Getariako itsas-gudua

Getariako itsas-gudua
	Hogeita Hamar Urteko Gerra; Franko-espainiar Gerra
	Andries van Eertvelten margolana
Data	1638ko abuztuaren 22a
Lekua	Getariako kostaldea, Bizkaiko golkoa
Koordenatuak	43°18′N 2°12′W / 43.3°N 2.2°W
Emaitza	Frantziarren garaipena
Gudulariak
Frantzia	Espainia
Buruzagiak
Henri de Sourdis; Claude de Launay-Razilly	Lope de Hoces
Indarra
27-44 itsasontzi; 7-8 brulote	12-18 galeoi
Galerak
Itsasontzirik ez. 40 hildako.	Ia galeoi guztiak. 4.000 – 5.000 hildako.

Getariako itsas-gudua 1638ko abuztuaren 22an Bizkaiko golkoan gertaturiko itsas-gudua izan zen, Franko-espainiar Gerran eta Hogeita Hamar Urteko Gerraren barnean.

Gudua

1638ko ekainean frantziar armadak Bidasoa zeharkatu zuen Hondarribia setiatzeko. Armadak 27-44 itsasontzi inguruen laguntza zuen, Henri de Sourdisen zuzendaritzapean zeudela.

De Hoces almiranteak frantziar ontziteria erasotzeko agindua hartu zuen baina 12 galeoi besterik ez zituen. Abuztuaren 17an espainiar itsas-armada Getariako portutik atera eta kostaldetik hurbil kokatu zen. Horrela, frantziar itsasontzi handien hurbilketa ekidin eta itsasertzetik laguntza zuen. Orduan, De Sourdisek espainiarrak bonbardatzea eta bruloteak bidaltzea erabaki zuen.

Horretarako ipar haizearen laguntza behar zuen, abuztuaren 22an gertatu zena. Frantziarren plana primeran irten zen. De Hocesek ez zen bruloteen zain frantziarrek horrelakorik erabiltzen ez zutelako. De Sourdisek gainera bruloteak maskaratu eta itsasontzi arruntak ziruditen.

De Hocesek, etsiak jota eta frantses itsas eskuadrak posizioa hartuko zuelakoan, portuan ainguraturik zeuden espainiar itsas armadako itsasontzien biltegiak zartaraztea agindu zuen. Eztanda izugarria izan zen, eta Getariaren zati handi bat birrindu zuen.

Espainiar itsas armada osoa, Santiago izan ezik, sutan errea izan zen. 1.000 marinel baino ez ziren kostaldera ailegatu, tartean Lope de Hoces bera. Chevalier Paulek lan handia egin zuen guduan.

Ondorioak

Hildakoak orotara milaka izan ziren. Pentsa daiteke haietako asko getariarrak zirela, De Hocesek agindutako eztandaren ondorioz hilak. Frantses itsas armadan, hamarka hildako batzuk zenbatu ziren.

Richelieu kardinalak eraikitako frantziar itsas-armada berriaren lehenengo garaipen inportantea izan zen eta hau oso pozik zegoen emaitzarekin. Frantziarrek Bizkaiko golkoaren behin-behineko kontrola lortu zuten.

Itsason izandakoa garaipenak ez zuen balio izan Hondarribia bereganatzeko eta, hiru aste beranduago, frantziarrak menderatuak izan ziren.

Abraham Duquesne frantziar almiranteak guduan zegoen eta 1676an taktika bera erabili zuen Palermoko itsas-guduan.

Itsasontziak

Frantzia

Couronne, 72 kanoi, 500 lagun, Claude de Launay-Razilly almiranteordea
Navire du Roi, (52) 300 lagun, Philippe des Gouttes
Vaisseau de la Reine, (38), 245 lagun, Danerac
La Vierge, (34), 245 lagun, Jacques du Mé
Le Cardinal,(30), 245 lagun, de Coypeauville.
Le Triomphe, (30), 205 lagun, de Caen
La Victoire, (30), 205 lagun, Contenaut
Saint-Louis de Hollande, (24), 205 lagun, Treillebois
Trois-Rois: (30), 205 lagun, Baptiste
La Fortune, (30), 205 lagun, de Casenac
L'Europe, (34), 205 lagun, Chevalier Jules de Montigny
Le Triton, (30), 155 lagun, Villemoulin
Le Faucon, (30), 155 lagun, Dumenillet
Le Cygne, (30), 205 lagun, Chevalier de Cangé
Le Cocq, (30), 205 lagun, De Chastelus
La Licorne, (30), 205 lagun, La Chesnaye
Le Corail, (30), 205 lagun, de Porte-Noire
L'Emerillon, 125 lagun, de Morsay
Le Saint-Charles, (28), 155 lagun, Saint-Etienne
Le Dauphin du Havre, (28), 155 lagun, Boisjoly
La Perle, (24), 125 lagun, La Roullerie
La Renommée, (24), 125 lagun, Daniel
L'Intendant, (24), 125 lagun, de Conflans
Le Saint-Jean, (24), 125 lagun, Abraham Duquesne
La Magdelaine de Brest, (24) 125 lagun, Louis de Senantes
Turc, 100 lagun, Jean Guiton
Saint-Francois, (16) 100 lagun, Regnier
Marguerite, (14), 100 lagun, La Treille
Hermine, (14), 100 lagun, de Lignieres
Neptune, (16), 100 lagun, Chevalier Paul
Esperance-en–Dieu, (24) 100 lagun, Chevalier Garnier
Petit-Saint-Jean, (16) 100 lagun, Razet / De Broq
Fregate du Havre, 66 lagun, Clerisse
Royale, (8), 82 lagun, Savigny
Cardinale, (8), 92 lagun, Baronnie
Lion
Nassau
Licorne
Grande Fregate de Brest, (8), 92 lagun
Flibot de Brest
7 edo 8 brulote

Espainia

Capitana, Lope de Hoces y Cordova
Santiago, Nicolas Judice
Neptuno
Samta Teresa
Carmen
San Juan
Nuestra Senora de la Anunciacion
Nuestra Señora del Caro
4 fragata

Erreferentziak

↑ ^a ^b Vergé-Franceschi, Michel. (2002). Dictionnaire d'Histoire Maritime. in: collection Bouquins. éditions Robert Laffont, 709 or..
↑ Le Moing, Guy. (2011). Les 600 plus grandes batailles navales de l'Histoire. Marines Editions, 205 or..

Kanpo estekak

Datuak: Q1795012

[dictionnaire-1] Vergé-Franceschi, Michel. (2002). Dictionnaire d'Histoire Maritime. in: collection Bouquins. éditions Robert Laffont, 709 or..

[2] Le Moing, Guy. (2011). Les 600 plus grandes batailles navales de l'Histoire. Marines Editions, 205 or..

[1]

[2]