Erredukzionismo

Erredukzionismoa elementu edo fenomeno konplexuak atal sinpleagoetara erreduzitzen dituen ikuspuntu filosofikoa da, beste fenomeno sinpleago edo oinarrizkoago batzuen arabera deskriba daitezkeenak. Sistema konplexu bat bere atalen batura bezala interpretatzen duen posizio intelektual eta filosofiko bat bezala ere deskriba daiteke.

René Descartesek, De homine-n (1662), gizakiak ez ziren animaliak automata gisa erredukzioz azal zitekeela zioen; funtsean, Digesting Duck-en bertsio mekanikoki konplexuagoak dira.

Definizioak

Oxford Company to Philosophy delakoak adierazten duenez, erredukzionismoa "lexiko filosofikoan gehien erabiltzen den eta gehiegikeriaz erabiltzen den terminoetako bat" da, eta hiru zatiko banaketa iradokitzen du:

Erredukzionismo ontologikoa: errealitate osoa atal gutxi batzuen konbinazioz osatuta dagoela uste duena.
Erredukzionismo metodologikoa: hurbilketa zientifikoa, elementu guztiak entitate txikiagoen eta sinpleagoen bidez azaltzeko joera duena.
Erredukzionismo teorikoa: teoria berri batek teoria zaharragoak ez dituela ordezten edo integratzen uste duena, baizik eta oinarrizkoagoak diren kontzeptuetara murrizten dituela.

Erredukzionismoa edozein fenomenori aplika dakioke, objektuei, azalpenei, teoriei eta esanahiei barne.^[1]

Zientziari dagokionez, erredukzionismo metodologikoaren aplikazioak bilatzen du banakako atalen eta haien elkarrekintzen bitartez azaltzea sistema osoak. Adibidez, gas baten tenperatura azaltzeko, mugimenduan dauden molekulen energia zinetikoa besterik ez dela onartzen da. Zentzu horretan, nabarmena da, esaterako, fenomeno fisiologikoak eta biologikoak fisikaren eta kimikaren bidez azaltzeko joera.

Erredukzionismoa bazterkeriatik bereizi behar da: erredukzionistek ez dute ukatzen fenomenoen existentzia, baizik eta beste errealitate baten arabera azaltzen dituzte, eta hauek fenomenoen existentzia bera ukatzen dute. Adibidez, erredukzionistek beren azalpenaren bidez ukatzen dute bizitzaren existentzia prozesu fisiko eta kimikoen arabera.

Erreferentziak

↑ John Polkinghorne. (2002). «Reductionism» Interdisciplinary Encyclopedia of Religion and Science (Advanced School for Interdisciplinary Research; Pontifical University of the Holy Cross).

Kanpo estekak

Datuak: Q206829
Multimedia: Reductionism / Q206829

[Polkinghorne-1] John Polkinghorne. (2002). «Reductionism» Interdisciplinary Encyclopedia of Religion and Science (Advanced School for Interdisciplinary Research; Pontifical University of the Holy Cross).

[1]