El verdugo

El verdugo
Jatorria
Argitaratze-data	1963
Izenburua	El verdugo
Jatorrizko hizkuntza	gaztelania
Jatorrizko herrialdea	Espainia eta Italia
Banatze bidea	eskatu ahalako bideo
Ezaugarriak
Genero artistikoa	komedia dramatikoa
Iraupena	95 minutu
Kolorea	zuri-beltzekoa
Grabazio lekua(k)	Madril eta Mallorca
Zuzendaritza eta gidoia
Zuzendaria(k)	Luis García Berlanga
Gidoigilea(k)	Ennio Flaiano; Luis García Berlanga; Rafael Azcona
Antzezlea(k)
	Nino Manfredi ; Guido Alberti ; José Isbert ; Emma Penella ; José Luis López Vázquez ; Ángel Álvarez (en) ; Julia Caba Alba ; María Luisa Ponte ; María Isbert ; Chus Lampreave ; Alfredo Landa ; José Sazatornil ; Rafael Hernández (en) ; Félix Fernández ; Elvira Quintillá ; José Orjas (en) ; Xan das Bolas (en) ; Emilio Laguna Salcedo (en) ; Erasmo Pascual (en) ; Lola Gaos ; Goyo Lebrero ; Sergio Mendizábal ; Pedro Beltrán (en) ; Antonio Ferrandis
Ekoizpena
Edizioa	Alfonso Santacana (en)
Bestelako lanak
Musikagilea	Miquel Asins Arbó (en)
Argazki-zuzendaria	Tonino Delli Colli
Fikzioa
Kontakizunaren tokia	Espainia
Argumentu nagusia	heriotza zigorra
kronologia

El verdugo (euskaraz Borreroa) 1963ko umore beltzezko filma da, Luis García Berlanga espainiar zinemagileak zuzendu zuena. José Isbert, Nino Manfredi, Emma Penella, Alfredo Landa, Antonio Ferrandis, Lola Gaos, José Luis López Vázquez, Ángel Álvarez, María Luisa Ponte, María Isbert, Julia Caba Alba, José María Prada, José Luis Coll, Xan Das Bolas, Emilio Laguna eta Xesc Forteza izan ziren antzezle nagusiak.

Heriotza zigorraren kontrako alegatua eta frankismoaren kritika da. Oihartzun handia izan zuen Veneziako Zinemaldian aurkeztu zelarik, baina Espainian zentsuratua izan zen. Espainiar zinemako film klasiko edo maisulantzat hartzen da.^[1]

Argumentua

Oharra: Atal honek istorio osoa edo amaiera argitzen du.

Amadeo (José Isbert), Madrilgo Auzitegiko borreroak exekutatu berri duen presoaren gorpua eraman behar duen beiraetxeko José Luis (Nino Manfredi) langilea ezagutuko du. José Luisek ez du neska-lagunik topatzea lortzen, inguruko neska guztiak beiraetxe batean gorpuen artean lan egiten duela jakiten dutenean ihes egiten baidiote. Amadeoren alaba Carmenek ere (Emma Penella) ez du mutil-lagunik topatzea lortzen, bere senargai guztiak haren aita borreroa dela jakitean ihes egiten baidiote. Carmenek José Luis "harrapatu" eta haurdun geldituko da.

Elkargoak Amadeori funtzionarioa denez etxebizitza bat eskainiko dio, baina Amadeok hura denbora baterako besterik ez duela izango badaki, etxebizitza emango dioten unean jada lanbidetik erretiratua egonen baita. Carmenek eta bere aitak etxebizitza mantendu asmoz José Luisek borrero lanbidea har dezan engainatuko dute, betiere inor exekutatzera iritsiko ez dela ziurtatzen diotelarik. Baina Mallorcan burutu beharreko exekuzio baten agindua ailegatzean, José Luisek izu-ikaraz lanpostutik dimititu egingo du, nahiz eta erabaki horrek etxebizitza galdu eta ordura arte kobratutako nominak itzuli beharra izan beharko dituela jakin arren. Amadeo eta Carmen aita-alabak berriz ere José Luisek azken unera arte itxoin dezan katramilatuko dute, exekutatu beharreko presoa gaixo izanik bere kabuz hilko dela sinistaraziko diotelarik. Azkenik, eszena ahaztezin batean, José Luis koitadua garrote vilera borreroa beharrean kondenatua balitz bezala bere betebeharra burutu dezan arrastaka eramango dute.

Aktoreak

Nino Manfredi: José Luis Rodríguez, lurperatzailea
Emma Penella: Carmen, Amadeoren alaba
José Isbert: Amadeo, borreroa
José Luis López Vázquez: Antonio Rodríguez, José Luisen anai nagusia
Ángel Álvarez: Álvarez, lurperatzailea
Guido Alberti: espetxeko zuzendaria
María Luisa Ponte: Estefanía
María Isbert: Ignacia
Erasmo Pascual: funtzionarioa
Xan das Bolas: zaindaria
José Orjas: gizon dotorea
José María Prada: sukaldeko zaindaria
Félix Fernández: monagilloa
Antonio Ferrandis: zerbitzuburua
Julia Caba Alba: 2. eraikuntza lanetako emakume bisitaria
Lola Gaos: 2. erakuntza lanetako emakume bisitaria
Josep Sazatornil: administratzailea
José Luis Coll: gargarak egiten dituen organojolea
Alfredo Landa: sakristaua
Xan das Bolas: eraikuntza lanetako zaindaria
Santiago Ontañón: akademikoa
Agustín González: 1. gizona, borroka
Goyo Lebrero: 2. gizona, borroka
Félix Fernández: 2. ikaslea
Sergio Mendizábal: gizon dotorea

Erreferentziak

↑ Apaolaza Avila, Urko. Borreroa: herritarrek gorrotatutako funtzionarioa. Argia, 2006ko martxoak 12, CC BY-SA, argia.eus (Noiz kontsultatua: 2024-2-25).

Kanpo estekak

El verdugo filmaren IMDBko fitxa irakurgai (Ingelesez)
El verdugo filmaren trailer edo iragarkia ikusgai (Gaztelaniaz)

Datuak: Q1747275

[arg-1] Apaolaza Avila, Urko. Borreroa: herritarrek gorrotatutako funtzionarioa. Argia, 2006ko martxoak 12, CC BY-SA, argia.eus (Noiz kontsultatua: 2024-2-25).

[1]