Ékolojism
Ékolojism-an, oben anvironnmantalism-an, sa an menm tan oun kour di pansé (idéyoloji oben filozofi), oun corpus di valò é di propozisyon ki ka enkli notaman sa-ya di mouvman ékoliis. Oryantasyon di aktivité politik-a oben parapolitik ka vizé o rèspè, à protèksyon-an, prézervasyon-an oben réstorasyon-an di anvironnman-an annan roun fòrm ki trè pousé. James Lovelock, pè di téyori Gaïa-a, sa roun dé rouprézantan pli sélèb-ya di sa dòktrin.
Sa mouvman éko-santrik gen kou projè konsèrvasyon-an di lanatir-a é « rèspè »-a dé lékilib natirèl. Anvironnmantalism-an é mouvman ékolojis-a té parmi yé priyorité : konsèrvasyon-an dé rousours natirèl, prézèrvasyon-an di « lavi sovaj »-a (wilderness), lit-a kont dégradasyon-an, fragmantasyon-an ké dèstriksyon-an dé labita ké dé ékosistenm o sans pli larj-a.