[go: up one dir, main page]

Jump to content

Էդմունդ Էվանս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էդմունդ Էվանս
Ծնվել էփետրվարի 23, 1826(1826-02-23)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԼոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Մահացել էօգոստոսի 21, 1905(1905-08-21)[1][2][3][…] (79 տարեկան)
Մահվան վայրՈւայթ կղզի, Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Քաղաքացիություն Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Մասնագիտություննկարիչ և նկարազարդող
 Edmund Evans Վիքիպահեստում

Էդմունդ Էվանս (անգլ.՝ Edmund Evans, փետրվարի 23, 1826(1826-02-23)[1][2][3][…], Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - օգոստոսի 21, 1905(1905-08-21)[1][2][3][…], Ուայթ կղզի, Հարավարևելյան Անգլիա, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն), Վիկտորյական ժամանակաշրջանի անգլիացի փայտի փորագրող և գունավոր տպագրող։ Էվանսը մասնագիտացել է ամբողջական գունավոր տպագրության մեջ, որը, մասամբ իր աշխատանքի շնորհիվ, հայտնի է դարձել 19-րդ դարի կեսերին։ Նա աշխատել և համագործակցել է նկարազարդողների հետ, ինչպիսիք են Ուոլթեր Քրեյնը, Ռանդոլֆ Քալդեկոտը, Քեյթ Գրինվեյը և Ռիչարդ Դոյլը` ներկայացնելու համար այն, ինչն այժմ համարվում է դասական մանկական գրքեր։ Չնայած նրան, որ նրա կյանքի մասին քիչ բան է հայտնի, նա 1905թ.-ին իր մահից առաջ մի կարճ ինքնակենսագրություն է գրել, որում նա նկարագրել է իր կյանքը որպես տպագրող Վիկտորիանական Լոնդոնում։

Ուսումը ավարտելուց հետո Էվանսը գործի անցավ իր համար։ 1860-ականների սկզբին նա սկսեց տպագրել մանկական խաղալիքների գրքեր և նկարչական գրքեր` համագործակցելով Routledge և Warne տպարանների հետ։ Նրա մտադրությունն էր գեղեցիկ և մատչելի գրքեր արտադրել երեխանների համար։ Երեք տասնամյակ նա ամեն տարի բազմաթիվ հատորներ էր արտադրում, որոնք սկզբում նկարազարդվում էին Քրեյնի, իսկ ավելի ուշ Քալդեկոտի և Գրինվեյի կողմից։

Էվանսը օգտագործեց փայտանյութի տպագրության տեխնիկա, որը հայտնի է որպես քրոմոքսիլոգրաֆիա, որն հիմնականում օգտագործվում էր սերիականացված մատչելի գրքերի և մանկական գրքերի համար, որոնք մի քանի գույներ էին պահանջում, որպեսզի առավելագույն շահույթ ստանային։ Այնուամենայնիվ, քրոմոքսիլոգրաֆիան թույլ էր տալիս ստեղծել տարբեր գույներ և երանգներ` գույները խառնելով։ Գործընթացը բարդ և խճճված փորագրություն էր պահանջում լավագույն արդյունքին հասնելու համար։ Էվանսը մանրակրկիտ աչք ուներ մանրուքների նկատմամբ և օգտագործում էր ձեռքի տպագրահաստոցը այնքան շատ, որքան տասնյակ գունավոր կույտեր մեկ պատկերի համար։ Նա շարունակեց դառնալու փայտի հայտնի փորագրող և գունավոր տպագրող 19-րդ դարի երկրորդ կեսերին Բրիտանիայում։

Աշակերտություն և վաղ աշխատանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Twig shaped lettering in a center medallion, bottom left shows a man and woman in a harvested field, top left shows three young people picnicing in a field, top right shows two women, a man and two children beneath a tree, bottom right shows a man carrying a bundle of wood with a dog in a snowstorm
Սա` Լոնդոնի նկարազարդված Ալմանախի համար 1853-ի վերնագրի էջն է, որը Էվանսի փորագրական աշխատանքի օրինակ է: Նկարազարդումը մշակվել է Մյլես Բիրկեթ Ֆոսթերի կողմից:

Էվանսը ծնվել է Լոնդոնի Սաութուորք քաղաքում, 1826թ.-ի փետրվարի 23-ին Հենրի և Մերի Էվանսների ընտանիքում[4]։ Նա հաճախել է Ջամայկա Ռոուի դպրոցը, որտեղ նա հաճույք էր ստանում մաթեմատիկայից, սակայն կցանկանար լատիներեն սովորել[5]։ 1839թ.-ին` 13 տարեկան հասակում, նա սկսեց աշխատել որպես «ընթերցող տղա» Լոնդոնի Սամուել Բենթլիի տպարանում[4]։ Այնուամենայնիվ, նա վերանշանակվեց որպես ընդհանուր հանձնարարություններ կատարող տղա, քանի որ իր կակազելը խանգարում էր իր պարտականություններին։ Ժամերը երկար էին` առավոտյան 7-ից մինչև գիշերվա 9-ը կամ 10-ը, սակայն տպագրության պատրաստման գործընթացը ինքնին, և հաստատության կողմից արտադրված գրքերը հիացնում էին Էվանսին[5]։ Բենթլին շուտով հասկացավ, որ տղան տաղանդավոր էր, այն բանից հետո, երբ տեսել էր նկարազարդումները կտորի վրա քերելու նրա վաղեմի փորձերը և կազմակերպեց, որ Էվանսը ուսում սկսի փայտի փորագրող Էբենեզեր Լանդելսի հետ[6]։

Էվանսը սկսեց իր ուսումը Լանդելսի մոտ 1840թ.-ին։ Նրա պարտականությունները ներառում էին նկարների փորձարկումներ ներկայացնելը, որոնք պետք է հաստատվեին այնպիսի արվեստագետների կողմից, ինչպիսիք են Էդվարդ Դալցելը կամ այնպիսի հեղինակներ, ինչպիսիք են Չարլզ Դիքենսը[5][7]։ Մեկ տարի անց Լանդելսը թողարկեց Punch ամսագիրը, և դեռ 1842թ.-ին Էվանսը նկարազարդել էր նոր հրապարակության համար նախատեսված կազմերը[8]։ Էվանսը աշխատել և ընկերացել է Մյլես Բիրկեթ Ֆոսթերի, Ջոն Գրինվեյի և Ջորջ Դալզիլի հետ[9]։ Ֆոսթերը և Էվանսը դարձան հավերժ ընկերներ։ Երբ Լանդելսը The Illustrated London News–ի կողմից ստացավ հանձնարարական` տրամադրել Վիկտորիա թագուհու և արքայազն Ալբերտի նկարազարդումները, նա Էվանսին և Ֆոսթերին ուղարկեց Բարմորսալ` էսքիզներ պատրաստելու համար, որոնք փորագրեց Էվանսը[7]։ Իր ուսումնառության ավարտին ընդառաջ, The Illustrated London News–ի պահանջները ստիպեցին Էվանսին աշխատել մինչ ուշ գիշեր և վերադառնալ առավոտյան[10]։

young woman with upraised arms dressed in white gown under a bower with an open garden gate showing a farm in the background
Էվանսի տպագրումը Արվեստի ալբոմից (1861), որը ցույց է տալիս ջրաներկով նկարի կրկնօրինակման տեխնիկան:

Երբ Էվանսը 1847թ.-ին ավարտեց իր ուսումը, այդ ժամանակ 21 տարեկան, հրաժարվեց Լանդելսի աշխատանքի տեղավորման առաջարկից` որոշելով փոխարենը գործի անցնել իր համար որպես փայտի փորագրիչ և գունավոր տպագրող։ 1848թ.-ին Էվանսը, ի թիվս այլ հանձնաժողովների, փորագրեց մի վերնագրի էջի նկարազարդում` The Illustrated London News–ի համար։ Այնուամենայնիվ, The Illustrated London News–ը դադարեցրել է նրան աշխատանքից այն հիմքով, որ իր փայտի փորագրումը չափազանց լավ էր կատարված թերթի աշխատանքի համար։ The Illustrated London News–ի համար նրա վերջին տպագրությունը ցույց տվեց չորս եղանակները, և նկարազարդված էր Ֆոսթերի կողմից։ Փաստորեն, Ֆոսթերը ստացավ իր առաջին հանձնարարականը հրատարակիչ Ինգրամից, Քուկից և կազմակերպությունից` վերոնշյալ յուղաներկով վերարտադրելու չորս տեսարանները[11]։ 1851թ.-ին Ինգրամը ընտրեց Էվանսին` փորագրելու երեք օրինակ Իդա Փֆայֆերի «Ճանապարհորդություններ սուրբ երկրում»-ի համար։ Նա գործի համար օգտագործել է երեք բլոկ. հիմնական բլոկը, ուրվագծելով նկարազարդումը, տպված էր մուգ շագանակագույն երանգով. մյուս երկուսը բուֆե գույնի և մոխրագույն-կապույտ գույնի էին։ Նույն կազմակերպության համար Էվանսը ամբողջացրեց գրքի կազմի պատվերը` օգտագործելով վառ կարմիրի և կապույտի երանգներ սպիտակ թղթի վրա[6]։ Այդ տարի նա ստացավ առաջադրանքը` Ֆանի Ֆերնի կողմից գրված և Ֆոսթերի կողմից նկարազարդված գիրք հրապարակելու[11]։ Էվանսը բավականաչափ արհեստ ուներ` սովորեցնելու իր երկու կրտսեր եղբայրներին` Ուիլֆրեդին ու Հերբերտին, և գնելու ձեռքի մամուլ[4]։ Շուտով նա իր նախադրյալը տեղափոխեց Ռակետի դատարան և գնեց ևս երեք ձեռքի մամուլ[11]։

1850-ականների սկզբին Էվանսը նախագծեց գրքի կազմեր, որոնք հայտնի էին որպես դեղին թիկնակներ «գիրք, որը եզրագծված էր դեղին փայլուն թղթով շերտաձողիկների վրա»։ Նա կատարելագործեց մեթոդը և դարձավ լավագույն տպագրողը լոնդոնյան բազմաթիվ հրատարակիչների համար. մինչև 1853 թվականը նա դեղին թիկնակների գլխավոր տպագրողն էր քաղաքում[12][13]։ Նա զարգացրեց դեղին թիկնակները, քանի որ չհավանեց սպիտակ թղթից գրքի կազմերը, որոնք փչացան և գունաթափվեցին. այս հակակրանքի արդյուքում նա փորձեր է կատարել դեղին թղթի վրա քննարկելով` նախքան տպագրությանը ավելացնելը[6]։ Հաճախ դեղին թիկնակներն օգտագործվում էին չվաճառված հրատարակությունների համար, այնպես որ դրանք գործում էին որպես արտատպություններ կամ թափոններ. Սովորաբար «այդ կազմերի ահռելի քանակը» թողնում էին հրատարակիչներին[6]։ Գրքերի համար այլ պայմաններ էին` «Սարսափելի պեննի», «Երկաթուղային վեպեր» և «Մանանեխի սպեղանի»[14]։ Նկարազարդումների համար Էվանսը հրահանգել է այնպիսի արվեստագետների, ինչպիսիք են Ջորջ Կրուիքշանկը, Ֆիզը, Ռանդոլֆ Քալդեկոտը և Ուոլթեր Քրեյնը[12]։ Էվանսի առաջին գրքի կազմը վառ գույներով էր` օգտագործված միայն կարմիրներն ու կապույտներն` գերակշռելով կապույտը սևի վրա, որպեսզի ստեղծվի սև ֆոն։ Նա շարունակեց կարմիր և կապույտ օգտագործելու պրակտիկան, փորագրելով «ավարտին» կարմիրների ավելի վառ երանգների համար, որոնք օգտագործվում էին դեմքերի և ձեռքերի համար, իսկ կապույտ բլոկները այնպիսի ձևով էին փորագրում, որը ստեղծում էր հյուսվածքներ և նախշեր[11]։ Էվանսը հասկացավ, որ գրքերը, որոնք առաջին տպագրության մեջ անհաջող են եղել, հեշտությամբ կարելի էր վաճառել լավ մշակված կազմերով[8]։

red-coated soldier lies half-prone propped against a tree with two other soldiers attacking with weapons against a forest background with a horse running off
«Արքայի մահը»` Անգլիայի տարեգրությունից, գունային փայտե փորագրումը կատարվել է Էվանսի կողմից, նկարազարդումը` Ջեյմս Դոյլի (1864): Ծավալով 80 տպագրության համար Էվանսը օգտագործել է տասը գունային բլոկներ:

1850-ականների կեսերին Էվանսը և Ֆոսթերը այցելեցին Շոտլանդիա` ստեղծելու էսքիզներ մի շարք տեղեկագրքերի համար, որոնք Էվանսը տպագրեց։ Այնուհետև նա փորագրեց Ֆոսթերի նկարազարդումները «Լճի լեդի»-ի համար և Ֆոսթերի նկարազարդումները Ջորջ Հերբերտի «Բանաստեղծական գործեր»-ի համար (1856), որոնք տպագրվել են Էդինբուրգում։ Ջորջ Հերբերտի փորագրություններից նա նշում է. -Այս նկարազարդումներն ես լավագույնն եմ համարում, որ երբևէ փորագրել եմ[15]։ 1856թ.-ին Էվանսը «կատարելագործեց փայտե բլոկներից գունավոր տպագրության գործընթացը» և հասավ փայտի փորագրողի և գունավոր լավագույն տպագրողի հեղինակության Լոնդոնում[16][17][18]։

