Ezker Erradikalaren Koalizioa
Syriza (grezieraz Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς, Synaspismós Rhizospastikís Aristerás) edo Ezker Erradikalaren Koalizioa Greziako alderdi politiko ezkertiar bat da, hasieran alderdi politiko ezberdinen koalizio gisa sortua. Bere izena ΣΥΡΙΖΑ gisa laburtzen da eta honek σύρριζα, sýrrhiza gisa ahoskatzea dakar, "sustraietara" esan nahi duena. Bere lider parlamentarioa Alexis Tsipras da, lehen Synaspismós alderdiko presidentea, koalizioko alderdirik handiena. Guztira 13 alderdik osatzen dute, guztiak politikoki independienteak. Sozialdemokraziatik maoismo, troskismo edo eurokomunismora doazen taldeak daude bertan.
Ezker Erradikalaren Koalizioa | ||
---|---|---|
Datuak | ||
Mota | alderdi politikoa | |
Herrialdea | Grezia | |
Ideologia | sozialismo demokratikoa, Ezkertiar populismoa, Sekularismoa, globalizazio alternatiboa, Ekosozialismoa eta europazaletasuna | |
Kokapen politikoa | zentro-ezkerra | |
Jarduera | ||
Kidetza | Europako Ezkerraren Alderdia | |
Eskumendekoak | ROZA (en) | |
Greziako Legebiltzarra 36 / 300 Europako Parlamentua 2 / 720 | ||
Agintea | ||
Lehendakaria | Sokratis Famellos (en) | |
Egoitza nagusi | ||
Gazteria | SYRIZA Youth (en) | |
Historia | ||
Sorrera | 2012ko maiatzaren 22a | |
Aurrekoak | Renewing Communist Ecological Left (en) | |
Koloreak | ||
webgune ofiziala |
Osatzen duten alderdiak
aldatuKoalizioa AKOA, DIKKI, DEA, Herritar Aktiboak, KEDA, Kokkino, KOE, Xekinima, Greziako Ekosozialistak eta Synaspismos alderdiek sortu zuten, hala ere, 2010ean koalizioko kontserbadore talde batek DIMAR alderdia sortu zuen, Syrizatik bereizita[1].
- Herritar Aktiboak (Ενεργοί Πολίτες): sozialdemokrazia, abertzaletasuna
- Talde Politiko Antikapitalista (ΑΠΟ): komunismo, troskismo
- Greziako Ekosozialistak: eko-sozialismoa, ezkerreko ekologia
- Mugimendu Sozial Demokratikoa (DIKKI): ezker nazionalismoa, sozialismoa, euroeszeptisimoa
- Nazioarteko Langile Ezkertiarrak (DEA): sozialismo iraultzailea, komunismoa, troskismoa
- Ezkerreko Akzio Batasunaren aldeko Mugimendua (KEDA): komunismoa
- Roza Ezker Erradikaleko Taldea
- Erradikalak (Ριζοσπάστες): sozialdemokrazia, abertzaletasuna
- Gorriak (Κόκκινο): komunismoa, troskismoa.
- Ezker Ekologista Komunistaren Berrikuntza (AKOA): sozialdemokrazia, eurokomunismoa, politika berdea
- Synaspismós (SYN): sozialdemokrazia, ekosozialismoa, eurokomunismoa, ingurumen politikak, feminismoa
- Mugimendu Unitarioa, sozialdemokrazia, sozialismo demokratikoa
- eta beste talde ezkertiar txikiago batzuk.
Koalizioaren parte izan ziren alderdiak
aldatu- Greziako Antolakunde Komunista, (KOE): maoismo, komunismo
Historia
aldatuSorrera
aldatuSyriza ofizialki 2004an sortu zen hauteskunde legislatiboetan parte hartzeko, baina sorrerarako lehen pausoak 2001ean egin zen "Ezkerreko Ekintza Batasunerako eta Elkartzeko Hitzaldietarako Espazioa"n eman ziren (grezieraz: Χώρος Διαλόγου για την Ενότητα και Κοινή Δράση της Αριστεράς). Bertan parte hartu zuten taldeek ideologia eta historia ezberdina zuten baina 1990ko hamarkadan hainbat gaietan elkarturik agertu ziren, adibidez Kosovoko gerra, pribatizazio politika edo eskubide sozial eta politikoen aldeko mugimenduetan. Espazio honetan argi ikusi zuten parte-hartzaileek hiru gai ezberdinetan lan egin ahal zutela:
- Pentsioen erreformaren aurkako eraso neoliberala salatzen
- Legislazio anti-terroristaren aurkakotasuna
- Genoan 2001ean egon zen nazioarteko manifestazioaren prestakuntza lanetan.
