Marica Campo
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 24 de febreiro de 1948 (76 anos) O Incio, España |
Formación profesional | Teoloxía, Filosofía e letras |
Actividade | |
Ocupación | escritora |
Xénero artístico | Poesía, narrativa e teatro |
Premios | |
| |
María Pilar Campo Domínguez, coñecida como Marica Campo, nada no Val do Mao (O Incio) o 24 de febreiro de 1948, é unha escritora galega[1].
Foi Premio da Cultura Galega, modalidade Letras en 2022.[2] Segundo o xurado: "Pola súa prolífica traxectoria na literatura infantil e xuvenil. Cunha singular e contundente voz literaria, destaca pola seu compromiso para achegar a lingua galega ás xeracións máis novas, o seu labor pola defensa da cultura galega e polo seu activo traballo para fomentar valores como o feminismo, o ecoloxismo ou a solidariedade".[3]
Traxectoria
[editar | editar a fonte]É a quinta de oito irmáns. Pasou os primeiros anos no Incio, pero foi á escola a Lugo. Cando tiña oito anos a familia trasladouse a Lugo para facilitar os estudos dos fillos. Aos quince anos ingresou nunha orde relixiosa coa intención de ser misioneira, e alí permaneceu cinco anos. Acudiu á Universidade Pontificia de Salamanca onde realizou estudos de Teoloxía. Obtivo o título de mestra e iniciou estudos de Filosofía e Letras.[4]
Exerceu como mestra en varias escolas da provincia de Lugo; entre outros: Muimenta, e Castro de Rei, así como en Canarias, e despois na Mariña de Lugo, onde residiu varios anos. Posteriormente desenvolveu o seu labor profesional no IES Poeta Díaz Castro de Guitiriz, lugar onde se xubilou en 2008 e pasou a residir en Lugo.[5]
Publicou os seus primeiros relatos, en castelán, na revista de maxisterio Contacto y acción. Comezou a escribir en galego durante a súa estadía no Colexio Público de Castro de Rei. Participou en concursos de poesía, prosa e teatro obtendo algúns premios. Tamén escribiu letras para o grupo musical Fuxan os ventos.[6] Foi nomeada Chairega de Honra pola Asociación Cultural Xermolos e a Fundación Manuel María da Terra Chá en novembro de 2007.
No ano 2013 o concello de Lugo entregoulle o premio Entre mulleres.[7] Nese mesmo ano foi homenaxeada pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega na súa terra, onde ten un monólito.[8][9]
En 2018 foi elixida protagonista da quinta edición do Día das Galegas nas Letras, pola plataforma literaria A Sega, premio que fora outorgado xa a Patricia Janeiro, María Xosé Queizán, María Victoria Moreno e Dorothé Schubarth[10].
Prologou varios libros.[11] e foi pregoeira en diversos eventos culturais e festivos, como por exemplo nas festas do San Froilán de Lugo en 2017, para as que elaborou un pregón en verso[12].
A biblioteca do colexio Ricardo Gasset do Incio leva o nome de Marica Campo.[13]
En 2022, mantiña semanalmente unha columna de opinión nos xornais El Progreso e Diario de Pontevedra: A tecelá en outono[14] e recibiu o premio da Cultura Galega[15]na categoría de letras polo seu compromiso coa lingua e a cultura galegas, co feminismo e co ecoloxismo.[16]
Obras
[editar | editar a fonte]Poesía
[editar | editar a fonte]- Tras as portas do rostro (1992). Baía Edicións.[17] 88 páxs. ISBN 978-84-9995-254-3.
- Pedinche luz prestada (2001). Espiral Maior. 83 páxs. ISBN 84-95625-16-4.
- Sextinario: trinta e seis + tres (2007). Sotelo Blanco. ISBN 978-8478245277.
- nós outras (2020). Chan da Pólvora. ISBN 978-8412222128.[18] Con Menchu Lamas.
Narrativa
[editar | editar a fonte]- Confusión e morte de María Balteira (1996). Baía Edicións. 144 páxs. ISBN 978-84-92630-58-5.[19] Traducida ao inglés en 2022.[20]
- Memoria para Xoana (2002). Espiral Maior. Novela curta ou relato longo en que unha violista fala coa filla que aínda non naceu para lle contar o pasado familiar e lle anunciar o futuro que soña para ela. 72 páxs. ISBN 978-84-95625-40-3. Traducida ao inglés en 2021 por Small Stations Press.[21] En 2024: Baía, 64 páxs. ISBN 978-84-9995-444-8.
- Onde houbo lume (2010). Biblos Clube de Lectura. 112 páxs. ISBN 978-84-15086-01-7.
Teatro
[editar | editar a fonte]- O Premexentes non pode cos paxaros rebezos ou Memorias dun Escribano (1984). Cadernos da Escola Dramática Galega. Peza teatral que é a alegoría dunha ditadura.