1850-ականների վերջին Էվանսը աշխատեց Օլիվեր Գոլդսմիթի «Պոեմներ» հրատարակության վրա, որը նկարազարդվեց Ֆոսթերի կողմից և հրատարակվեց 1859թ.-ին։ Հատորը բավականաչափ հաջող էր երկրորդ հրատարակությունը երաշխավորելու համար` ևս 11 գունավոր տպագրված նկարազարդումներով, որոնք լույս տեսան 1860թ.-ին։ 1860- ական թվականներին նրա առավել ուշագրավ աշխատանքը Ջեյմս Դոյլի «Անգլիական ժամանակագրություն»-ի համար էր, որը պարունակում է 80 նկարազարդումներ, և համարվում է նրա ընդունակության վկայությունը որպես գույնի վարպետ[13][19]։ Փայտի գունավոր փորագրության նրա մեթոդը թույլ տվեց, որ ջրաներկերը վերարտադրվեն, և օգտագործվում էին «Արվեստի ալբոմ»-ի համար. ջրաներկով նկարչության 16 ճշգրիտ վերատպություններ, որոնք նա փորագրեց և հրատարակեց 1861 թվականին[18]։ նախքան նա սկսեց մանկական գրքեր հրատարակելը, Էվանսի գործի մեծ մասն էր կազմում գունավոր տպագրություներ տրամադրելը այնպիսի ամսագրերի համար, ինչպիսիք են Lamplighter- ը, The Sunday School Companion- ը և Chatterbox- ը[20] such as Lamplighter, The Sunday School Companion and Chatterbox.[21]: Տպագիր պատվերների ավելացմամբ` Էվանսը վարձակալեց տարածք Ֆլեյթ փողոցում բիզնեսը ընդլայնելու համար` ավելացնելով գոլորշու շարժիչներ, կաթսաներ և «բազմաթիվ այլ մեքենաներ»[22]։

1850-ական թվականների վերջից մինչև 1860-ականների սկիզբը, Էվանսը արտադրեց բլոկներ և տպեց, ի թիվս այլոց, Ուիլյամ Սթիվեն Քոլմենի կողմից նկարազարդված գրքերի համար, ներառյալ` ծովի ափի հասարակ առարկաները, երկրի սովորական առարկաները, մեր անտառները, տափաստանները, ցանկապատերը և բրիտանական թիթեռները։ Տպագրման գործընթացն օգտագործում էր մինչև 12 գույն և, ինչպես նրա սովորական պրակտիկայում, ձեռքի աշխատանք էր։ Այս տարիների ընթացքում նա նաև ավարտեց Ֆոսթերի աստվածաշնչյան խորհրդանիշի տարեդարձի գրքի և փոքրիկ կարմիր թռչունի ու փոքրիկ կապույտ թռչունի հետ կապված աշխատանքը[23]։ 1870թ.-ին Էվանսը հրապարակեց «Հեքիաթային կախարդական աշխարհում»-ը մի շարք նկարներ Էլֆի աշխարհից, որը նկարազարդվել է Ջեյմս Դոյլի եղբայր` Ռիչարդի կողմից, որում Դոյլը պատկերում էր փերիներ, որոնք ապրում էին «թռչունների, խխունջների, թիթեռների և բզեզների մեջ, նույնքան մեծ, որքան իրենք են» և Էվանսը արտադրեց իր ամենամեծ փայտե փորագրությունները հատորի համար[24]։ Ներկայացված 36 նկարազարդումները «հաճախ համարվում են Վիկտորիանական ժամանակաշրջանի նկարազարդման գլուխգործոցը»[25]։ 1860-ականների և 1870-ական թվականների ընթացքում նա վարձել էր մինչև 30 փորագրող[4]։

1864թ.-ին Էվանսը ամուսնացավ Ֆոսթերի զարմուհու` Մերի Սփենս Բրաունի հետ, և զույգը բնակվում էր Ուրլիում` Սուրեյում։ Փոսթերը նրանց հարևանն էր, ինչպես նաև Ջորջ Էլիոթը[4][26]։ Մեկնաբանելով իր աշխատանքը` Էվանսը ասաց, որ դա «ամբողջությամբ զբաղեցնում իր միտքը և մարմինը. Ես պետք է փորագրողներին ուղղորդեի գունավոր բլոկների գծերի ուղղությամբ, իսկ տպագրողներին` տպագրության համար նախատեսված թանաքների երանգների համար»։ Հնարավորության դեպքում նա այցելում էր Բրայթոն, որտեղ վայելում էր օդը[27]։

Քրեյնի` «Փոքրիկի ծաղկեփունջը»-ի ջրաներկային ճակատանկարը, որը պետք է փորագրվի և տպագրվի Էվանսի կողմից:
Էվանսի ցուցադրությունների քրոմոքսագրային տպագրության գունային սխեմայի ռացիոնալանցումը, առանց մուգ տոնայնությունների և պաստառների հիմնական մտքի ավելի ինտենսիվ նախշերով համաձայնեցում:

Գործընթաց և տեխնիկա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիկտորիանական ժամանակաշրջանում գրքի նկարազարդման արվեստը հանրաճանաչություն ձեռք բերեց, որն ապահովվեց փայտի փորագրիչների աշխատանքների շնորհիվ։ Փայտանյութը դարեր շարունակ տարածվեց Եվրոպայում և հետագայում` Ասիայում։ Սովորաբար այն մասերը, որոնք տպագրվելու էին սևով, թեթևացվում էին փորագրիչների կողմից` թույլ տալով, որ նկարազարդումները տպագրվեն տեքստի երկայնքով։ Թոմաս Բեյվիկը 18-րդ դարում զարգացրեց տեխնիկան և «կատարելագործեց գործընթացը, որը լայնորեն կիրառվում էր 19-րդ դարի ամբողջ ընթացքում, ինչը պահանջում էր կարծր փայտանյութերի բլոկների և գործիքների օգտագործումը մետաղե փորագրման համար»[28]։ Թեթև փորագրման նախընտրելի մեթոդները կառուցվածքի հետ աշխատելն էր բլոկի շերտաձողի վրա, այնուամենայնիվ Բեյվիկը աշխատեցրե բլոկի մնացորդի վրա և փորագրեց կառուցվածքին դեմ` օգտագործելով պողպատե գործիք[29]։

Բեյվիկը իր տեխնիկան փոխանցեց աշակերտներին, ներառյալ Լանդելսին, որն էլ իր հերթին` էվանսին։ 1860-ականներին Թոմաս Բոլթոնը մշակեց լուսանկարչական պատկերն բլոկ տեղափոխելու մի մեթոդ, որը փորագրիչին հնարավորություն տվեց «աշխատել արտաքինի վրա»[28]։

girl with waistlength hair sits on a red mushroom facing a young boy kneeling on the ground arms outstretched against a background of large flowers and leaves
Հեքիաթային կախարդական աշխարհում, Էլֆերի աշխարհի փորագրության մի շարք նկարներ, որոնք նկարազարդվել են Ռիչարդ Դոյլի կողմից, գունավորվել և տպագրվել 1870թ.-ին` Էվանսի կողմից:

1830-ական թվականներին Ջորջ Բաքսթեյը վերամշակեց գունազարդման տպագրությունը, որը հայտնի է որպես քրոմոքսիլոգրաֆիա, օգտագործելով ֆոնային դետալային պնակը, որը տպագրվել է ջրաներկի նյութով, այնուհետև հաջորդում է յուղային թանաքներով տպագրված գույները օգնության պնակներից, «սովորաբար փայտե բլոկներից»։ Էվանսը հետևեց Բաքսթերի գործընթացին` միայն օգնության փայտե բլոկների օգտագործման փոփոխությամբ[19]։ Օլիվեր Գոլդ Սմիթի «Պոեմներ»-ի համար Էվանսը ստեղծեց ջրաներկի Ճշգրիտ վերատպություն` նշագծելով գույները առանձին գունավոր բլոկների օգտագործմամբ, մեկ առ մեկ հասնելու բնօրինակի բաշխված գույներին[30]։ Նախ Ֆոսթերը նկատեց նկարազարդումը ուղակիորեն հատվող փայտե բլոկների վրա, և նա հետո վերստեղծեց նկարների գունավոր թղթային օրինակները։ Էվանսը, օգտագործելով նույն գունանյութերը, ինչ Ֆոսթերը, ինքնուրույն մանրացնելով դրանք, պատրաստեց թանաքներ, որպեսզի համապատասխանի Ֆոսթերի գույներին։ Տպագրումը կատարվում էր ձեռքի գործիքի միջոցով, և յուրաքնչյուր նկարազարդման համար անհրաժեշտ էր ինը կամ տասը տպաքանակ[18]։ Անգլիայի ժամանակագրության համար Էվանսը փորագրեց տպագրություններ, որոնք ընկան տեքստում վեց էջ ընդմիջումներով[31]։ Դոյլը նկարեց նկարազարդումները ուղղակիորեն փայտե բլոկների վրա և ստեղծեց գունավոր փաստարկներ։ 80 նկարազարդումներից յուրաքանչյուրի համար օգտագործվել է ինը կամ տասը փայտե բլոկներ (գունավոր բլոկ), որոնք Էվանսը կրկին տպագրել է ձեռքի գործիքի միջոցով[23]։ Գույնի օգտագործումը և նուրբ երանգներ ստեղծելու ունակությունը բնութագրում են Էվանսի վարպետությունը, որպես գույների հետևորդ[19]։ Նրա աշխատանքը առանձնահատուկ էր` փայտի փորագրման (քանդակ) բնութագրական որակը և ավելի տպավորիչ արդյունք ստեղծելու համար նրա գործելակերպը թանաքի օգտագործումը սահմանափակելու համար[32]։

Էվանսի գործընթացը ներառում էր մի շարք քայլեր։ Նախ գծապատկերի փորագրման ժամանակ նկարազարդման գծի նկարը նկարվեց և տպվեց բլոկի վրա[33]։ Առանցքային բլոկի փաստարկները գունավորվեցին նկարազարդողի կողմից։ Այնուհետև Էվանսը «կորոշեր հաջորդականությունը, և ցույց կտար … հասնելու արվեստագետի բնօրինակի սերտ վերարտադրությանը»[34]։ Բլոկները նկարվել և փորագրվել են մեկը յուրաքանչյուր գունի համար։ Յուրաքանչյուր գունայի բլոկի փաստարկը արվել էր առանցքային բլոկի վերջնական փաստարկից առաջ։ Իդեալականորեն, փաստարկը կլինի բնօրինակ նկարի ճշգրիտ վերարտադրությունը, սակայն Էվանսը կարծում էր, որ տպագրումը երբեք այնքան լավը չէր լինի, որքան նկարը։ Նա հոգում էր հղկելու և խառնելու իր թանաքները, որպեսզի դրանք սերտորեն արտապատկերեն բնօրինակը։ Վերջապես, յուրաքանրյուր բլոկ տեղադրվեց այնպես, որ անհատական գույները հնարավորություն ունենան տպվել էջում այնպես, ինչպես նախատեսված էր։ Տեղեկանալով ծախսերի և տպագրության արդյունավետության մասին` նա հնարավորինս քիչ գույներ օգտագործեց[33]։ Նկարազարդումները պատրաստվում էին սև հիմքով, մեկ կամ երկու գույներով, իսկ դեմքի և ձեռքերի համար մարմնագույն երանգով։ Որոշ դեպքերում, Էվանսը կարող էր օգտագործել այնքան քիչ, որքան չորս գունային բլոկ, հավանաբար սև, մարմնագույն և երկու հիմնական գույներ. դեղինի հավելումը թույլ տվեց նրան ավելի մեծ տարածման շրջան[35]։ Յուրաքանչյուր գույնը տպագրվում էր առանձին փորագրված բլոկից. հաճախ լինում էին հինգ կամ տասը բլոկների միջև[36]։ Հիմնական խնդիրը` ճիշտ գրանցման պահպանումն էր, որը ձեռք էր բերվում փոքր անցքեր տեղադրելու միջոցով յուրաքանչյուր բլոկի վրա ճշգիտ դիրքերում, որի վրա թուղթ էր կցված։ Ճիշտ արվելու դեպքում գույների գրանցումը համընկնում է, չնայած երբեմն թանաքի կաղապարը երևում է նկարազարդման եզրերի երկայնքով[37]։

Հաճախ նկարիչը նկարում էր նկարը հակադարձ ձևով և անմիջապես բլոկի վրա, այլ դեպքերում տպագրողը պատճենում էր նկարազարդումը նկարից։ 1860-ական թվականներից հետո պատկերները կարող էին լուսանկարչականորեն կազմվել բլոկների վրա, չնայած տպագրողի համար առավել դժվար էր պատկերել ռելիեֆները` առանց նկարազարդման առանձնահատուկ գծերը թողնելու[38]։ Էվանսի կողմից տպագրված գրքերը վերարտադրվել են որոշ բնօրինակ բլոկների միջոցով, որոնք «ավելի քան մեկ դար շարունակական օգտագործման համար են մնացել»[36]

Մանկական գրքեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քննադատները Էվանսի ամենանշանակալի գործը համարում են մանկական գրքերի տպագրումը դարի վերջին հատվածից` Ուոլթեր Քրեյնի, Քեյթ Գրինվեյի և Ռանդոլֆ Քալդեկոտի հետ, որոնք հեղափոխություն են կատարել երեխանների հրատարակություններում[13]։ Դարի սկզբին մանկական գրքերը հաճախ ձեռքով գունավորված էին, և քրոմոքսիոլոգրաֆիայի գործընթացը Էվանսը կատարելագործում էր «դարի վերջին քառորդին երեխաների համար նախատեսված մանկական պատկերազարդ գրքերին հսկայական բարելավում բերելով»[39]։ 1865 թվականին Էվանսը համաձայնեց Routledge և Warne հրատարակչությունների հետ տրամադրել խաղային գրքեր` վեց էջից կազմված թղթային գրքեր, որոնք յուրաքանչյուրի համար կվաճառվեն կես շիլինգ։ Նրանք «հեղափոխեցին մանկական գրքերի ասպարեզը» և պարտադրեցին Էվանսին իր ընկերակցությունը մանկական գրքերի նկարազարդողների հետ[13]։ Խաղային գրքերի շուկան այնքան մեծացավ, որ նա սկսեց ինքնահրատարակել և նկարիչներին նկարազարդումներ հանձնարարել[4]։ Երբ պահանջարկն աճեց իր արտադրողականությունից վեր, նա աշխատանքի վերձրեց այլ փորագրող ընկերությունների պատվերները լրացնելու համար[40]։

woman in patterned dress with lifted petticoats hangs using left hand to hang a sock from a laundry line while bending down to lift a garment from a laundry basket with right hand
«Երգիր կես շիլինգի մի երգ»-ից ցույց է տալիս պարզեցված գծային լրացուցիչ եռագույն սխեման, որը տպագրվել է 1864թ.-ին:Կնոջ զգեստը ցույց է տալիս ծրագրով կատարված որոշ գունային խառնուրդ, և լվացքի ձողերը կարմիրի և կապույտի խառնուրդ են:

Երեխաների համար նախատեսված մանկական պատկերազարդ գրքերի գաղափարը, արվեստը գերակշռող տեքստի հետ, առավել քան տեքստը լրացնող նկարազարդումները, 19-րդ դարի կեսի գյուտ էին[41]։ Ըստ բրիտանական Կոլումբիայի համալսարանի Ջուդիթ Սալմանի, հատկապես ուշագրավ է Էվանսի աշխատանքը` որպես մանկական պատկերազարդ գրքերի տպագրող։ Ջուդիթ Սալմանը հավատում է, որ Էվանսը Վիկտորիանական դարաշրջանում տպագրել է երեխաների համար նախատեսված նկարազարդ գրքերի առավել հիշարժան տեսակը, իսկ երեք նկարազարդողները, որոնց աշխատանքները նա տպագրել է, կարող են համարվել «նկար-գիրք ավանդույթի հիմադիրները` անգլիական և ամերիկյան մանկական գրքերի»[16]։ Նա լիարժեք գունավորմամբ տպագրությունը համարեց մանկական գրքերի պարզ նկարազարդմանը համապատասխան տեխնիկա[18]։ Էվանսը արձագանքեց կոպիտ գունավորմամբ նկարազարդումներին, որոնք, ըստ նրա, կարող էին գեղեցիկ և մատչելի լինել, եթե տպաքանակը բավականաչափ մեծ լիներ ծախսերը պահպանելու համար[42]։ Այդ ամենով զբաղվելով Էվանսը նշանակեց Ուոլթեր Քրեյնին, Քեյթ Գրինվեյին և Ռանդոլֆ Քալդեկոտին որպես նկարազարդողներ, և բոլորն էլ հաջողակ դարձան Էվանսի «ճանաչման, քաջալերման և գույների փայլուն վերարտադրության շնորհիվ»[43]։

Ուոլթեր Քրեյին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
A bearded man dressed in an ermine robe and hat sits as three men dressed in livery each play a fiddle and a young page dressed in a tunic and striped tights kneels on a tiled floor to the right of the man's chair
Դեղինը օգտագործվում է զանազան երանգներ անելու համար, ինչպես «Մանկական օպերա»-ի այս ամբողջ էջի նկարազարդումը, որը նկարազարդվել է Քրեյնի կողմից, և տպագրվել է 1878թ.-ին:

1863 թվականին Էվանսը աշխատանքի վերձրեց Ուոլթեր Քրեյնին`երկաթուղային կայարաններում վաճառված մատչելի վեպերի կազմեր նկարազարդելու համար, որոնք կոչվում էին «դեղին թիկնակներ»` դրանց դեղին կազմերից հետո[44]։ 1865 թվականին նրանք սկսեցին գործակցել մանկական ոտանավորների խաղային գրքերի և հեքիաթների վերաբերյալ[22]։ 1865-1866թթ. Ընդացքում Քրեյնը և Էվանսը տարեկան արտադրում էին 2-3 խաղային գրքեր[44]։ Շարքի ավենավաղը (որը տարածվեց ժողովրդականության մեջ) ցուցադրեց ընդամենը 2 գույն` կարմիր և կապույտ, սևի կամ կապույտի հետ, որոնք օգտագործվում էին առանցքային բլոկի համար[14]։ Քրեյնը նկարազարդեց Էվանսի կողմից տպագրված վաղ գրքերը. «Ջեքի կառուցած տունը» և «Երգիր կես շիլինգի մեկ երգ» որում պարզ նմուծները ներկայացված են առանց փոնային զարդարանքների և տպագրվում են միայն կարմիր, կապույտ և սև գույներով[14]։ 1865-1886թթ. ընթացքում Քրեյնը նկարազարդեց 50 խաղային գրքեր, որոնք բոլորն էլ փորագրվել և տպագրվել էին Էվանսի կողմից[45]:Առևտրայնորեն հաջողված այս գրքերը հաստատեցին Քրեյնին որպես Անգլիայի մանկական գրքերի ամենահայտնի նկարազարդողներից մեկը[44]։

Քրեյնը նկարեց իր ձևավորումները անմիջապես բլոկների վրա[40]։ Ձևավորումներն աստիճանաբար ավելի հիանալի դարձան, երբ Քրեյնը ազդեցիկ դարձավ ճապոնական տպագրումների միջոցով[14]։ 1869 թվականին, Էվանսը ավելացրեց դեղինը, որը նա խառնեց կարմիրի և կապույտի հետ` երանգների ավելի մեծ բազմազանություն ստեղծելու համար[44]:Հաջորդ տարի Քրեյնին տրվեց ճապոնական տպաքանակ և տպավորված լինելով «հստակ սև ուրվագծերով, հարթ փայլով, ինչպես նաև նուրբ գույներով» նա կիրառեց այդ տեխնիկան խաղային գրքերի նկարազարդումների համար[46]։ Նրա հետաքրքրությունը ձևավորման մանրամասների նկատմամբ, ինչպիսիք են կահույքն ու հագուստը, արտացոլվում են նրա նկարազարդումներում[40]։ Այս տարիների ընթացքում Քրեյնը և Էվանսը աշխատել են Routledge հրատարակչության համար և աշխատակցել են այնպիսի գրքերի հետ, ինճպիսիք են` «Դեղին թզուկը», «Գեղեցկուհին և հրեշը», «Արքայադուստր Բելլը» և «Երկու բարի կոշիկը»։ Քրեյնը անմիջապես վաճառեց իր նկարազարդումները հրատարակչին և մեծ տպաքանակ էր պահանջվում տպագրության և փորագրման ծախսերով[47]։

1871-1873թթ. Քրեյնը արտասահմանում էր, մինչ Էվանսը շարունակում էր տմագրել իր աշխատանքները։ Էվանսը ստացավ Քրեյնի նկարազարդումները փոստով, լուսանկարեց պատկերը առանցքային բլոկի վրա, որպեսզի փորագրվի, և այնուհետև մի փաստարկ վերադարձրեց Քրեյնին գունազարդման համար[48]։ 1878 թվականին Քրեյնը և Էվանսը աշխատակցեցին The Baby's Opera-ի հետ`մի բարդ նախագիծ, որում ամբողջությամբ պատկերազարդ տասնյակ էջեր կան, իսկ 56 էջերից յուրաքանչյուրում` դեկորատիվ եզրագծեր[44]։ Քրեյնը այցելեց Էվանսին Ուիթլիի իր տանը` գիրքը ձևավոևելու համար։ Ամբողջ հատորի դասավորվածությունը կազմելու համար Էվանսը մի խրտվիլակ գիրք տվեց Քրեյնին։ Առաջին տպաքանակը բաղկացած էր 10.000 օրինակից, բայց Էվանսը արագորեն ավելի շատ ավելացրեց, քանի որ հատորի պահանջարկը մեծացել էր[26]։ Էվանսը ավելի շատ երանգներ ավելացրեց նկարազարդումներին` «նրբորեն խառնված վառ կապույտներով, դեղիններով և կրակե կարմիրներով»` փոխարինելով ավելի վաղ աշխատանքի ավելի պայծառ գույներով[49]։

