Ilustrazio (diseinu grafikoa)

Ilustrazio deritzo liburu edo antzeko lan baten testu idatziarekin batera apaindu, dokumentatu, kontatu edo interpretatzen duen marrazki, estanpa edo grabatuari. Testu bat osatzen edo nabarmentzen duen osagai grafikoa da.

Irudiak hitzekin lotutako irudiak dira. Horrek esan nahi du mezu bat duten irudiak sor ditzakegula, labar-pinturak eta mosaiko erlijiosoak egiten duen bezala. Abiapuntu ohikoena Erdi Aroko eskuizkribuak dira. Ilustrazioaren alderdi garrantzitsu bat bi dimentsioko diseinuak erabiltzea da, hirugarren dimentsioa hautematen saiatzen diren irudi pintoreskoak eta espazialak ez bezala.

Liburu zientifikoen ilustrazioak; irudi baten bidez argitzen da testuan modu errealistan azaltzen dena. Adibidez, anatomiako edo ingeniaritzako irudiak. Normalean grabatuen bidez egiten dira.

Garrantzitsua izan zen XVIII. mendean kultura-garapenerako. Adin ertaineko irakurle asko izan zituen, eta, beraz, irudi horiek sortzen zituzten artista asko. Eugène Delacroix eta Gustave Doré izan ziren ordezkari garrantzitsuak. Oso ohikoa da, gaur egun, haur literaturan.

Garrantzi berezia izan zuen Ingalaterrako Arts and Crafts mugimenduak, XIX. mendearen erdialdetik aurrera. William Morris eta Aubrey Beardsley-rekin berpiztu zen, gaur egun ezagutzen ditugun liburu modernoen ilustrazioan, bereziki Art Nouveau delakoan.

Garai hartan ere sortu ziren zenbait mugimendu, hala nola karikatura eta istoriotxoa, Alfred Dubout, Paul A. Weber, Robert Högfeldt, Flora Paul, Kurt Halbritter, Guillermo Mordillo, Edward Gorey, Walter Moers, Brian Bagnall, Wilhelm Maier Solgk.

Garai modernoaren hasieran, ilustrazioa erabiltzen hasi ziren haurrentzako liburuetarako, besteak beste, Alan Aldridge, Carl Busse, Etienne Delessert, Maurice Sendak, Eric Carle, Wolf Erlbruch, Sabine Friedrichson, Janosch, Eva Johannicna Rubin, Lotbaut Ananne...

XX. mendetik aurrera oso garrantzitsua izan da publizitate-irudia. Ez bakarrik kartelak sortzeko, baita ontzi eta produktu desberdinetarako ere, azaldu beharreko informazioa azkar ikusteko aukera ematen baitie ikusleei (adibidez, jarraibideen liburuxketan).

Publizitateko ilustrazioak ere abantaila ematen du argazkigintzarekiko, konnotazio emozional karikatureskoz gaindi baitaiteke argazkia ez dela iristen.

Gidoi grafikoa asko erabiltzen da publizitatearen munduan, publizitate-iragarkiak sortzeko, kanpaina baten aurkezpenaren lehen fase gisa.

Beste arlo bat ilustrazio editoriala da, era guztietako egunkari eta aldizkarietan erabiltzen dena, baita web orrietan ere.