Brendan Behan
Brendan Francis Behan, Breandán Ó Beacháin gaeleraz, (Dublin, Irlanda, 1923ko otsailaren 9 – 1964ko martxoaren 20) poeta, idazle eta dramagile irlandarra zen, gaeleraz eta ingelesez idatzi zuena.
Brendan Behan | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Dublin, 1923ko otsailaren 9a |
Herrialdea | Irlandako Errepublika |
Heriotza | Dublin, 1964ko martxoaren 20a (41 urte) |
Hobiratze lekua | Glasnevin hilerria |
Heriotza modua | berezko heriotza: diabetes mellitusa |
Familia | |
Aita | Stephen Behan |
Ama | Kathleen Behan |
Ezkontidea(k) | Beatrice Behan (en) |
Haurrideak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Dublin Institute of Technology (en) |
Hizkuntzak | ingelesa Irlandako gaelera |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea, poeta, kazetaria, kantugilea eta antzerkigilea |
Lan nabarmenak | ikusi
|
|
Biografia
aldatu1923an jaio zen Dublinen eta langile-klaseko familia batean hazi zen. Bere aita Stephen Behan Irlandako Independentzia Gerran parte hartu zuen margolaria zen, eta literatura klasikoa irakurtzen zien seme-alabei. Osaba berriz Peadar Kearney zuen, Amhrán na bhFiann (Gudariaren Abestia) ereserkia konposatu zuena, hots, Irlandako Errepublikako ereserki nazionala, eta anaia, Dominic Behan, irlandar errepublikar abesti matxino ezagun ugariren egilea.
1937an, familia eta bera Crumlinera joan ziren bizitzera. Han, Brendan Fianna Éireann IRAko gazte-erakundearen kide egin zen eta bere lehendabiziko prosak eta poemak argitaratu zituen Fianna: the Voice of Young Ireland erakundeko aldizkarian. 1939an, 16 urte baino ez zituela, IRAn sartu zen eta Liverpoolgo portuaren aurka atentatzeko agindua eman zioten. Han atxilotu zuten lehergaiak eramateagatik eta hiru urteetako erreformatorio-zigorra ezarri zioten. Bertan pasatakoak Borstal Boy eleberri autobiografikoan kontatu zituen. 1941ra arte ez zen Irlandara itzuli.
1942an bi detektibe hiltzen saiatzeagatik epaitua izan zen eta 14 urteko kartzela-zigorra ezarri zioten. Halere, 1946ko errepublikanoentzako amnistian askatu zuten. 1947an, berriz atxilotu zuten lagun bat kartzelatik ateratzen saiatzeagatik eta epe laburreko kartzela-zigorra ezarri zioten.
Ondoren, IRA utzi zuen nahiz eta Cathal Goulding buruzagiarekin harreman onak zituen.
Kartzelan emandako aldiak idaztera bultzatu zuen. 1950eko hamarkadaren hasieran Parisera joan zen bizitzera. Han, idazle ospetsua egin zen eta alkoholismoak menperatu zuen.
1960ko hamarkadan, alkoholismoak diabetesa sortu zion. Bere osasun egoerak txarrera egin zuen eta 1964ko martxoaren 20an hil zen Dublingo Meath Ospitalean.
Lanak
aldatuDrama
aldatu- The Quare Fellow (1954)
- An Giall (1958) The Hostage (1958) ingelesera itzuli eta gero.
- Richard's Cork Leg (1972)
- Moving Out
- A Garden Party
- The Big House (1957)
Liburuak
aldatu- Borstal Boy (1958)
- Brendan Behan's Island (1962)
- Hold Your Hour and Have Another (1963)
- Brendan Behan's New York (1964)
- Confessions of an Irish Rebel (1965)
Kantak
aldatu- The Auld Triangle
- The Captain and the Kings
- Brendan Behan Sings Irish Folksongs and Ballads
Ikus, gainera
aldatuKanpo loturak
aldatuWikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Brendan Behan |
- 1959an Brendan Behani eginiriko elkarrizketa. (Ingelesez)
- Brendan Behan PGIL-EIRDatan (Ingelesez)