1880 թվականին Քրեյնը նկարազարդեց և Էվանսը տպագրեց «Փոքրիկի ծաղկեփունջը». հին բանաստեղծությունների և մեղեդիների մի նոր խումբ, որն շարունակեց վաճառվել հարյուր հազարավոր օրինակների։ Գրքում ներկայացված են ազդեցություններ սկսած Նախառաֆայելացիններից, ճապոնական արվեստից մինչև սկզբնական արվեստները և արհեստների շարժումը[18]։ 1889 թվականի լույս տեսավ «Ֆլորայի տոնը»։ «Ծաղիկների դիմակը» հրատարակվեց ցուցադրելով ծաղիկներ, որոնք ներկայացված էին որպես մարդկային կերպարներ, որոնց համար Էվանսը օգտագործեց 8 գունավոր բլոկներ[50]։ Նրանց հետագա համագործակցությունները ներառում են «Ալիսը Հրաշքների աշխարհում»-ի մի հրատարակություն, որը տպագրվել է Ջոն Թենիլի 1890թ.-ի նկարազարդումների գունավոր տարբերակներով, իսկ 1899թ.-ին` «Ծաղկային մի երևակայություն անգլիական հին մի պարտեզում»[13]։

Ռանդոլֆ Քալդեկոտ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Illustration of a country road crossroad with a man standing below the signposts and seven galloping horsemen waving crops converging from one direction and a single walking horseman from the other
Էվանսի կողմից տպագրված կրկնակի տարածված փորագրումը, որը նկարազարդվել է Քալդեկոտի կողմից իր «Ջոն Գիպլինի զվարճալի պատմությունը»-ից (1887 հրատարակություն), ցույց է տալիս գունային առանձնացումը և կցորդչի տեխնիան:

Նման կայուն արտադրության ճնշումը ստիպեց Քրեյնին դադարեցնել աշխատանքը որոշ ժամանակով, և Էվանսը փոխարինեց նրան Ռանդոլֆ Քալդեկոտի հետ, որի ամսագրերի նկարազարդումները նա տեսել էր և հավանել[51]։ Սկզբում Էվանսը վարձել էր Քալդեկոտին մանկական բանաստեղծությունների գրքերի նկարազարդումները կատարելու համար` սկսելով 1877թ.-ի «Ջեքի կառուցած տունը»-ի մեկ այլ տպագրությամբ[52][53]։ Էվանսն առաջարկեց յուրաքանչյուր էջն լրացնել նկարազարդումներով, որոնք «հաճախ քիչ ավելին էին, քան եզրագծերը», որպեսզի խուսափեն այդ ժամանակաշրջանի խաղային գրքերի սովորական դարձած դատարկ էջերից[54]։ 1878 թվականին Ջոն Գիպլպինի «Զվարճալի պատմություն»-ը հրատարակվեց, որը նկարազարդվել է Քալդեկոտի կողմից, իսկ տպագրվել Էվանսի կողմից[42]։ Էվանսը տրամադրեց նյութեր Քալդեկոտին նկարազարդման և վճարման համար` հիմնվելով վաճառքի քանակի վրա։ Էվանսը բացատրեց գործարքային պայմանավորվածությունը.

-Ես համաձայնեցի գործադրել հիմնական բլոկները փորագրելու բոլոր ռիսկերը, որոնք նա պատրաստել էր փայտի վրա։ Փաստարկի գունավորումը ավարտելուց հետո ես կներկայացնեմ այն նկարչական թղթի վրա, ես կփորագրեյի բլոկները, որպեսզի անհրաճեշտ քանակությամբ տպվեն, որքան անհրաճեշտ է հիմնականի համար…բլոկը մուգ շականակագույնի մեջ, այնուհետև մի մարմնագույն երանգ դեմքի, ձեռքերի, և որտեղ էլ, որ հնարավորինս մոտ կբերեր նրա նկարած օրինակին` կարմիր, կապույտ, դեղին և մոխրագույն[54]։

1878-1885 թվականներից սկսած` Քալդեկոտը նկարազարդեց տարեկան երկու գիրք Էվանսի համար և հաստատեց իր հեղինակությունը որպես նկարազարդ[51][55]։ Գրքերը լույս տեսան Սուրբ Ծննդյան սեզոնի համար, երբ վաճառքը բավարար կլիներ, որքան 100.000-ը` տպագրությունն ապահովելու համար[56]։ Ավելի ուշ լույս տեսան մեկ հատորով վերատպագրված 4 ստեղծագործությունների հավաքածուները։ 1870-ականների վերջին Էվանսը և Քալդեկոտը աշխատակցեցին 17 գրքեր հետ,համարեցին Քալդեկոտի լավագույնը և փոխեցին «երեխաների նկարազարդ գրքերի ընթանքը»[42]։ Քալդեկոտը գրչի և թանաքի նկարազարդումներ արեց պարզ թղթի վրա, որոնք պատկերված էին փայտի վրա։ Էվանսը «ճշգրիտ վերատպությամբ փորագրեց» նկարազարդումը փայտանյութի վրա[54]։ Վեց բլոկ (մեկը յուրաքանչյուր նյութի համար) օգտագործվեց բազմագույն «չափազանց նուրբ որակի պատկեր» ստեղծելու համար[42]։

Քալդեկոտը մահացավ տուբերկոլյոզից 1886թ.-ին, և հաջորդ տարի Էվանսը տպագրեց նրա նկարների, գրքերի ժողովածուն` «Նկարների և երգերի ամբողջական ժողովածու» վեռնագրով[42][57]։ Ռուարի Մաքլանը բացատրում է Էվանսի «հիշեցումներ»-ի ներածությունում, որ 1960-ականների վերջին` Քալդեկոդը «Ջեքի կառուցած տունը»-ի վերահրատարակումները «զարմանալիորեն դեռ տպագրվում էին Էդմունդ Էվանսի կողմից փորագրված փայտե բլոկներից պատրաստված թիթեղներից»[58]։

Քեյթ Գրինվեյ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1870-ականների վերջին Քեյթ Գրինվեյը, որն իր վաղ կարիերան անցկացրեց շնորհավորական բացիկներ նկարազարդելով, համոզեց հորը` նույնպես փորագրման գործով, ցույց տալու Էվանսին իր պոեզիայի ձեռագիրը` «Պատուհանի տակ»-ը[59]։ Էվանսը հրավիրեց նրան Ուիթլի, և ինչպես նա բացատրում է. «ես միանգամից հիացա նկարների և բանաստեղծության գաղափարների ինքնատիպությամբ, ուստի միանգամից գնեցի դրանք»[60]։ Էվանսը վստահ էր որ իր նկարազարդումները առևտրայնորեն գրավիչ են և խրախուսեց Routledge-ին հրատարակել գիրքը[61]։ Գրինվեյի նկարազարդումների և բանաստեղծությունների առաջին ժողովածուի մասին Էվանսը գրում է.

