Schottische

Schottische
Danza
Danza tradicional Schottische de Baviera, tamén chamado Bayrisch-Polka, fotografía de 1975.
Galego	Schottische, chotis
Título orixinal	Schottische, Šotyš, skotská
Ano	Orixinouse no século XIX
Xénero	Danza
Estilo	Tradicional, descrito moitas veces como polca lenta.
Related	Polca, Mazurca
Time	2/4 ou 4/4
Duración	Variable
Instrumentación	Diversa, tipicamente instrumentos tradicionais (gaita, violín, acordeón etc.)
Comment	Danza de orixe europea que se espallou por varias partes do mundo

O schottische, schotis ou chotis, entre outros nomes, é un tipo de composición e baile tradicional que se orixinou no século XIX e que aparentemente se orixinou en Bohemia.^[1]

Foi popular nos salóns de baile da época vitoriana como parte da moda do baile popular bohemio e deixou as súas pegadas na música folk de países e rexións do mundo, incluíndo Europa, América Latina e partes de Asia.^[2]

O paso básico schottische está formado por dous pasos laterais á esquerda e á dereita, seguidos dun xiro en catro pasos.^[3] En varios países, os pasos laterais e os xiros son substituídos por pasos de salto de Strathspey.^[4]

O schottische é considerado por The Oxford Companion to Music como unha especie de polca máis lenta, con orixe continental-europea.^[5]

Os schottisches bailados en Europa, onde se orixinaron, son diferentes de como se bailan nos Estados Unidos. A versión europea (ou continental), moitas veces chamada "skoteesh", adoita bailarse con música máis rápida e é bastante restrinxida nos seus movementos. A versión estadounidense adoita ser máis "aberta", coa primeira parte expresada por paseos, xiros individuais ou movementos similares, e a segunda parte máis frecuentemente expresada como un pivote próximo.

O nome "Schottisch" é alemán e significa "escocés",^[6] pero, curiosamente, non se orixinou en Escocia, aínda que foi logo introducido alí como danza no mesmo século XIX. Estendeuse rapidamente a lugares de Arxentina, Finlandia, Francia, Italia, Noruega, Portugal, Brasil, España, Suecia, Dinamarca, México ou os Estados Unidos, entre outros Estados nación actuais.

Na República Checa, actual Estado onde se sitúa a orixe probábel da danza, tamén era coñecida como "Šotyš".^[7] Báilase nas súas variantes folclóricas máis tradicionais como danza de exhibición, e tamén na escena balfolk.

É coñecido noutras linguas con outros nomes derivados, como chotis (termo aceptado en galego),^[8][9] schotis,^[10] schottis,^[11] xote ou xótis,^[12] chotiça,^[13] shodish, sciortis, sciotzè, sòtis etc. e variantes da mesma música e danza como chamamé,^[14] jenkka (letkajenka, letkiss),^[15] o norteño mexicano, ou directamente como variacións da polca (Bayrisch-Polka, polka tremblante ou "tramblanka" en Polonia, polca lenta en Chile etc.).^[16]

A pesar do seu nome, o Schottisch non se orixinou en Escocia. Créese que a danza foi introducida nas illas británicas, onde se tornaron moi populares despois de fusionarse con outras variantes, desde a Europa continental arredor do século XIX.^[17]

En Alemaña e Austria, coñecéronse variantes como o Rheinländer ou o Bayrisch-Polka. En Madrid, a danza converteuse no popular "chotis", un símbolo da cidade.^[18] Algunhas das melodías, como "Madrid, Madrid, Madrid" do compositor mexicano Agustín Lara, foron moi coñecidas, e os autores das zarzuelas^[19] crearon unha serie de novos chotis.^[20]

En Irlanda está intimamente relacionado co tipo de melodía highland, aínda que posúe proporcións máis altas de negras.^[21] O chamado "schottische alemán" ou só "alemán" (Gearmáinis) foi popular en Donegal e na diáspora irlandesa, especialmente Filadelfia. Tamén coñecido como "barn", é un baile a dúas mans con melodías que rematan cada frase de oito compases con tres negras lixeiramente acentuadas. No sur dos Estados Unidos a principios do século XX o schottische combinouse co ragtime; o "ragtime schottische" máis popular da época foi "Any Rags" de Thomas S. Allen en 1902. En Nova Orleans, a banda de Buddy Bolden e outros grupos de proto-jazz eran coñecidos por tocaren schottisches. En Australia houbo compositores destas danzas, como Christian Helleman e Henry Marsh.

