Ming hilobiak

Ming hilobiak
	UNESCOren gizateriaren ondarea
	Imperial Tombs of the Ming and Qing Dynasties
	Irudi gehiago
Kokapena
Estatu burujabe	Txinako Herri Errepublika
National capital	Pekin
Barruti	Changping barrutia
Town of China	Shisanling
Koordenatuak	40°15′12″N 116°13′03″E / 40.253333333333°N 116.2175°E
Arkitektura
Azalera	823 ha
Gizateriaren ondarea
Erreferentzia	1004-004
Eskualdea	Asia eta Ozeania
Izen-ematea	bilkura)
	↑ UNESCOk egindako sailkapenaren arabera ;

Ming dinastiaren hilobiak Beijing hiritik 40 bat kilometrora daude, Txinako Herri Errepublikan.^[1] Bertan lurperatuta daude Ming dinastiako hamahiru enperadore eta gorteko 23 enperatriz, gortesau eta ohaide. Berez, 40 km² baino gehiagoko azalera hartzen duen nekropolia da. Multzoa bailara batean dago, Tianshou mendiaren hegoaldean. Hilobiak 1409. eta 1609. urteen artean eraiki ziren. 2000. urteko uztailean UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatu zituen, eta 2003. eta 2004. urteetan eremu babestua handitu egin zen. Babes-eremua 338'34 hektarea eta errespetu-eremua 2.365'04 hektarea ditu. Hilobi gehienak oraindik aztertu gabe daude.^[2]

Garaiko ohiturak

Ming dinastiaren garaian, behin hilda, pertsona batek bizirik zegoenean zituen behar berberak izaten jarraitzen zuela uste zen. Horregatik, hilobiak jauregiak balira bezala eraikita daude, Feng shuik markatutako eraikuntza-arauei jarraituz. Kokapena ere Feng shuiaren arabera aukeratu zen: espiritu gaiztoak iparraldetik jaisten omen ziren haize gaiztoen bidez, eta haiek garaitu beharra zegoenez, Jundu mendien oinean, Beijing iparraldean, dagoen haran formako eremu bat aukeratu zen. 40 kilometro koadroko eremu hau mendiek itxita dago, haran lasai batean, eta hortxe eraiki zen mausoleo kolektiboa

Egiturak

Enperadore bakoitzak bere mausoleoa diseinatzen bazuen ere, hilobi guztiek ezaugarri estruktural amankomunak dituzte. Hiru zati desberdin dituzte: lehenengoak sakrifizioak egiteko eraikinak hartzen ditu; ondoren, hilarrien dorrea; azkenik, hilobia, lurpean egina eta hiletak egin ondoren zigilatua gelditzen zena.

Hilobietara sartzeko, bide sakratua dago, 6,4 km-ko pasealekua, XVI. mendean marmolez egindako 12 eskulturez inguratuta. Estatua hauek enperadorearen ohorezko guardiaren ordezkari dira. Hortik Animalien Hiribidera iristen da. Bertan, marmolez egindako animalia erreal edo fantastikoen irudiak ikus daitezke. Bidearen hasieran, Hongxi enperadorearen 9 metroko garaiera duen hilarri bat ikus daiteke. Hilarriaren azpian dortoka baten irudia dago, bizitza luzearen sinboloa. Dragoiaren eta Fenixaren Atean amaitzen da bidea, marmol zuriz egina eta oinarrian baxuerliebe batzuk dituena.

Hamahiru mausoleoen artean Zhu Yijun enperadorearena nabarmentzen da. 1957an lurpetik atera zuten lehena izan zen. Lapurrek ez zuten arpilatu, eta, beraz, barruan objektu ugari aurkitu zituzten. Hilobia lau eraikinez osatuta dago, eta horien artean Lurpeko Hilobia nabarmentzen da, 1.195 m² hartzen dituen eraikina, eta, aldi berean, harriz eraikitako bost jauregiz osatuta dagoena. Eraikuntza lurzoruaren mailatik 27 metrora dago.

Hiilobirik handiena Yongle enperadorearena da. Bertan, enperadoreaz gain, Ren Xiaoxi enperatriza dago lurperatuta. Hilobi honetatik bi kilometrotara, enperadoreari azken bidaian laguntzeko aukeratuak izan ziren bere 16 ohaideen hilobiak daude.

