Adele
Is amhránaí Sasanach í Adele Laurie Blue Adkins nó Adele. Rugadh i Londain í ar 5 Bealtaine, 1988.
Bhí an t-amhrán ‘Hello’ gaelaithe ag TG Lurgan sa bhliain 2016 agus úsáid bainte acu as cór chun cur leis an atmaisféar.[1]
Gairm
[cuir in eagar | athraigh foinse]19 (2008)
[cuir in eagar | athraigh foinse]21 (2011)
[cuir in eagar | athraigh foinse]I 2012, bhí Adele liostaithe ag uimhir a cúig sa VH1 100 'Ban is Fearr'. D'ainmnigh an iris Time Adele mar cheann de na daoine is mó a raibh tionchar acu ar fud an domhain i 2012.
Sa bhliain 2012, d’eisigh Adele an t-amhrán "Skyfall", a chomhscríobh sí agus a thaifeadadh i gcomhair scannán James Bond. Bhuaigh an t-amhrán Gradam Acadamh, Duais Grammy, agus Gradam Golden Globe, chomh maith leis an Brit Award le haghaidh “ Amhrán Aonair na Breataine”.
25 (2015)
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ina dhiaidh sos trí bliana a ghlacadh, scaoil Adele a tríú halbam stiúideo, 25, sa bhliain 2015.
Chuir Adele go mór lena hiomrá nuair a seoladh a singil ‘Hello’. Bhain an t-amhrán mothúchánach uimhir 1 amach i mbeagnach gach tír inar eisíodh é agus bhris físeán an amhráin an churiarracht dhomhanda don líon is mó radharc taobh istigh de 24 uair an chloig… 27.7 milliún.[1]
I mí Dheireadh Fómhair 2012, dheimhnigh Adele go raibh sí ag scríobh, ag cumadh agus ag taifeadadh an amhráin téama do Skyfall, an tríú scannán is fiche de chuid James Bond. Taifeadadh an t-amhrán "Skyfall", scríofa agus comhdhéanta i gcomhar leis an léiritheoir Paul Epworth, ag Abbey Road Studios, agus le ceolfhoirniú le J. A. C. Redford. Dúirt Adele go raibh an taifeadadh "Skyfall" ar cheann de na tráthanna is bródúla dá saol. Ar 14 Deireadh Fómhair, d'ardaigh "Skyfall" go dtí uimhir 2 ar Chairt Singlí na Ríochta Aontaithe le díolacháin de 92,000 cóip ag tabhairt a ndíolachán iomlán go 176,000, agus chuaigh "Skyfall" isteach sa Billboard Hot 100 ag uimhir a hocht, ag díol 261,000 cóip sna Stáit Aontaithe ina chéad trí lá. Cheangail sé seo "Skyfall" le "A View to a Kill" Duran Duran mar an t-amhrán téama James Bond is rathúla ar Chairt Singlí na Ríochta Aontaithe; cúriarracht a sáraíodh in 2015 ag Sam Smith "Writing's on the Wall".
Ba é an t-albam 25 is mó a bhí ag díol sa bhliain agus bhris sé taifid díolacháin an chéad seachtain sa Ríocht Aontaithe agus sna Stáit Aontaithe.
Bronnadh diamant deimhnithe ar an albaim sna Stáit Aontaithe agus thuill Adele cúig Ghradam Grammy, a dara Duais Grammy d'Albam na Bliana san áireamh agus ceithre Brit Awards.
Thug an tríú camchuairt, Adele Live 2016, cuairt ar an Eoraip, Meiriceá Thuaidh, srl, agus ceolchoirm i Staid Wembley i mí an Mheithimh 2017.
