Ephraim Kishon
Ephraim Kishon, Ferenc Hoffmann jaioa (Budapest, 1924ko abuztuaren 23a - Appenzell, 2005eko urtarrilaren 29a) israeldar idazle eta zinema zuzendaria izan zen.
Hungarian jaio zen, familia judu batean. Gaztetan hasi zen idazten eta 1940an eleberri batekin sari bat irabazi zuen. Hungariako arraza-legeek unibertsitatean ikastea galarazi zioten eta bitxigintza ikasi zuen. Naziek kontzentrazio-esparru batzuetara bidali zuten. Xakearekin zuen trebetasunak bizirautea ahalbidetu zion eta azkenean ihes egitea lortu zuen.
Gerra amaitzean Budapestera itzuli zen. Eskultura eta artearen historia ikasi zituen eta istorio umoretsuak argitaratzen hasi zen. 1949an Israelera emigratu zuen eta Ephraim Kishon izena hartu zuen.
1981ean Suitzara joan zen bizitzera Israelen estimatua ez zelako, baina sionista sutsua izaten jarraitu zuen.
Israelen hebreera ikasi zuen eta artikulu satirikoak idazten hasi zen. Israelgo umorista eta satirista garrantzitsuenetako bat bihurtu zen.
Lanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Liburuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ha-ole Ha-Yored le-Chayenu (1951)
- Thousand of Gadia and Gadia (1954)
- Ein Kamonim (1955)
- Do not worry (1957)
- Skeches (1959)
- It all depends (1958)
- Be-Echad Ha-Emeshim (1961)
- He and She (1963)
- Somersaults (1964)
- Bone in the throat (1966)
- So sorry we won! (1967) (Doshen ilustrazioekin)
- Gomzim Gomzim (1969)
- For (1970)
- Oh, winners (1970)
- Department of Ephraim Kishon (1972)
- Wole in the screen (1973)
- Partachia my love (1974)
- My Family Right or Wrong (1977)
- Smile drought (1978)
- Family Book (1980tik)
- Jonathan voyage (1981) haurrentzako liburuak
- The cup is ours (1981) haurrentzako liburuak
- Uncles on the wires (1981) haurrentzako liburuak
- Unfinished adventure (1981) haurrentzako liburuak
- Gum with stripes (1981) haurrentzako liburuak
- Seven Comedies (1981)
- Satire book I (1981)
- Arbinkea (1991)
- Satire book II (1991)
- Satire book III (1992)
- 58 Skeches (1995)
- Ants war (1995) haurrentzako liburuak
- Hercules and the seven midgets (1995) haurrentzako liburuak
- The Taming of the Shrew dog (1995) haurrentzako liburuak
- Hairy, hell (1998)
- state protocol (1999)
- The Redhead with the Key (2002) haurrentzako liburuak
- Book of Travels (2003)
- Partachia (2004)
- Picasso's Sweet Revenge (2004)
Antzezlanak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- His reputation precedes him (1953)
- Black on White (1957)
- Ha-Ketubbah (1959)
- No word to Morgenstein (1960)
- Take the plug out (1968)
- Oh, oh, Juliet (1972)
- Salah Shabati the musical (1988)
- Open for renovation (2004)
- The Policeman (2009)
Filmak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Sallah Shabati (1964), Oscar sarirako izendatua
- Ervinka (1967)
- Blaumilch Canal (1969)
- Blaumilch Canal (The Policeman, 1971), Oscar sarirako izendatua
- The Fox in the Chicken Coop (1978)