-Քանդակները և գունավոր բլոկները փորագրելուց հետո ես տպագրել եմ առաջին հրատարակությունից 20.000 օրինակ, և հրատարակիչները ծաղրում էին ինձ կես շիլինգ գրքի այդպիսի մեծ խմբաքանակ տպագրելու համար, սակայն այդ խմբաքանակը վաճառվեց նախքան մեկ այլ խմբաքանակ տպագրելս. միևնույն ժամանակ պատճենները վաճառվել էին հավելավճարի միջոցով։ Շարունակված վերատպագրությունը հասավ միչև 70.000[62]}}:

illustration of a young woman dressed in a white ruffled dress with a large sash tied in a bow wearing a large brimmed hat against a background of a garden fence tall hedges and stream
Քեյթ Գրինվեյի «Ընկճված Սյուզանը»-ը (1885), որը փորագրվել և տպվել է Էվանսի կողմից: Աղջկա գլխարկը թունդ դեղին է կանաչ ֆոնի դիմաց, որը ստեղծվել և գունավորվել է կապույտ և դեղին գույներով:

Երբ Ջորջ Էլիոթը տեսավ Գրինվեյի նկարները, մինչ նրանք հյուրընկալվել էին Էվանսին` իրենց տանը, նա «շատ հմայված էր դրանցով», սակայն նա հրաժարվեց Էվանսի խնդրանքից` գրել մանկական պատմություն, որը նկարազարդվելու էր Գրինվեյի կողմից[63]։ Հրապարակելով 1879 թվականին՝ Էվանսը արտադրեց 100.000 օրինակ «Պատուհանի տակ»-ի (ներառյալ ֆրանսիական և գերմանական հրատարակությունները), որոնք օգնեցին գործարկել Գրինվեյի կարիերան`որպես մանկական գրքերի հեղինակ և պատկերազարդող[64][65]։ «Պատուհանի տակ»-ի համար Էվանսը բացահայտ վճարում էր Գրինվեյին իր արվեստի գործի համար, իսկ հոնորարներին` հասույթի 1/3-ը, տպագրության ծախսերից հետո. հետագա գրքերի համար նա վճարել է ստացված հասույթի կեսը տպագրության ծախսերը հանելուց հետո[62]։ Էվանսը լուսանկարեց Գրինվեյի նկարները փայտի վրա, ճշգրիտ վերատպագրությամբ փորագրեց, և ստեղծեց կարմիր, կապույտ, դեղին և մարմնագույն երանգների գունավոր բլոկներ[66]։

Էվանսը առանձնահատուկ ուշադրություն է դարձրել իր «Մայր սագ»-ի տպագրությանը։ «Հնագույն տեսքը» ավելացրեց Ռեժենցի ոճի արվեստի գործին, միչ-դեռ նրա թանաքի և գունազարդման ընտրությունը փոխանցեցին զանգվածային շուկայի հրատարակության համար հարմար ձեռքի գրքի տեսքը։ Հնագույն տեսքին հասնելու համար անհարթ թուղթը սեղմվում էր և տպվում, իսկ անհարթությունը վերականգնում էին տպագրելուց հետո` թուղթը ջրի մեջ ընկղմելով։ Որպես 19-րդ դարի գրքերի արտադրության օրինակ`«Մայր սագ»-ը համարվում էր բացառիկ, իսկ ճշգրիտ վերատպագրությունները լավ կերպով տպագրվել են 20-րդ դարի կեսերին[34]։

1880 ական թվականների ընդացքում Էվանսը տարեկան տպագրում էր Գրինվեյի 2-3 գիրք, ներառյալ`Քեյթ Գրինվեյի «Ծննդյան գիրք»-ի (1881) 150.000 օրինակ, ինչպես նաև «Մայր սագը» (1881), «Ծաղիկների լեզուն» (1884), «Մարիգոլդ պարտեզը» (1885), «Համելնյան մկնորս» (1887), և «Պեպիտո թագավոր» (1889)[62][67]։ 1880-ականների կեսերից մինչև 1890-ականների կեսերը Էվանսը տպագրեց, իսկ Գրինվեյը նկարազարդեց 9 Ալմանախ ամեն տարի[68]։ Գրինվեյը օգուտ քաղեց Էվանսի հետ ունեցած իր ընկերակցությունից։ Որպես մանկական գրքերի առաջատար հրատարակիչ, Routledge–ը տրամադրեց Գրինվեյին առևտրային հիմք, ինչին նա գուցե չհասներ առանց Էվանսի ազդեցության։ Մանկական գրականության Գիտնական Անն Լունդին պնսում էր որ Էվանսի տպագրության առանձնահատուկ որակը, ինչպես նաև նրա` որպես մանկական գրքերի տպագրողի ժողովրդականությունը, Գրինվեյի անունը կապում են նրա հետ, դրանով իսկ ավելացնելով նրա առևտրային գրավչությունը[32]։ Գրինվեյը հաճախ այցելում էր Էվանսների ընտանիքին, խաղում նրանց երեք դուստրերի հետ և Վենտնոր տեղափոխվելուց հետո էլ շարունակում էր այցելել Էվանսների ընտանիքին[69]։ Որպես նկարազարդող իր կարիերիայի ընթացքում Գրինվեյը օգտագործում էր Էվանսին որպես միակ փորագրող և տպագրող[58]։

Հետագա աշխատանք և կենսաթոշակ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Illustration of a stout rabbit in a dress and apron buttoning the coat of a smaller rabbit with three other coat clad rabbits walking toward the background trees
Բեթրիքս Փոթերի «Փիթեր ճագարի հեքիաթը», (1902)

Էվանսը, ի վերջո, փոխակերպեց եռագույն տպագրության տեխնիկան[70]։ 1902թ.-ին նա օգտագործեց «վերջերս մշակված Հենշելի եռագույն գործընթացը», Բեթրիքս Փոթերի խնդրանքով, որպեսզի տպագրի ջրաներկով նկարազարդումները նրա առաջին գրքի` «Պիտեր ճագարի հեքիաթը»-ի համար[50]։ Իր կարիերայի ավարտից հետո նրա ոչ բոլոր աշխատանքներն էին նվիրված եռագույն գործընթացին. 1902թ.-ին նա փորագրեց և տպագրեց «Հին անգլերեն երգեր», և «Վ. Գրեհեմ Ռոբերտսոնի» համար, որը նկարագրվել էր որպես «ներդաշնակ և նուրբ»[71]։