- Confusión de María Balteira (2006). Baía. Texto teatral baseado en dous dos relatos de Confusión e morte de María Balteira. Representada por Achádego. 144 páxs.[22]
- O divino sainete (2008). UDC. 132 páxs. ISBN 9788497492775. Adaptación teatral da obra homónima de Manuel Curros Enríquez.
Literatura infanto-xuvenil
[editar | editar a fonte]- Crispín do Mao, Crispín do mar ; ¡Adeus, pés! ; O enigma do menhir ; Catro pallasos (2003). Xunta de Galicia, narrativa.
- Abracadabras (2006). Ediciós do Castro, poesía. ISBN 978-8484852322.
- E Xoel aprendeu a voar (2009). Obradoiro, narrativa. (2017) Oqueleo. 224 páxs. ISBN 9788416834068.
- Noutra dimensión (2011). Galaxia, Col. Árbore. 220 páxs. ISBN 978-84-9865-351-9.
- Unha misión para Clara (2018). Oqueleo. 128 páxs. ISBN 9788416834235.
Traducións
[editar | editar a fonte]- As dúas casas de Alicia de Cristelle Vallat (2013) Baía.
- A Terra acatarrouse de Roxane Marie Galliez (2013). Baía.
Obras colectivas
[editar | editar a fonte]- Os escritores lucenses arredor de Ánxel Fole (1986, Concello de Lugo).
- Narradoras (2000, Xerais).
- Poemas e contos da muralla (2001, A Nosa Terra).
- Un futuro para a lingua (2002, Xunta de Galicia).
- Alma de beiramar (2003, Asociación de Escritores en Lingua Galega).
- Homenaxe poética ao trobador Xohan de Requeixo (2003).
- Intifada. Ofrenda dos poetas galegos a Palestina (2003, Fundación Araguaney).
- Narradio. 56 historias no ar (2003, Xerais).
- Negra sombra. Intervención poética contra a marea negra (2003, Espiral Maior).
- XVIII Festival da Poesia do Condado (2004, S. C. D. Condado).
- Elas 3: antoloxía poética (2004, Unión Comarcal de CCOO de Vigo).
- Xela Arias, quedas en nós (2004, Xerais).
- Escrita contemporánea, Homenaxe a Ánxel Casal (2005, Asociación de Escritores en Lingua Galega).
- Amor en feminino: antoloxía das poetas galegas de Rosalía á Xeración dos 80 (2006, Baía Edicións). Edición de Maximino Cacheiro Varela.
- Cartafol poético para Alexandre Bóveda (2006, Espiral Maior).
- Polifonías: voces poéticas contra a violencia de xénero (2006, Espiral Maior/Xunta de Galicia).
- Volverlles a palabra. Homenaxe aos represaliados do franquismo (2006, Difusora).
- Educación e Paz III. Literatura galega pola Paz (2008, Xerais).
- Letras novas (2008, Asociación de Escritores en Lingua Galega).
- Actas do Congreso Manuel María. Literatura e Nación (2009, Fundación Manuel María).
- Marcos Valcárcel. O valor da xenerosidade (2009, Difusora).
- Xosé Chao Rego: renacer galego. (Actas do Simposio-Homenaxe) (2010, Fundación Bautista Álvarez de Estudos Nacionalistas).
- Cociñando ao pé da letra (2011, Galaxia). Colaboración con varios autores sobre poesía e cociña.
- Premios Terras de Chamoso (2007-2009) (2011, Asociación Cultural Arumes do Corgo).
- Banqueiros (2012, Laiovento).
- 150 Cantares para Rosalía de Castro (2015, libro electrónico).
- No tempo de Follas novas. Unha viaxe pola literatura universal (2015, Alvarellos).
- 6 poemas 6. Homenaxe a Federico García Lorca (2015, Biblos Clube de Lectores).
- Verbo na arria. Homenaxe literaria a Xohan Xesus González (2016, Fervenza).
- Relatos da Ulloa (2019, Instituto de Estudos Ulloáns/Gadis).
- Entre donas (2020). Baía Edicións. 208 páxs. ISBN 9788499953427. Dez relatos de escritoras galegas actuais colocando as mulleres no centro da historia.[23]
Premios
[editar | editar a fonte]- Mención de Honor de O Facho en 1983, por O Premexentes non pode cos paxaros rebezos ou Memorias dun Escribano.
- Premio de Poesía Concello de Vilalba no 1998, por Catro lúas e a da morte
- Premio de Narrativa Concello de Vilalba no 2001, por Memoria para Xoana.
- Premio de poesía Fiz Vergara Vilariño no 2001, por Pedinche luz prestada.
- Premio da III Edición Arume de Poesía para nenos no 2006, por Abracadabras.
- Premio da Asociación de Escritores en Lingua Galega de Literatura Infantil e Xuvenil no 2007, por Abracadabras.
- Premio da Asociación de Escritores en Lingua Galega de Poesía no 2008, por Sextinario: trinta e seis + tres.
