Automobilgintza

Artikuluaren zati edo atal hau ez dator bat formatu hitzarmenekin. Zure esku dago artikulu hau egokituz Wikipediari laguntzea. Oharra: Barne estekak jarri behar dira hainbat hitzetan, euskal wikipedian hitz horien kontzeptua azaltzeko ditugun artikuluetara jo ahal izateko (ikus Laguntza:Estekak eta Laguntza:Tutoriala (barne estekak).

Automobilgintza edo automozioa ibilgailuen eta, batez ere, automobilen industria-sektorea da, ekonomia jarduerarik garrantzitsuenen artean dagoena mundu osoan. Diru-sarrerak direla eta, munduko industriarik handienetakoa da. Automobil hitza auto grekoetatik dator, eta latin motus hitzetik (mugimendukoa), auto propultsatutako edozein ibilgailu-motaz ari delarik. Termino hori, Elmer Sperryk (1860-1930) proposatu bezala, 1898an hasi zen automobilen erreferentziarekin erabiltzen.

Autoen industriak ez ditu barne hartzen azken erabiltzaileari entregatu ondoren automobilen mantentze-lanak egiten dituzten industriak, hala nola automobilak konpontzeko dendak eta autoentzako erregaia betetzeko estazioak.

Automobilgintza 1860ko hamarkadan hasi zen zaldirik gabeko gurdiaren aitzindari izan ziren ehunka fabrikatzailerekin. Hamarkada askotan, Estatu Batuak mundu osoko automobilen ekoizpenean lider izan ziren.1929an, Depresio Handiaren aurretik, munduak 32.028.500 automobil zituen martxan, eta AEB-tako automobilgintzak horien %90etik gora ekoizten zituen. Garai hartan, AEB-ek auto bat zuten 4,87 pertsonako.

1945etik aurrera, AEB-ek munduko auto ekoizpenaren %75a egiten zuen. 1980an, Japoniak AEBk gainditu zituen eta 1994an berriro munduko lider bihurtu zen. 2006an, Japoniak pixkanaka AEB gainditzen joan zen ekoizpenean eta 2009 arte erritmo horretan mantendu zen, Txinak lehen postua hartu zuen arte, 13,8 milioi unitaterekin hain zuzen ere. 2012an Txinak ia AEB-tako ekoizpena bikoiztu zuen 19,3 milioi unitate fabrikatuz, AEBk 10,3 milioi unitate ekoiztu baitzituen. Hirugarren postua Japoniarentzat izango zen 9,9 milioi unitaterekin. 1970etik (140 modelo) 1998tik (260 eredu) 2012ra (684 modelo), AEB-tako automobil ereduen kopurua esponentzialki hazi da. .Hasierako autoen fabrikazioak eskuz egiten  zuen langile batek. Prozesua kotxea geldik zegoela egiten zen ingeniarietatik hasiz, uhal garraiatzaile sistema batera garatu zen, non autoa ingeniari espezializatuagoen geltoki anitzetatik igarotzen zen. 1960ko hamarkadatik aurrera, ekipamendu robotikoak sartu ziren prozesuan, eta gaur egun auto gehienak makina automatizatuekin ekoizten dira.

Segurtasuna edozein arrisku, kalte edo lesio-kausatik babestuta egotea dakarten egoera da. Automobilgintzan, segurtasunak esan nahi du erabiltzaileek, operadoreek edo fabrikatzaileek ez dutela inolako arriskurik ibilgailu motordunetik edo haren ordezko piezengatik. Autoentzako segurtasunak kalterik izateko arriskurik ez dagoela esan nahi du. Automobilgintzan segurtasuna bereziki garrantzitsua da eta oso araututa dago. Automobilak eta beste motordun ibilgailuek zenbait arau bete behar dituzte, bertakoak nahiz nazioartekoak, merkatuan onartuak izateko. ISO 26262 araua automobilgintzaren segurtasun funtzionala lortzeko praktika onen esparruetako bat da. Ibilgailuaren fabrikazioan zehar segurtasun arazoak, arriskuak, produktuaren akatsak edo prozedura akatsak izanez gero, fabrikatzaileak lote bat edo ekoizpen osoa itzultzeko eska dezake. Prozedura honi produktua berreskuratzea deitzen zaio. Produktuak berreskuratzea industria guztietan gertatzen da eta ekoizpenarekin erlazionatuta egon daiteke.

Produktuen eta funtzionamenduaren probak balio-katearen fase desberdinetan egiten dira produktuak berreskuratzea saihesteko, azken erabiltzailearen segurtasuna eta segurtasuna eta automobilgintza-industriaren eskakizunak betetzen direla bermatuz. Dena den, automobilgintzaren industriak bereziki kezka nagusi bat izaten du, produktuak berreskuratzeak, eta ondorio handiak eragiten ditu finantzaketari dagokionez.

