Messier 87

Messier 87 (Virgo A edo NGC 4486 gisa ere ezaguna, M87 laburtua) galaxia bat da, Virgo konstelazioan^[1]. Charles Messierek aurkitu zuen 1781eko martxoaren 18an^[2]. Tokiko unibertsoko galaxiarik handi eta masiboenetako bat da, kumulu globularren populazio handia du – 15.000 inguru, Esne Bidea orbitatzen duten 150-200en aldean. Nukleoan plasma energetikoaren zurrusta handi bat sortzen du, gutxienez 1.500 parsecekoa (4.900 argi-urte), abiadura erlatibistan bidaiatzen duena. Zeruko irrati-iturri distiratsuenetako bat da, eta astronomo zale eta profesionalentzako helburu ohikoa.

Messier 87
Irudi gehiago
Behaketa
Distantzia Lurretik	53.900.000 ly eta 16,52 Mpc
Itxurazko magnitudea (V)	8,63, 10,16, 9,59, 7,49, 15,794, 6,719, 6,074, 5,812, 13,48, 11,563, 10,703, 10,272 eta 9,917
Magnitude absolutua	−22
Aurkitzailea	Charles Messier
Aurkikuntza-data	1781eko martxoaren 18a
Gorriranzko lerrakuntza	0,004283, 0,0042 eta 0,0042
Galaxia-mota	E+0-1 pec eta E-E/S0
Konstelazioa	Virgo
Abiadura erradiala	1.284 km/s eta 1.280 km/s
Igoera zuzena	187,70593075958 °
Deklinazioa	12,391123293917 °
Ezaugarri fisikoak
Erradioa	150 kpc
Izendapenak
ikusi Messier katalogo: M 87 IRAS (en) : IRAS F12282+1240 IRAS (en) : IRAS 12282+1240 Principal Galaxies Catalogue: PGC 41361 $12MASX J12304942+1223279 Morphological Catalogue of Galaxies (en) : MCG+02-32-105 Uppsala General Catalogue: UGC 7654 NGC sistema: NGC 4486 Virgo Cluster Catalog (en) : VCC 1316 $11ES 1228+12.6 Extended Virgo Cluster Catalog (en) : EVCC 786 Sloan Digital Sky Survey (en) : SDSS J123047.55+122318.0 NRAO VLA Sky Survey (en) : NVSS J123049+122321 Revised and Updated Catalog of Quasi-stellar Objects (en) : QSO B1228+126 $13C 274.0 $13C 274 $14C 12.45 Atlas of Peculiar Galaxies (en) : APG 152 Molonglo Reference Catalogue of Radio Sources (en) : MRC 1228+126 NRAO VLA Sky Survey (en) : NVSS B122817+124004 Catalogue of Galaxies and Clusters of Galaxies (en) : Z 70-139 $12EUVE J1230+12.3 The first Extreme Ultraviolet Explorer source catalog (en) : EUVE J1230+12.3 International Celestial Reference Frame (en) : ICRF J123049.4+122328 Updated Zwicky Catalog (en) : UZC J123049.3+122327 Catalogue of Galaxies and Clusters of Galaxies (en) : Z 1228.3+1240 NRAO VLA Sky Survey (en) : NVSS J123049+122323 Sloan Digital Sky Survey (en) : SDSS J123049.41+122328.1 Lyon-Meudon Extragalactic Database (en) : LEDA 41361 Gaia Data Release 2 (en) : Gaia DR2 3907709439453756032 $13FHL J1230.8+1223 $12A 1228+125 $12U 1228+12 $13A 1228+125 $13CR 274 $13U 1228+12 $14U 1228+12 The Parkes catalogue of radio sources. Declination zone +20 to +27 (en) : PKS J1230+1223 The Parkes catalogue of radio sources. Declination zone +20 to +27 (en) : PKS 1228+12 The Parkes catalogue of radio sources. Declination zone +20 to +27 (en) : PKS 1228+126 The Parkes catalogue of radio sources. Declination zone +20 to +27 (en) : PKS 1228+127 b|>10{deg}|RXTE all-sky slew survey. Catalog of X-ray sources at |b|>10{deg} (en) : XSS J12309+1223 A catalogue of discrete sources observed at 400 Mc/s (en) : [DGW65] 57 Warm IRAS sources. I. A catalogue of AGN candidates from the point source catalog (en) : [DML87] 747 IRAS CPC observations of galaxies. I. Catalog and atlas (en) : [VDD93] 163 X-ray survey of the Large Magellanic Cloud by ROSAT (en) : RX J1230.8+1223 X-ray survey of the Large Magellanic Cloud by ROSAT (en) : RX J1230.1+1223 The GB6 catalog of radio sources (en) : GB6 J1230+1223 Five-year Wilkinson Microwave Anisotropy Probe observations: source catalog (en) : [WCO2009] J123049+122256 Nonblind Catalog of Extragalactic Point Sources from theWilkinson Microwave Anisotropy Probe(WMAP) First 3 Year Survey Data (en) : NEWPS5 J1230+1223 $12FGL J1230.8+1224 The GB6 catalog of radio sources (en) : GB6 B1228+1240 The Arecibo 2380 MHz survey of bright galaxies (en) : [DC78] UGC 7654 $13FGL J1230.9+1224 $12FHL J1230.8+1225

Charles Messier astronomo frantziarrak M87 aurkitu zuen 1781ean eta nebulosa gisa katalogatu zuen. M87 Lurretik 16,4 milioi parsec-era dago (53 milioi argi-urte)^[3], eta iparraldeko Virgo Kumuluaren barruan dagoen bigarren galaxia distiratsuena da, satelite galaxia asko baititu. Disko forma duen galaxia kiribilak ez bezala, M87k ez du hauts-errei bereizgarririk. Aldiz, ia ezaugarririk gabeko forma elipsoidala du, galaxia eliptiko erraldoi gehienetan ohikoa dena, eta bere argitasunak behera egiten du zentrorako distantziarekin. M87ko izarrek, masaren seiren bat osatzen dutenek, ia esferikoki simetrikoa den banaketa dute. Dentsitatea murriztu egiten da nukleoarekiko distantzia handitzean. Bere nukleoan zulo beltz supermasibo aktiboa du, nukleo galaktiko aktibo baten osagai nagusia osatzen duena. Zulo beltzari argazkia atera zitzaion 2017an Event Horizon Telescopek (EHT) bildutako datuak erabiliz, 2019ko apirilaren 10ean argitaratutako azken irudi prozesatu batekin. 2021eko martxoan, EHT Lankidetzak, lehen aldiz, zulo beltzaren polarizazioan oinarritutako irudi bat aurkeztu zuen, quasarrak sorrarazten dituzten indarrak hobeto azaleratzen lagun dezakeena^[4].

Galaxia uhin-luzera anitzeko erradiazio-iturri sendoa da, bereziki irrati-uhinena. 40,55 kiloparsec-eko diametro isofotala du (132.000 argi-urte), eta bilgarri galaktiko lauso bat du, 150 kiloparsec-eko erradiora hedatzen dena (490.000 argi-urte), non, ziurrenik, beste galaxia batekin topo egiten duen. Izarrarteko ingurunea gas lausoz osatuta dago, izar eboluzionatuek isuritako elementuez aberastua.