabas ti angin babaen ti agong ken ngiwat a mapan idiay albeolo ket nasken a maadal Ti panagrang-ay ti angin babaen ti ngiwat wenno ti angong, ket agbanniaga babaen ti nasoparinge, oropatinge, laringe, ken ti trakea (aangsan). Ti angin ket agpabba a lumabas iti trakea, a mangbingay iti dua a nangruna a bronkuio; dagitoy a sanga iti kanigid ken kanawan ken ti kanawan a barbara nga idiay ti panagrang-ay a panagbingbingay iti maysa a sistema iti bonkuio ken dagiti bronkuiolo aginggan ti pannakaabotna ti albeolo. Dagitoy nga adu nga albeolo a ditoy ti pakaaramidan ti pagsinnukatan dagiti alingasaw iti karbon dioksido ken oksiheno.[1]
Ti panaganges ket pinaandar babaen ti mipapan ti pikel a tignay; kadagiti nasapa a tetrapoda, ti angin idi ket naipan kadagiti bara babaen kadagiti maipapan ti paringe a piskel babaen ti panagbommba ti pingping, a makitkita pay laeng kadagiti ampibia. Dagiti reptilia, dagiti billit ken dagiti mamalia ket agus-usarda kadagiti bukodda a muskuloeskeletal a sistema tapno makasuporta ken mangpatan-ay ti panaganges.
Dagiti medikal a termino a mainaig iti bara ket kankanayon a mangrugi iti pulmo-, kasla iti (pananginagan a porma: pulmonario) wenno manipud iti Latin a pulmonarius ("kadagiti bara"), wenno iti pneumo- (manipud iti Griego ti πνεύμων "bara").
Kitaen pay
[urnosen | urnosen ti taudan]- Daig
Dagiti midia a mainaig iti Dagiti bara iti Wikimedia Commons
Dagiti paammo
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ Wienberger, Cockrill, Mandel. Dagiti Pamunganayan ti Pulmonario a Medisina. Elsevier Science.
 | Daytoy nga artikulo dagiti nangruna nga artikulo ket pungol. Makatulongka iti Wikipedia babaen ti panagnayon iti daytoy. |