2007an, 806 milioi auto eta kamioi inguru zeuden, eta urtean 980.000 mila milioi litro gasolina eta diesel inguru kontsumitzen zituzten. Automobila garraiobide nagusia da ekonomia garatu askotan. Boston Consulting Group-ek iragarri zuen 2024rako mundu mailako eskariaren herena Brasilen, Errusian, Indian eta Txinan egongo dela.

Bitartean, garatu gabeko herrialdeetan, automobilgintza ez da aurreikusi bezala finkatu.

Bestalde, joera horrek jarraitzea espero da, batez ere belaunaldi gazteetan (herrialde oso urbanizatuetan), belaunaldi berriek ez dute gehiago autorik eduki nahi; garraiobide alternatiboak hobestea. Bestalde, beste auto merkatu potentzialak Iran eta Indonesia dira.

Autoen merkatu berrietan, merkatuaren barruan ezarritako egoera duten ibilgailuak erosten dira, haien salmenta bermatzeko. J.D.Power-ek egindako ikerketa baten arabera, goraka ari diren merkatuek munduko ibilgailuen salmenten %51 izan zuten 2010ean; joera hori azkartzea espero du ikerketak. Hala ere, azken txostenek kontrakoa baieztatu zuten; hots, automobilgintza murrizten ari zela, baita BRIC herrialdeetan ere. Estatu Batuetan, 2000. urtean ibilgailuen salmentek gailurra izan zuten, 17,8 milioi unitate saldu baitziren.

2019 amaieratik COVID-19 pandemiak oso aldaketa garrantzitsua sortu du mundu osoan automobilen ekoizpen eta merkaturatze mailetan. KPMG-ren txosten baten arabera, automobilgintza eta erlazionatutako enpresen % 80k eragin zuzena izango du 2020an zehar koronabirusaren ondorioz.

Iraunkortasunak automobilgintza-sektoreari buruz hitz egitean garrantzi handia hartzen duen gaia da. Biztanleria hazten doan heinean bere ekoizpenean nolabaiteko gorakada bat suposatzen du, eta horrek materialen kontsumo handiagoa suposatzen du: beira, plastikoa, gasolina, altzairua, erregaia, gasolioa. edo beste erregai mota batzuk, ingurumenean eragina larriak sortuz. Baina hori murrizteko aukera desberdinak daude. Adibidez, teknologiak izan duen bilakaerari esker, ingurumena errespetatzen duten ibilgailuak fabrikatu dira eta horrela ingurumenarekin duten harremanari lehentasun handiagoa eman zaio.

Egindako txosten baten arabera, sektore honek itzulezina den eraldaketa prozesu baten aurrean aurkitzen da, non ibilgailuen mugikortasunaz arduratzen den energia erregai fosiletatik energia garbietara eratorria izan dadin bilatzen den. Arrazoia munduko hirigune garrantzitsuetan erregistratzen diren kutsadura maila altuetan dago. Hori dela eta, etorkizun ekologiko baten aldeko apustua egin du, besteak beste, honako irtenbideak ezarriz: Material arinak, erregai hobeak, ibilgailu elektrikoak, auto hibridoak, material birziklagarriak, etab.

Esaterako, ibilgailu hibridoak eta elektrikoak pisua hartzen hasi dira munduko merkataritzan.

Bere indarrean dabiltzan eraikuntza jarduerek kontsumo ondasunen eta ekipoen ekoizpen industrialeko jarduera baten printzipio komunak betetzen dituzte: diseinua, fabrikazioa eta merkaturatzea.

Diseinua diseinu bulegoek, ibilgailuaren muntatzaileek eta ekipamenduetarako ekipamendu-fabrikatzaileek egiten dute. Adibidez, muntatzaileak ibilgailuaren silueta marraztuko du, baina ateen diseinua autoen ateen fabrikatzaileak egingo du.

Produkzioaren etapa honetan, ikasketak isilpean gordetzen dira. Lehen emaitzak jendaurrean eta lanbide osoan aurkezten dira, Concept Car izeneko maketa baten bidez, sarritan azoketan edo bestelako komunikazio eragiketetan.

Ibilgailuen ekoizpen masiboa fabriketan instalatutako ekoizpen-lerroetan egiten da. Ekoizpen gune gehienak hainbat hektareatan hedatzen dira eta ehunka langile biltzen dituzte.

Bere jatorrizko herrialdean egiten den muntaketa-mota honi "Complete Built-up Unit" (CBU) deitzen zaio, berehala merkaturatzeko eta esportatzeko modukoa, CKD ("Complete Knock Down") eta SKD ("Semi Knock Down"-en aurka). ").