Hilobietan 3.000 objektu baino gehiago aurkitu dira, horietako asko egunero erabiltzen zirenak, hala nola, zetazko soinekoak edo urrez, zilarrez edo jadez egindako apaingarriak.^[3]

Hilobi Inperialen zerrenda

Hilobi inperialak ordena kronologikoan daude eta lurperatutako pertsonak zerrendatzen dituzte:

Izena	Txineraz/Hanyu pinyin	Enperadorea	Enperatrizak eta ohaide inperialak	Data	Koordenadak
Changling	(Txineraz)	Yongle Enperadorea	Renxiaowen Enperatriza	1424	40°18′5.16″N 116°14′35.45″E / 40.3014333°N 116.2431806°E / 40.3014333; 116.2431806 (長陵)
Xianling	(Txineraz)	Hongxi Enperadorea		1425	40°18′18.12″N 116°14′15.61″E / 40.3050333°N 116.2376694°E / 40.3050333; 116.2376694 (献陵)
Jingling	(Txineraz)	Xuande Enperadorea	Xiaogongzhang Enperatriza	1435	40°17′54.14″N 116°15′08.52″E / 40.2983722°N 116.2523667°E / 40.2983722; 116.2523667 (景陵)
Yuling	(Txineraz)	Zhengtong Enperadorea	Xiaozhuangrui Enperatriza Xiaosu Enperatriza	1449	40°18′49.33″N 116°13′55.56″E / 40.3137028°N 116.2321000°E / 40.3137028; 116.2321000 (裕陵)
Maoling	(Txineraz)	Chenghua Enperadorea	Xiaomu Enperatriza Xiaozhenchun Enperatriza Xiaohui Enperatriza	1487	40°18′51.60″N 116°13′36.17″E / 40.3143333°N 116.2267139°E / 40.3143333; 116.2267139 (茂陵)
Tailing	(Txineraz)	Hongzhi Enperadorea	Xiaochengjing Enperatriza	1505	40°19′23.33″N 116°12′59.90″E / 40.3231472°N 116.2166389°E / 40.3231472; 116.2166389 (泰陵)
Kangling	(Txineraz)	Zhengde Enperadorea	Xiaojingyi Enperatriza	1521	40°19′10.03″N 116°12′13.40″E / 40.3194528°N 116.2037222°E / 40.3194528; 116.2037222 (康陵)
Yongling	(Txineraz)	Jiajing Enperadorea	Xiaojiesu Enperatriza Xiaolie Enperatriza Xiaoke Enperatriza	1566	40°17′18.09″N 116°15′06.05″E / 40.2883583°N 116.2516806°E / 40.2883583; 116.2516806 (永陵)
Zhaoling	((Txineraz)	Longqing Enperadorea	Xiaoyizhuang Enperatriza Xiao'an Enperatriza Xiaoding Enperatriz Alarguna	1572	40°17′28.76″N 116°12′38.55″E / 40.2913222°N 116.2107083°E / 40.2913222; 116.2107083 (昭陵)
Qingling	(Txineraz)	Taichang Enperadorea	Xiaoyuanzhen Enperatriza Xiaohewang Enperatriz Alarguna Xiaochun Enperatriz Alarguna	1620	40°18′29.43″N 116°14′01.32″E / 40.3081750°N 116.2337000°E / 40.3081750; 116.2337000 (慶陵)
Dingling	(Txineraz)	Wanli Enperadorea	Xiaoduanxian Enperatriza Xiaojing Enperatriz Alarguna	1620	40°17′42.43″N 116°12′58.53″E / 40.2951194°N 116.2162583°E / 40.2951194; 116.2162583 (定陵)
Deling	(Txineraz)	Tianqi Enperadorea	Xiao'aizhe Enperatriza	1627	40°17′15.01″N 116°15′35.91″E / 40.2875028°N 116.2599750°E / 40.2875028; 116.2599750 (徳陵)
Siling	(Txineraz)	Chongzhen Enperadorea	Xiaojie Enperatriza Tian ezkontide noblea	1644	40°16′08.69″N 116°11′32.64″E / 40.2690806°N 116.1924000°E / 40.2690806; 116.1924000 (思陵)