- 2021: Premio Follas Novas do Libro Galego[24] por Nós outras, con Menchu Lamas: libro mellor editado
- 2021: VIII Caxato de Avelino Pousa Antelo coa súa irmá.[25]
- 2022: Homenaxeada no Salón do Libro de Pontevedra.[26]
- 2022: Premio Cultura Galega das Letras
- 2023: Lucense do ano[27]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ [1]Arquivado 03 de agosto de 2018 en Wayback Machine. Ficha da autora en Editorial Galaxia
- ↑ Galicia, Xunta de (2022-10-04). "Os premios da Cultura Galega 2022 recaen en Marica Campo, María Victoria Carballo-Calero, Melania Cruz, Música en Compostela, Xosé Manuel Gayoso, Manuel González, Xacarandaina e o programa ConCiencia". Xunta de Galicia. Arquivado dende o orixinal o 04 de outubro de 2022. Consultado o 2022-10-04.
- ↑ Diario, Nós (2022-10-04). "Os Premios da Cultura Galega recoñecen, entre outros, a Marica Campo, Gayoso e Melania Cruz". Nós Diario. Consultado o 2022-10-05.
- ↑ "Marica Campo". www.aelg.gal. Consultado o 2021-05-17.
- ↑ Diario, Nós. "Lugo é Marica Campo". Nós Diario. Consultado o 2021-05-17.
- ↑ "Marica Campo". bvg.udc.
- ↑ Torres, Xosé María (23.06.13). "Un souto para Marica Campo". Consultado o 5 novembro 20919.
- ↑ Homenaxe da AELG
- ↑ Press, Europa (2013-02-02). "La Asociación de Escritores en Lengua Galega elige a Marica Campo como autora del año". www.europapress.es. Consultado o 2024-03-09.
- ↑ Piñeiro, Xesús Manuel (25/02/2018). "Marica Campo, protagonista do V Día das Galegas nas Letras". Sermos Galiza. Arquivado dende o orixinal o 21/06/2018. Consultado o 23/04/2018.
- ↑ "Mª Pilar Campo Domínguez Galegos Gallegos". galegos.galiciadigital.com. Consultado o 2021-05-17.
- ↑ "Plataforma temática sobre Galicia en Internet". www.galiciadigital.com (en castelán). Consultado o 2023-03-09.
- ↑ Lugo, El Progreso de (2021-06-09). "El cole de O Incio honra a las hermanas Campo". El Progreso de Lugo (en castelán). Consultado o 2021-06-10.
- ↑ Lugo, El Progreso de. "El Progreso de Lugo: Periódico líder de Lugo y su Provincia". El Progreso de Lugo. Consultado o 2022-03-21.
- ↑ culturagalega.org (2022-10-05). "Marica Campo, Melania Cruz e Xosé Ramón Gayoso levan cadanseu galardón". culturagalega.org (en castelán). Consultado o 2024-03-09.
- ↑ Atlántico (2023-03-16). "Rueda ensalza "el vigor" del sector cultural en los Premios da Cultura 2023". Atlántico (en castelán). Consultado o 2024-03-09.
- ↑ Martínez Delgado, Verónica. "Tras as portas do rostro por Verónica Martínez Delgado". A Sega. Consultado o 2021-05-17.
- ↑ "nós outras [Marica Campo e Menchu Lamas]". A poesía necesaria. Consultado o 2022-03-21.
- ↑ "Confusión e morte de María Balteira". baiaedicions.gal. Consultado o 2021-05-17.
- ↑ March, Kathleen N. "Confusion and Death of María Balteira". bibliotraducion.uvigo.es. Consultado o 2023-05-11.
- ↑ "Memoir for Xoana". bibliotraducion.uvigo.es. Consultado o 2022-01-25.
- ↑ "Confusión e morte de María Balteira". letrasdavila.com.
- ↑ Xmeyre, ~ (2020-11-18). "a propósito de ENTRE DONAS, varias autoras, en Baía.". Ferradura en Tránsito II. Arquivado dende o orixinal o 17 de xaneiro de 2021. Consultado o 2021-01-22.
- ↑ "Gañadoras da sexta edición dos premios Follas Novas do Libro Galego 2021". Asociación Galega de EDITORAS. 2021-05-15. Consultado o 2021-05-16.
- ↑ Redacción. "O VIII 'caxato' de Avelino Pousa Antelo homenaxea Marica e Tereixa Campo". Nós Diario. Consultado o 2021-08-19.
- ↑ Pontevedra, Diario de (2022-01-27). "O Salón do Libro homenaxeará a Marica Campos e a Xosé Cobas". Diario de Pontevedra. Consultado o 2022-03-17.
- ↑ "Marica Campo, Siro López, Melania Cruz ou Adrián Ben, entre os Lucenses do Ano". G24. Consultado o 2023-12-11.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Marica Campo |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Dicionario biográfico de Galicia 1. Ir Indo Edicións. 2010-2011.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Entrevista Arquivado 02 de agosto de 2018 en Wayback Machine. de Daniel Salgado en Sermos Galiza.
- Recitando un poema en homenaxe a Alexandre Bóveda: 21 de marzo de 2022, Pontevedra.