Espazio hau berez ez zen talde politiko bat, baizik eta alderdi politiko ezberdinen arteko lanerako gune bat. Hala ere 2002an bertan parte hartu zuten batzuek aliantza elektoralak jarri zituzten abian. Manolis Glezosek Atenas-Pireo goi-prefekturarako aurkeztutakoak arrakasta izan zuen. Gune honetatik ere Greziako Foro Soziala hasi zen, Europako Foro Sozialaren ataletako bat.
Alexis Tsiprasek, alderdiaren buruzagia 2007tik, urte gutxitan bozen % 3tik (2004) jasotzetik % 26,89 jasotzera (2012) iritsi zen eta taldearen erreferentzia bilakatu zen[1].
Izan ere, Greziako betiko alderdien aurkako gorrotoak, krisiak sortutako ezinegonak eta Europak herrialdeko politika eta gizartean egindako esku hartzeak eragina izan zuten alderdiak gora egiten laguntzen. Oposizioko alderdi nagusia bilakatu zen eta gero eta gertuago zegoen Greziako presidentetzatik[1].
Alexis Tsiprasen arabera, Europan hiru aukera politiko zeuden: Alemaniak bultzatutako austeritatea, faxismoa (alderdi ultraeskuindarrek hartutako indarrarengatik, Grezian bereziki, Urrezko Egunsentia eskuin muturreko alderdiak) eta Herriek osatutako Europa[1].
Helburuak
aldatuHiru helburu nagusi ditu[1]:
- “Europa birsortzea” eta “finantza botereak, herrien benetako etsaiak, suntsitzea” da, gobernuan ez egon arren dena erabakitzen dutelako.
- Angela Merkelek herrialdearekiko erakutsitako jarrera kritikatu ohi du.
- Europako herrialdeek nortasun nabarmenagoa izatearen alde dago.
Syriza eta Ahal Dugu
aldatuSyriza eta Podemos fenomeno politiko moduan eta programetan dituzten antzekotasunengatik (zorra berrantolatu, erretiroa hartzeko adina jaistea eta gastu publikoa handitzea) askotan alderatu dituzte. Gainera, 2014ko urrian, Pablo Iglesiasek eta Alexis Tsiprasek ekitaldi politiko batean parte hartu zuten eta greziarraren ustez “Podemos Europako Syriza berri batean bihur liteke, Syriza espainiarrean”[1].
Ordezkaritza instituzionala
aldatuGreziako Parlamentua
aldatuUrtea | botoen %a | legebiltzarkideak |
---|---|---|
2004ko Greziako hauteskundeak | %3,3 | 6 (300etik) |
2007ko Greziako hauteskundeak | %5,0 | 14 (300etik) |
2009ko Greziako hauteskundeak | %4,6 | 13 (300etik) |
2012ko maiatzeko Greziako hauteskundeak | %16,8 | 52 (300etik) |
2012ko ekaineko Greziako hauteskundeak | %26,9 | 71 (300etik) |
2015eko urtarrileko Greziako hauteskundeak | %36,3 | 149 (300etik) |
Europako Parlamentua
aldatuSYRIZAk aulki bat du Europako Parlamentuan eta bere ordezkaria Nikos Hountis da.
Erreferentziak
aldatu- ↑ a b c d e f Iker Gonzalez, «Syriza, hegoaldeko herrialdeen iraultza eragin lezakeen alderdia», EiTB, 2014-12-29
- ↑ https://web.archive.org/web/20120520141948/http://www.parties-and-elections.eu/greece2b.html Parties and elections.eu