Sputnik 1
 | |||||||||||||||||||
| Cineál misean | artificial satellite of the Earth (en)  | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Oibritheoir |  an tAontas Sóivéadach  | ||||||||||||||||||
| Ainmniú Harvard | 1957 Alpha 2 | ||||||||||||||||||
| NSSDCA ID | 1957-001B | ||||||||||||||||||
| Uimh. SATCAT | 00002 | ||||||||||||||||||
| Airíonna árthaigh | |||||||||||||||||||
| Monaróir | S.P. Korolev Rocket and Space Corporation Energia | ||||||||||||||||||
| Mais | 83.6 kg | ||||||||||||||||||
| Toisí | 58 ( ) cm | ||||||||||||||||||
| Cumhacht | 1 W | ||||||||||||||||||
| Tús an mhisin | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Feithicil lainseáil | Sputnik | ||||||||||||||||||
| Deireadh an mhisin | |||||||||||||||||||
| Cúis le caillteanas | meath na fithise | ||||||||||||||||||
| Teagmháil dheireanach | 26 Deireadh Fómhair 1957 | ||||||||||||||||||
| Athiontráil | 4 Eanáir 1958 | ||||||||||||||||||
Gníomhachtaigh fithiseach
| |||||||||||||||||||
Ba í Sputnik 1 an chéad satailít shaorga a lainseáladh ón domhan. Sheol an tAontas Sóivéadach Sputnik sa spás ar 4 Deireadh Fómhair 1957. 84 cg meáchain a bhí inti, agus lean sí ag tarchur comhartha raidió ar feadh 21 lá.
Mí ina dhiaidh sin lainseáil siad Sputnik 2, ar mheáchan 508 kg. Tarchuireadh tomhais fhiseolaíocha is bhithcheimiceacha uaidh ar feadh seacht lá.
Ar bord bhí an madra Laika. Dúirt na Rúisigh ag an am go maraíodh an madra le hinstealladh nimhe.[1] Creid daoine áirithe níos déanaí go bhfuair Laika bás sa spás nuair a d'fheall ar a sholáthar ocsaigine[2]. Ach théigh an t-inneall an iomarca, a léiríodh sa bhliain 2002.
Cúlra
[cuir in eagar | athraigh foinse]Thosaigh spásrás idir na Stáit Aontaithe agus an tAontas Sóivéadach i lár na gcaogaidí, iad ag iarraidh an lámh in uachtar a fháil ar a chéile sa taiscéalaíocht sa spás. Bhí an tAontas Sóivéadach ag déanamh an-dul chun cinn i gcúrsaí eolaíochta agus teicneolaíochta sna 1950idí.[3][4]
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ "Laika" (as en) (2020-07-23). Wikipedia.
- ↑ St Marys, Béal Feirste. "Tesit 12". Dáta rochtana: 2020.
- ↑ Hussey, Matt (2011). "Sputnik". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 621.
- ↑ State Examination Commission (2019). "Ardteistiméireacht - Gaeilge 2019". www.examinations.ie. Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2001-05-21. Dáta rochtana: 2020-10-04.
 | Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
 | Is síol a bhaineann leis an spáis nó spáseitilt é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |