Batalla de Stalingrado

O 22 de xuño do 1941 o exército alemán e mailos seus aliados invadiron a Unión Soviética na chamada Operación Barbarroxa, avanzando rapidamente para dentro do territorio soviético. Tendo sufrido derrota tras derrota no verán e inverno de 1941, as forzas soviéticas contraatacaron a grande escala nos portóns da capital soviética, na batalla de Moscova, no decembro do 1941. Os alemáns, exhaustos, mal equipados para guerra no inverno e coas liñas de soporte moi longas, foron arrastrados fóra do alcance de Moscova.

Os alemáns estabilizaron a súa fronte na primavera do 1942. Non obstante, as baixas da campaña de 1941, máis as perdas de blindados e de material militar, tornaban imposible a retomada dunha ofensiva en toda a fronte oriental, obrigando a Hitler a ter como punto de partida unha ofensiva apenas sectorial en 1942. Os planos para lanzar unha segunda ofensiva contra Moscova foron rexeitados, non apenas porque o grupo central do exército fora demasiado enfraquecido para un ataque, e máis porque, alén diso, tal ataque sería "demasiado obvio", contrariando a filosofía da Blitzkrieg ou guerra relampo, que consistía en atacar onde o inimigo menos agardaba, para poder obter vitorias rápidas antes de que se crease defensa algunha. Por este motivo consideráronse novas ofensivas no norte (Leningrado) e sur (Ucraína). Os alemáns mantivéronse no control, non obstante, de dous saíntes nas proximidades de Moscova, de maneira que fose posible unha ofensiva na fronte central.

 

No fin, o grupo sur do exército, que previamente conquistara Ucraína e a Crimea - a posesión desta península, completada despois do cerco e a posesión da fortaleza de Sebastopol, evitaba a posibilidade dun contraataque soviético na retagarda alemá - seleccionouse para un rápido avance cara a fronte a través do sur soviético cara ao Cáucaso, a fin de capturar campos vitais de petróleo soviéticos, así como abrir a posibilidade dunha entrada de Turquía na guerra ao lado dos alemáns, crear a posibilidade dun futuro movemento de tenaces no Oriente Medio en apoio ao Afrika Korps, e eliminar a escuadra soviética do Mar Negro. A ofensiva no verán tivo como nome en clave "Fall Blau" ("Caso Azul"). Incluiría o 6º e 7º exércitos e a 4ª e 7ª divisións Pancer.

 

Hitler interveu, con todo, no plano estratéxico, ordenándolle ao grupo sur do exército dividirse en dous. O grupo sur do exército (A), baixo o comando de Erich von Manstein e Ewald von Kleist, continuaría ao avance cara ao sur en dirección ao Cáucaso como planexado. O grupo sur do exército (B), incluíndo o 6º exército de Friedrich Paulus e a 4ª división de Pancer de Hermann Hoth, debería moverse cara ao leste en dirección ao río Volga e á cidade de Stalingrado.

A captura de Stalingrado era importante para Hitler por diversas razóns. Era unha das principais cidades industriais, localizada no río Volga, que era unha ruta de transporte vital entre o Mar Caspio e o norte ruso. A súa captura aseguraría o flanco esquerdo dos exércitos alemáns en canto avanzaban para o Cáucaso. Mais xamais foi sequera considerada - nun sinal patente da crecente fraqueza do exército alemán - a posibilidade de tomar Stalingrado mediante un movemento de tenazas blindadas, xa que tales unidades blindadas eran simplemente inexistentes; intentouse a toma da cidade mediante combates de infantaría, casa por casa. O continuo desgaste das forzas alemás determinou que fosen utilizadas, na fronte de Stalingrado, unha cantidade crecente de forzas militares doutros membros do Eixo (italianos e romanos) de fraco valor militar e pouco fiables. Finalmente, o feito de que esa cidade tiña o nome do inimigo de Hitler, Iosif Stalin, fixo da captura da cidade motivo de propaganda. Fíxoo de tal xeito que conseguiu que o propio Stalin - que durante moito tempo persistira en considerar a ofensiva alemá en dirección a Moscova - acabase por pensar do mesmo xeito.

• Antony Beevor (1998), Stalingrad: The Fateful Siexe 1942-1943, Viking, 1998, hardcover, ISBN 0-670-87095-1; paperback, 1999, ISBN 0-14-028458-3
• Willian Craig (1973), Enemy at the Gates: the Battle for Stalingrad. Nova York, Penguin Books. ISBN 0-14-200000-0

• Stalingrad: Dogs, Do You Want to Live Forever? -Hunde, wollt ihr ewig leben?- (1959), un filme realizado por Frank Wisbar.
• Stalingrad (1993) realizado por Joseph Vilsmaier.
• Enemy at the Gates (2001), realizado por Jean-Jacques Annaud.
• Сталинград -Stalingrad- (2013), realizado por Fedor Bondarchuk.

• Museo do Estado de Volgograd - Batalla de Stalingrado, sitio web oficial (en ruso, inglés e alemán).

• Segunda guerra mundial
• Grandes batallas