En Escocia, o Highland Schottische^[22] combina elementos do schottische tradicional co reel, con dúas formas principais. Ambas teñen un ritmo parecido á polca, asociadas ás melodías "Brochan Lom" e "Laddie With the Plaidie". Na versión máis popular de céilidh, acompañada de exclamacións, o home sitúase á esquerda, a muller á dereita, e únense coas mans esquerdas, co brazo dereito do home no ombreiro da muller. Comezan con pasos de Highland antes de avanzar e pivotar, e rematan con saltos e xiros. Unha variante coñecida como peacock dance "danza do pavo real", popular en Argyll nos anos 1920 e 30, destacaba os pasos do home. Nunha versión simplificada non se require a unión de mans, pero os bailaríns sostéñense mutuamente co brazo ao redor da cintura.

O Schottisch viaxou a Iberoamérica coas vagas migratorias europeas, onde foi adaptado e modificado de acordo coas tradicións locais. En México, por exemplo, é tocado en diferentes rexións, particularmente no norte do país (chamado norteño), con instrumentos tradicionais como o acordeón.^[23] En Arxentina, introducida por inmigrantes alemáns do Volga e derivado en chotis e chamamé, en Uruguai e en Chile, a danza foi introducida no século XIX e tamén foi adaptada á música local.^[24]

En Portugal, unha forma de schottische chamada xoutiça, xote, xótis, chótis ou pisadinha^[25] quedou moi estandarizada para exhibicións de folclore. As parellas, formando círculos de 4, 6 ou 8, danzan abrazadas e xirando en conxunto. Posteriormente, cruzan no centro do círculo e, após varios cruces, agrúpanse no centro. Todos os movementos son executados en parella, sen intercambiar de compañeiro.^[26]

No Brasil, o xote desenvolveuse en gran medida na zona nordeste, especialmente no Sertão, onde creou variacións como baião e arrasta-pé, que adoitan agruparse na denominación de forró. Todos estes ritmos son típicamente bailados por parellas, sendo xote o estilo de baile máis lento e sinxelo, no que a parella alterna pasos esquerda-esquerda-hop-dereita-dereita-hop.

Aínda que Galiza non ten unha tradición específica do Schottisch, a presenza da polca é moi significativa no país. Diversas polcas, máis lentas ou máis animadas, tiveron ampla presenza música tradicional galega e de folk con numerosos grupos e artistas incorporando este ritmo nas súas composicións. Artistas e grupos tradicionais galegos, como Milladoiro, Luar na Lubre, Susana Seivane, Matto Congrio e moitos outros teñen nas súas discografías mostras de polcas, lentas ou rápidas,^{[27][28][29][30][31][32]} e o Schottish ou polca lenta é ás veces incluído en eventos temáticos de danza.^[33][34]

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Schottische

A Galipedia ten un portal sobre: Música

• Baile
• Céilidh
• Danza
• Écossaise
• Polca
• Scotch snap

• "Schottische". Encyclopædia Britannica (11ª ed.). 1911. 
• Schottische within traditional dances of the County of Nice (France) Condado de Niza.
• How to Dance the Schottische including a short history Pasos simples da danza, en inglés.
• Description and Pictures from the 1939 book "Cowboy Dances" by Lloyd Shaw Imaxes e descrición
• Beadle's Dime Ball-Room Companion and Guide to Dancing. Nova York, Beadle and Company 1839, copia na Library of Congress