Eraiketa osoa (CKD) ibilgailu bat muntatzeko behar diren ordezko pieza guztiak dituen "lote" bat da. Sorte hori tokian toki ekoiztutako piezekin osa daiteke, "integrazio lokala" deritzona.

Metodo hori automobil-fabrikatzaileek erabiltzen dute beren ibilgailuetako batzuk atzerrian muntatzeko, bertan merkaturatzeko, muga-zerga baxuenak eta eskulan merkeena erabiliz. Hori milaka ibilgailu gutxitik dozenaka auto handira alda daiteke urtean.

CKDn muntatutako ibilgailuek ez bezala, dela inportatutako piezak in situ muntatzearen bidez, Semi Knocked Down (SKD) printzipioa tokiko integrazio ez hain bultzatuan oinarritzen da (xafla-multzo handiak, bereziki). Beraz, loteek CKDn baino pieza gutxiago dituzte, eta mihiztatzaileak eragiketa gutxiago ditu egiteko.

Ibilgailu batzuk kantitate mugatuetan egiten dira. Esate baterako, lehiaketa-autoak, luxu handiko autoak eta berariazko erabilerak dituzten ibilgailuak.

Serie txikietan ekoizteko ibilgailuak lantegi espezializatuetan fabrikatzen dira, osorik edo zati batean, kate-lanaren printzipiora jo gabe.

Norbanakoentzako automobilen salmenta mota honetan espezializatutako merkataritza-enpresek egiten dute gehienbat ariketa. Sustapen-ekintza indartsuek babesten dute, hala nola nazioarteko lehiaketetan parte hartzea, babesle eta publizitate kanpainetan.

Kontsumitzailea limurtzeko orokorrean aurreratu diren salmenta-argudio nagusiak prezioa, kontsumoa, segurtasuna, erosotasuna eta luxua dira.

Automobilen Fabrikatzaileen Nazioarteko Erakundearen arabera, taula honetan azaltzen dira 2020an ibilgailu gehien fabrikatu zituzten 10 herrialdeak:

Postua	Herrialdea	Autoak	Merkataritza Ibilgailuak	Urteko Ekoizpena (Guztira)
1	Txina	19994081	5231161	25225242
2	Estatu Batuak	1926795	6895604	8822399
3	Japonia	6960025	1107532	8037557
4	Alemania	3515372	227082	3742454
5	Hego Korea	3211706	295068	3506774
6	India	2851268	543178	3394446
7	Mexiko	967479	2209121	3176600
8	Espainia	1800664	467521	2268185
9	Brasil	1608870	405185	2014055
10	Errusia	1260517	174818	1435335

1. Toyota
2. General Motors
3. Volkswagen
4. Renault-Nissan
5. Ford
6. Hyundai
7. Peugeot-Citroën
8. Honda
9. Fiat
10. Suzuki

Web orrialdeak:

• Historia - Wikipedia Contributors. (2021). Automotive industry. Wikipedia; Wikimedia Foundation. https://en.wikipedia.org/wiki/Automotive_industry
• Segurtasuna - Wikipedia Contributors. (2021). Automotive industry. Wikipedia; Wikimedia Foundation. https://en.wikipedia.org/wiki/Automotive_industry
• Ekonomia - Contributors to Wikimedia projects. (2007). Industria automotriz. Wikipedia.org; Wikimedia Foundation, Inc. https://es.wikipedia.org/wiki/Industria_automotriz
• Ingurumen inpaktua - Valle, A. (2017). Impacto ambiental y social de la industria automotriz. Fierros Industrial. https://fierrosindustrial.com/noticias/impacto-social-ambiental-la-industria-automotriz/
• Jarduerak - Contributeurs aux projets Wikimedia. (2006). terme collectif pour toutes les entreprises qui sont impliquées dans la production d’automobiles, de camions et de motos. Wikipedia.org; Wikimedia Foundation, Inc. https://fr.wikipedia.org/wiki/Construction_automobile
• Herrialdeko produkzioa 2020 Statistics | www.oica.net. (2020). Oica.net. https://www.oica.net/category/production-statistics/2020-statistics/
• Produkzio bilakaera Industria automovilística: producción mundial de vehículos por tipo 2020 | Statista. (2020). Statista; Statista. https://es.statista.com/estadisticas/635110/produccion-de-automoviles-a-nivel-mundial/

Liburuak:

• Benz, B., & Daimler, G. (1936). The Invention of the Automobile (1.ª ed.).
• ASOCIACIÓN ESPAÑOLA DE PROFESIONALES DE AUTOMOCIÓN (ASEPA) (2014). 75 AÑOS DE AUTOMOCIÓN EN ESPAÑA (1.ª ed.).