Francisco Lanza

Francisco Lanza
	;
Biografía
Nacemento	26 de marzo de 1892 ; Ove, España
Morte	14 de xaneiro de 1951 (58 anos); Buenos Aires, Arxentina
Actividade
Ocupación	xornalista, escritor

Francisco Nemesio Lanza Álvarez, coñecido como Paco Lanza, nado nos Garitos (Ove, Ribadeo) o 26 de marzo de 1892 e finado en Buenos Aires o 14 de xaneiro de 1951,^[1] foi un xornalista e escritor galego de conviccións republicanas e galeguista.

Traxectoria

A súa familia proviña de Vilaselán. Cursou os seus estudos en Ribadeo. Colaborou con Celestino Pérez Andrade e Camilo Cancio Quindós en La Voz del Pueblo e en 1912 en El Eco Mercantil. Foi un dos impulsores do Ateneo de Ribadeo en 1915. Fundou en 1919 o semanario local La Comarca (que aínda existe), de tendencias liberais e progresistas, no que escribiu, ó parecer en colaboración co seu sogro Celestino Pérez Andrade, numerosos artigos baixo os pseudónimos de El Montañés e Un labrador gallego. Estes artigos eran de tal dureza que Celestino tivo que ausentarse da vila en numerosas ocasións por perigo da súa integridade.^{[Cómpre referencia]} En 1927 comezou a súa relación co Seminario de Estudos Galegos, no que entrou en 1929 co seu traballo 'Ribadeo bajo el señorío de sus condes',^[1] formando parte das seccións de xeografía e de historia, colaborou na revista Nós e no Boletín da Real Academia Galega, onde publicou diversos traballos históricos e etnográficos sobre Ribadeo. Tamén colaborou en Faro de Vigo e El Sol (Madrid).

En 1931 emigrou a Buenos Aires, incorporouse á comisión de prensa de Galicia^[2] e traballou en diversos periódicos e publicacións ata o momento da súa morte. Entre outras obras, durante a súa estancia na Arxentina, traballou como tradutor (José Maria Eça de Queirós, Immanuel Kant) para a editorial Sopena Argentina, asinando como F. L. Álvarez.

Á súa morte foi soterrado no cemiterio de La Chacarita.^[1]

Ribadeo antiguo: noticias y documentos (Madrid, 1933; reeditado por Ediciós do Castro en 1973 e logo polo concello de Ribadeo en 1999).^[3]
Falan os de Ribadeo (publicado en Nós en 1933, nn. 114, 116 e 118) (reeditado pola Agrupación Cultural Francisco Lanza e Ediciós do Castro en 1974, o Día das Letras Galegas). Recolle tres traballos, o primeiro, que dá nome o volume, foi publicado na revista Nós en 1932. O segundo, 'O ensino en Ribadeo dende o século XVI ó XIX' tamén foi publicado en Nós en 1932. O terceiro, 'Ribadeo, baixo o señorío dos seus condes' publicárase no segundo volume dos Arquivos do Seminario de Estudos Galegos en 1929. A súa edición de 1974 foi prologada por Eduardo Gutiérrez Fernández.^[3]
Dos mil nombres gallegos (Ediciones Galicia, Centro Gallego de Buenos Aires, 1953).

Casou con Rosa Pérez Fernández, filla de Celestino Pérez Andrade e tivo dous fillos.

A Agrupación Cultural Francisco Lanza fundouse en Ribadeo ós vinte anos do seu pasamento.^[1]

En Ribadeo ten unha rúa dedicada.^[4]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Gutiérrez, Eduardo (13/02/2021). "Aniversario da morte de Francisco Lanza". La Comarca del Eo (5265). p. 4. |data-acceso= require |url= (Axuda)
↑ Galicia, 24-5-1931, p. 1.
↑ ^3,0 ^3,1 Rivera, Javier (1 de xuño de 2024). "Un aniversario que pasou desapercibido". La Comarca del Eo (5435): p.3.
↑ "Paco Lanza, Ribadeo". OpenStreetMap. Consultado o 2023-01-19.