30 (2021)
[cuir in eagar | athraigh foinse]Sa bhliain 2021, thug Adele ceirnín nua amach (30) tar éis tréimhse ciúin agus craoladh coirm cheoil mhór An Evening with Adele ar ITV an lá cheana, 21 Samhain 2021.[2][3]
Sláinte
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tugtha don ól le fada, bhain Adele sult as a cuid fuisce le fada. Thug an t-amhránaí le fios gur ól sí, uair amháin, ceithre bhuidéal fíona sula raibh lón aici. In 2020 bhí sí ag iarraidh albam nua a chur amach. "Agus bhíomar go léir sa bhaile ar meisce go bunúsach’.[4] Labhairt sí leis an iris Vogue in 2021 faoin saol ina aonar agus faoin alcól (agus foilsíodh íomhá thar a bheith moltach di in Vogue, sa bhosca thuas ar dheis).
Ach dúirt Adele in 2023 go raibh sí trí mhí gan alcól tar éis di a bheith ina 'alcólach ar an teorainn', nó ‘borderline alcoholic’. Phléigh an t-amhránaí an chaoi a raibh sé ag streachailt chun a cuid óil a rialú le blianta fada, agus ag admháil gur chuir dianghlasáil Covid-19 í dul i ngleic lena fadhb le halcól.[4]
Duaiseanna
[cuir in eagar | athraigh foinse]In 2011, 2012, agus 2016, ainmníodh Adele mar Ealaíontóir na Bliana ag Billboard. Ag Dámhachtainí Ivor Novello, 2012 agus 2016 ainmníodh Adele scríbhneoir amhránaí na Bliana ag Acadamh na Breataine Amhráin, Cumadóirí, agus Údair.
Gaeilge
[cuir in eagar | athraigh foinse]Bhí an t-amhrán ‘Hello’ gaelaithe ag TG Lurgan in 2016 agus úsáid bainte acu as cór chun cur leis an atmaisféar.[1][5]
Sa bhliain 2022, tháinig cainteoirí óga Gaeilge agus Breatnaise le chéile chun leagan dátheangach de cheann d’amhráin Adele a chanadh. Daltaí ó Choláiste Lurgan, an coláiste samhraidh Gaeilge aitheanta, agus baill de Urdd Gobaith Cymru, grúpa óige Breatnaise, a chan an t-amhrán Water Under the Bridge agus a rinne an físeán ceoil a thaifeadadh i gConamara.[6][7]
Dioscliosta
[cuir in eagar | athraigh foinse]Albaim Stiúideo
[cuir in eagar | athraigh foinse]Físeáin
[cuir in eagar | athraigh foinse]Ceirníní leathfhada
[cuir in eagar | athraigh foinse]- iTunes Live from SoHo (2009)
- iTunes Festival: London 2011 (2011)
Camchuairteanna
[cuir in eagar | athraigh foinse]- An Evening with Adele (2008–09)
- Adele Live (2011)
- Adele Live 2016 (2016)
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ 1.0 1.1 1.2 NÓS. "‘Hello’ Adele Gaelaithe ag TG Lurgan" (ga-IE). NÓS. Dáta rochtana: 2022-05-05.
- ↑ Simon Kelly (2021-11-22). "Adele reduced to tears during reunion with her English teacher" (en). Entertainment.ie. Dáta rochtana: 2022-05-05.
- ↑ Mairéad Ní Nuadháin (2021). "Tháinig mo dheirfiúr trasna ar shean-chóipleabhar scoile de chuid m’athar…" (ga-IE). Tuairisc.ie. Dáta rochtana: 2022-05-05.
- ↑ 4.0 4.1 "'Borderline alcoholic': Adele trí mhí gan alcól" (en-GB) (2023-10-20). Dáta rochtana: 2024-05-05.
- ↑ TG Lurgan (2016). "Hello - le Adele as Gaeilge" (as ga).
- ↑ "Uisce Faoin Droichead / Dŵr Dan Bont - Water Under The Bridge - Adele as Gaeilge/Cymraeg" (as ga-IE) .
- ↑ "Leagan Gaeilge agus Breatnaise d’amhrán de chuid Adele curtha amach ag Coláiste Lurgan" (ga-IE). Tuairisc.ie (2022-09-23). Dáta rochtana: 2024-05-05.