Dinastía Axilolfinga
Fresco na Catedral de Turín, 1444
A dos axilolfingos foi unha familia nobre bávara, que historicamente gobernou o Ducado de Baviera entre os anos 550 e 788, autonomamente ou como vasalos do rei franco. O primeiro duque que se encontra mencionado nos documentos históricos é Garibaldo I de Baviera.
O termo "axilolfingo" úsase ás veces pola historiografía tamén para indicar a dinastía que reinou sobre os longobardos e sobre Italia durante o século VII, entre os anos 616 e 712, aínda que non de maneira ininterrompida.
O nome da dinastía débese a un devanceiro, un mítico Axilolgo ou Axilulfo. No século VI Baviera quedou baixo o dominio do Reino Franco. Os seus soberanos foron investidos polos reis francos segundo a Lex Baiuvariorum, pero Carlomagno desposuínos a finais do século VIII. Durante este período os axilolfingos oscilaron entre a lealdade aos reis francos e a alianza cos longobardos. Baixo o seu reinado, o territorio cristianizouse e fundáronse catro dioceses: Ratisbona (que tamén era a sede do poder), Freising, Passau e Salzburgo.
Historia
[editar | editar a fonte]Garibaldo (nacido contra o ano 593) recibiu Baviera de mans do rei Teodebaldo. Debátese a pertenza de Garibaldo aos axilolfingos, xa que algúns historiadores atribúenlle unha orixe borgoñoa,[1] hérula,[2] longobarda,[3] ou turinxia.[4] Porén, moitos outros, como Karl Ferdinand Werner, Eduard Hlawitschka, Reiner Butzen, Jörg Jarnut ou Christian Settipani suxiren unha orixe franca.[5]. Sería fillo ou neto dun Axilulfo, cuñado de Cloderico, rei de Colonia en 508-509 e,[6] segundo a hipótese de Jörg Jarnut, eran descendentes das esposas de Axiulfo, rei dos suevos (nacido en 458).[7]
Ao redor do ano 555, despois da morte de Teodebaldo, a súa viúva Waldrada, raíña dos longobardos, casou temporalmente con Clotario I, momento en que se apoderou dos estados do seu irmán, entón repudiado. Despois casou con Garibaldo. Desta unión procede Teodelinda. Posteriormente, Garibaldo achegouse aos lombardos para afirmar a independencia do seu ducado contra os reis francos. Selou unha alianza no 584 con Autario, rei dos longobardos, a quen deu en matrimonio á súa filla Teodelinda en 589. Autario morreu ao ano seguinte, e Teodelinda casou co seu sucesor, Axilulfo, nomeado polos príncipes longobardos. Esta alianza provocou a intervención de Childeberto ao redor de 590-593: Garibaldo foi expulsado do trono e substituído por Tasilón, quizais un dos seus fillos.
Ademais, grazas ao tratado entre os bávaros e os longobardos, un fillo de Garibaldo, Gundoaldo, converteuse en duque de Asti, casando cunha nobre longobarda. Máis tarde, o fillo de Gundoaldo, Ariperto, expulsou o fillo de Axilulfo en 591 apoderándose do trono da Lombardía, e continuou a liña dos axilolfingos en Italia onde morreu con Ariperto II (nacido en 712).
Finalmente, ao redor de 735-737, o ducado de Baviera pasou a Odilón, probábel fillo de Gotfrido, duque de Alamania, e sen dúbida unido aos axilolfingos a través da súa nai.[8] O seu fillo Tasilón III, aliado de Desiderio, rei dos longobardos, ao final dunha longa loita con Carlomagno, foi desposuído no ano 794 do seu dominio, que se incorporou ao reino franco.[9]
Duques axilolfingos de Baviera
[editar | editar a fonte]- Garibaldo I, 548- 591
- Tasilón I, 591-610
- Garibaldo II, 610-630
Á morte de Garibaldo II seguieron unha serie de duques e rexentes case descoñecidos que gobernaron ao redor de 50 anos. Os máis probábeis foron:
- Fara I, 630-640
- Teodón I, 640-680
- Lamberto I, 680
No ano 680 iníciase a historia coñecida de Baviera con Teodón II:
- Teodón II, 680-716
- Teodeberto I, 702-719
- Teobaldo, 711-719
- Tasilón II, 716-719
- Grimaldo I, 716-719 e 725
- Huberto I, 725-737
- Odilón I, 737-748 - Grifón, 748 (usurpador)
- Tasilón III, 748-788. Fillo de Odilón I, deposto.
- Teodón e Teoberto, fillos de Tasilón III, enclaustrados
Reis e duques axilolfingos na Lombardía
[editar | editar a fonte]- Artigo principal: Dinastía bávara.
- Gundoaldo, fillo de Garibaldo I de Baviera, primeiro duque de Asti, 589 - 615
- Adaloaldo, 616 - 625
- Ariperto I, 653 - 661
- Godeperto, 661 - 662, fillo de Ariperto
- Perctarito, 661 - 662 e 671 - 688, fillo de Ariperto
- Cuniperto, 688 - 700, fillo de Perctarito
- Liutperto, 700 - 701 e 701 - 702, fillo de Cuniperto
- Raghinperto, 701, fillo de Godoperto
- Ariperto II, 702 - 712, fillo de Raghinperto
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ E. Zöllner, " Die Herkunft der Agilolfinger", Mitteilungen des Instituts f. Österreich. Geschichtsforschung, 59 (1951), pp. 245-264.
- ↑ Karl August Eckhardt, Merowinger blut, I, Die Karolinger und ihre Frauen, II, Agilolfinger und Etichonen, Witzenhausen, 1965.
- ↑ Werner Goez, "Über die Anfänge der Agilulfinger", Jahrburch für Fränkische Landesgeschiichte, 35/5 (1974/5), pp. 145-161.
- ↑ A. Friese, Studien zur Herrschaftsgeschichte des fränkischen Adels. Der mainländisch-thüringische Raum vom 7. bis11. Jahrundert, Stuttgart, 1979.
- ↑ Christian Settipani, Les Ancêtres de Charlemagne, 2ª ed. revisada e corrixida, ed. P & G, Prosopographia et Genealogica, 2015, p. 176.
- ↑ Yaniv Fox, Power and Religion in Merovingian Gaul. Columbianian Monasticism and the Frankish Elites, Cambridge, 2014.
- ↑ Christian Settipani (2014): Les ancêtres de Charlemagne: les 2048 quartiers du premier empereur franc. 2ª ed. Oxford, UK: University of Oxford. Linacre College Unit for Prosopographical Research. ISBN 978-1-9009-3415-2, p. 213.
- ↑ Christian Settipani, Les Ancêtres de Charlemagne, 2ª ed. revisada e corrixida, ed. P & G, Prosopographia et Genealogica, 2015, pp. 268-277.
- ↑ Christian Settipani, Les Ancêtres de Charlemagne, 2ª ed. revisada e corrixida, ed. P & G, Prosopographia et Genealogica, 2015, p. 175.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Pierre Riché (1983): Les Carolingiens, une famille qui fit l'Europe. París: Hachette. ISBN 2-0127-8851-3.
- Jean-Charles Volkmann (1999): Bien connaître les généalogies des rois de France. Quintin, Côtes d'Armor: Éditions Gisserot. ISBN 978-2-8774-7208-1.
- Michel Mourre (2007): Le Petit Mourre. Dictionnaire d'Histoire universelle. París: Éditions Bordas. ISBN 978-2-0473-2194-2.