1892 թ.-ին Էվանսը տեղափոխվեց Վենթնոր` Ուայթ Մեն կղզի և տպարանները հանձնեց իր որդիններին` Վիլֆրեդին և Հերբերտին, չնայած անհայտ է, թե երբ նա դադարեցրեց փայտի փորագրումը[58]։ Իր վերջին տասնամյակի ընթացքում նա գրել է «Էդմունդ Էվանսի հիշեցումները» մի կարճ հատոր, որը նա նակարագարել է որպես «Ծերունու մռթմռթոցներ»[72]։ Այդ գրքում Էվանսը ներառում է իր գործնական պրակտիկայի և գործընթացների մի քանի մանրամասներ և նշանակալից է, քանի որ այն ավելացնում է սակավ տեղեկությունը, որը հասանելի է դարաշրջանի գունային տպագրողներին[58]։ 1960-ականներին Ռուարի Մաքլինը խմբագրեց Էվանսի թոռնուհու կողմից նրան բաշխված ձեռագիր 102 էջանոց տպագրությունը, որը հրատարակվել է Օքսֆորդի համալսարանի հրատարակչության կողմից 1967 թ.-ին[72]։

Էվանսը մահացավ 1905 թվականին և թաղված է Վենտնորի գերեզմանատանը[72]։ Նրան փրկեցին երկու որդինները և երեք դուստրերը։ Կազմակերպությունը գնվել է 1953թ.-ին Վ. Պ. Գրիֆիթ ՍՊԸ-ի կեղմից։ Էվանսի թոռը` Ռեքսը դարձավ կառավարման տնօրեն[4]։ Իր մահից առաջ Էվանսը առաջարկեց Բեթրիքս Պոթերին ինչ-որ տոկոս կազմակերպությունում, որից նա հրաժարվեց, քանի որ վերջերս մի տնտեսություն էր գնել Լճային երկրամասում (Մեծ Բրիտանիա)[73]։

Էվանսի բնօրինակ փորագրված փայտե բլոկների մեծ մասը պահվում է Լոնդոնի Սուրբ կամուրջ տպագրական գրադարանում։

Էվանսի լրացուցիչ պատկերներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջոն Գիլպինի վերաբերյալ մանրամասներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Edmund EvansOUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 McLean, Evans
  5. 5,0 5,1 5,2 Evans, pp. 4–7
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Hardie, pp. 266–268
  7. 7,0 7,1 Evans, pp. 9–10
  8. 8,0 8,1 Spielmann Punch, pp. 445–446
  9. Spielmann, Punch, p. 16
  10. Evans, p. 14
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 Evans, pp. 20–26
  12. 12,0 12,1 Ray, p. 64
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 Ray, p. 149
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 Crane, pp. 74–76
  15. Evans, p. 30
  16. 16,0 16,1 Saltman, p. 211
  17. Hildebrand, Ryan (2006). «Picture This: Five Centuries of Book Illustration» (PDF). The UC Irvine Libraries. University of California. էջ 7. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2012 թ․ հունվարի 28-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 18-ին.
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 «Color Printing in the Nineteenth Century». University of Delaware Library. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 28-ին.
  19. 19,0 19,1 19,2 Pankow, p. 22
  20. Spielmann, p. 56
  21. Evans, pp. 41–42
  22. 22,0 22,1 Evans, p. 32
  23. 23,0 23,1 Hardie, p. 269
  24. Ray, p. 90
  25. Susina, p.233
  26. 26,0 26,1 Crane, pp. 178–180
  27. Evans, p. 49
  28. 28,0 28,1 Lundin, "Victorian Horizons"
  29. Gasgoigne, section 6.a
  30. Hardie, p. 272
  31. 31,0 31,1 Ray, p. 150
  32. 32,0 32,1 Lundin, Sensational Designs, pp. 163–164
  33. 33,0 33,1 Spielmann, pp. 64–65
  34. 34,0 34,1 Alderson, 1989
  35. Gasgoigne, section 23.c
  36. 36,0 36,1 Wellon, Arvon (2001). «Wood Engraving». The Cambridge Guide to Children's Books in English. Cambridge University Press. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 18-ին.
  37. Gasgoigne, section 68
  38. Gasgoigne, section 6.c
  39. Hunt, p. 164
  40. 40,0 40,1 40,2 McNair, 1987
  41. Hunt, p. 674
  42. 42,0 42,1 42,2 42,3 42,4 42,5 «Randolph Caldecott Papers». de Grummond Collection. University of Southern Mississippi. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 28-ին.
  43. «Picturebooks». The Cambridge Guide to Children's Books in English. Cambridge University Press. 2001. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 18-ին.
  44. 44,0 44,1 44,2 44,3 44,4 «Illustrated Books by Walter Crane» (PDF). Library and Archives. National Gallery of Canada. 2007 թ․ հունվար. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ հուլիսի 21-ին. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 22-ին.
  45. McLean, p. xvi
  46. Crane, p. 107
  47. Crane, pp. 152–156
  48. Crane, pp. 147–148
  49. Hardie, p. 274
  50. 50,0 50,1 «Historical survey of children's literature in the British Library». The British Library. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 30-ին.
  51. 51,0 51,1 Ray, p. 154
  52. Lundin, Beyond Ivory Towers, p. 73
  53. Crane, p. 183
  54. 54,0 54,1 54,2 Evans, p. 56
  55. Richardson, p. 33
  56. Hegel, p. xiii
  57. «Library of Congress Online Catalog». Library of Congress. Վերցված է 2010 թ․ մայիսի 24-ին.
  58. 58,0 58,1 58,2 58,3 McLean, p. xvii
  59. Lundin, Anne. «In A Different Place: Feminist Aethestics in the Picture Book» (PDF). pdf. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 1-ին.
  60. Evans qtd. in Spielmann, p. 57
  61. Ray, p. 466
  62. 62,0 62,1 62,2 Spielmann, p. 58
  63. Evans qtd. in Spielmann, pp. 57–58
  64. «Kate Greenaway's Almanack for 1883». Special Collections: Item of the month. The University of Southern Mississippi. 2009 թ․ մարտ. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 18-ին.
  65. Cunningham, Peter (2001). «Under The Window (1879)». The Cambridge Guide to Children's Books in English. Cambridge University Press. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 18-ին.
  66. Evans, p. 61
  67. Cunningham, Peter (2001). «Greenaway, Kate [[1846]]–[[1901]]». The Cambridge Guide to Children's Books in English. Cambridge University Press. Վերցված է 2010 թ․ հուլիսի 18-ին. {{cite web}}: URL–wikilink conflict (օգնություն)
  68. «Calendar Girl: Kate Greenaway's Almanacs». Smithsonian Libraries. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մայիսի 29-ին. Վերցված է 2010 թ․ փետրվարի 28-ին.
  69. Evans, p. 65
  70. Hardy, p. 272
  71. Ray, p. 176
  72. 72,0 72,1 72,2 McLean, p. xviii
  73. Lear, p. 255
  74. Gasgoigne, section 55.s
  • Billington, Elizabeth T.; Caldecott, Randolph (1978). «Randolph Caldecott and Edmund Evans: A Partnership of Equals». The Randolph Caldecott treasury. London: F. Warne. ISBN 0-7232-6139-3.
  • OVERTON, Jacquelin Marion (1946). «Edmund Evans, color-printer extraordinary». The Horn Book Magazine. 22: 109–18.
  • Spencer, Isobel (1975). Walter Crane. Macmillan Publishing Company.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդմունդ Էվանս» հոդվածին։