luceo

Latín

lūceō
clásico (AFI)	[ˈluː.kɛ.oː]
rima	u.ke.o

Etimología

Del protoitálico *loukeje- ("hacer brillar"), *l(o)ukē- ("brillar"), del protoindoeuropeo *louk-eie-, *luk-eh₁-, de *leuk- ("luz").^[1] → lūx, lūcus, lūna.

Verbo intransitivo (y transitivo)

presente activo lūceō, presente infinitivo lūcēre, perfecto activo lūxī, sin raíz del supino.

1: Dicho de cuerpos celestes, del fuego, etc.: emitir luz, resplandecer, brillar.^[2]

b: Dicho del día: amanecer.^[2]

c: Impersonal (lūcet): esclarece o hay claridad, amanece o es de día.^[2]

d: Transitivo: hacer brillar.^[2]

Uso: preclásico (y solo por Plauto)^[1]

2: Dicho de superficies pulidas, etc.: reflejar luz, resplandecer, brillar.^[2]

b: Dicho de objetos (por sus colores, etc.): llamar la atención, ser llamativo.^[2]

c: Ser visible.^[2]

3: Ser evidente.^[2]

b: Ser excelente, sobresalir, destacarse, brillar.^[2]

Conjugación

Flexión de lūceōsegunda conjugación, perfecto con s, sin raíz del supino

indicativo		singular			plural
indicativo		primera	segunda	tercera	primera	segunda	tercera
activo	presente	lūceō	lūcēs	lūcet	lūcēmus	lūcētis	lūcent
	imperfecto	lūcēbam	lūcēbās	lūcēbat	lūcēbāmus	lūcēbātis	lūcēbant
	futuro	lūcēbō	lūcēbis	lūcēbit	lūcēbimus	lūcēbitis	lūcēbunt
	perfecto	lūxī	lūxistī	lūxit	lūximus	lūxistis	lūxērunt, lūxēre
	pluscuamperfecto	lūxeram	lūxerās	lūxerat	lūxerāmus	lūxerātis	lūxerant
	futuro perfecto	lūxerō	lūxeris	lūxerit	lūxerimus	lūxeritis	lūxerint
pasivo	presente	lūceor	lūcēris, lūcēre	lūcētur	lūcēmur	lūcēminī	lūcentur
	imperfecto	lūcēbar	lūcēbāris, lūcēbāre	lūcēbātur	lūcēbāmur	lūcēbāminī	lūcēbantur
	futuro	lūcēbor	lūcēberis, lūcēbere	lūcēbitur	lūcēbimur	lūcēbiminī	lūcēbuntur
subjuntivo		singular			plural
subjuntivo		primera	segunda	tercera	primera	segunda	tercera
activo	presente	lūceam	lūceās	lūceat	lūceāmus	lūceātis	lūceant
	imperfecto	lūcērem	lūcērēs	lūcēret	lūcērēmus	lūcērētis	lūcērent
	perfecto	lūxerim	lūxerīs	lūxerit	lūxerīmus	lūxerītis	lūxerint
	pluscuamperfecto	lūxissem	lūxissēs	lūxisset	lūxissēmus	lūxissētis	lūxissent
pasivo	presente	lūcear	lūceāris, lūceāre	lūceātur	lūceāmur	lūceāminī	lūceantur
pasivo	imperfecto	lūcērer	lūcērēris, lūcērēre	lūcērētur	lūcērēmur	lūcērēminī	lūcērentur
imperativos		activo			pasivo
imperativos		presente (2ª persona)	futuro (2ª persona)	futuro (3ª persona)	presente (2ª persona)	futuro (2ª persona)	futuro (3ª persona)
	singular	lūcē	lūcētō	lūcētō	lūcēre	lūcētor	lūcētor
	plural	lūcēte	lūcētōte	lūcentō	lūcēminī	—	lūcentor
		presente	perfecto	futuro	presente	perfecto	futuro
infinitivos		lūcēre	lūxisse	—	lūcērī	—	—
participios		lūcēns (lūcentis)	—	—	—	—	—
		gerundio			gerundivo	supino
		acusativo	genitivo	dativo/ablativo	gerundivo	acusativo	dativo/ablativo
		lūcendum	lūcendī	lūcendō	lūcendus ^-a,-um	—	—

Referencias y notas

↑ ^1,0 ^1,1 Michiel de Vaan. Etymological Dictionary of Latin and the Other Italic Languages. Páginas 355-356. Editorial: Leiden. Brill, 2008. ISBN: 9789004167971.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 ^2,8 Oxford Latin Dictionary. Editado por: P. G. W. Glare. Editorial: Oxford University Press. Oxford, 1983.

[vaan-1] 1,0 ^1,1 Michiel de Vaan. Etymological Dictionary of Latin and the Other Italic Languages. Páginas 355-356. Editorial: Leiden. Brill, 2008. ISBN: 9789004167971.

[ol-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 ^2,7 ^2,8 Oxford Latin Dictionary. Editado por: P. G. W. Glare. Editorial: Oxford University Press. Oxford, 1983.

[1]

[2]