Dureza

A dureza é a capacidade que ten un material de soportar esforzos sen se deformar permanentemente. Non debe confundirse coa tenacidade. Hai diversas formas de medir a dureza, se ben a maioría consiste en utilizar un pequeno indentador, dispositivo que trata de penetrar no material e que pode ser un pequeno balote ou unha agulla.

En metalurxia a dureza mídese utilizando un durómetro para o ensaio de penetración. Dependendo do tipo de punta empregada e do rango de cargas aplicadas, existen diferentes escalas, axeitadas para distintos rangos de dureza.

O interese da determinación da dureza nos aceiros estriba na correlación existente entre a dureza e a resistencia mecánica, sendo un método de ensaio máis económico e rápido que o ensaio de tracción, polo que o seu uso está moi estendido.

Ata a aparición da primeira máquina Brinell para a determinación da dureza, esta medíase de forma cualitativa empregando unha lima de aceiro temperado que era o material máis duro que se empregaba nos talleres.

As escalas de uso industrial actuais son as seguintes:

• Dureza Brinell: Emprega como punta unha bóla de aceiro. Para materiais duros, é pouco exacta.
• Dureza Rockwell: Utilízase como punta un cono de diamante (nalgúns casos unha bóla de aceiro). É a máis estendida, xa que a dureza se obtén por medición directa e é apta para todo tipo de materiais. Adóitase considerar un ensaio non destrutivo polo pequeno tamaño da pegada.
• Rockwell superficial: Existe unha variante do ensaio, chamada Rockwell superficial, para a caracterización de pezas moi delgadas, coma coitelas de afeitar ou capas de materiais que recibiron algún tratamento de endurecemento superficial.
• Dureza Webster: Emprega máquinas manuais na medición, sendo apto para pezas de difícil manexo coma perfiles longos extruídos. O valor obtido adoita converterse a valores Rockwell.
• Dureza Vickers: Emprega coma penetrador un diamante con forma de pirámide cuadrangular. Para materiais brandos, os valores Vickers coinciden cos da escala Brinell.

En mineraloxía utilízase a escala de Mohs, creada por Friedrich Mohs, que mide a resistencia ó raiado dos minerais.

• Método da raia