Gabono

Membro de
	Komunumo de Nacioj (2022–); Konsilio de Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj (2022–2023); OPEL (2016–); Multflanka Investado-Garantia Agentejo (2003–); Organizaĵo por la Malpermeso de Kemiaj Armiloj (2000–); Observejo Ekonomika kaj Statistika de Afriko Sub-Sahara (1993–); Organizaĵo de Islama Kunlaboro (1974–); Internacia Civildefenda Organizaĵo (1972–); Internacia Financa Korporacio (1970–); Internacia Organizaĵo de la Franclingvio (1970–); Internacia Centro por Dispozicio de Disputoj pri Investado (1966–); Tutmonda Pridogana Organizo (1965–); Internacia Disvolviĝa Asocio (1963–); Internacia Banko por Rekonstruo kaj Disvolvigo (1963–); Interpol (1961–); Universala Poŝta Unio (1961–); Monda Organizaĵo pri Meteologio (1961–); Internacia Telekomunika Unio (1960–); Unesko (1960–); Unuiĝintaj Nacioj (1960–); Banko de Ŝtatoj de Centra Afriko ; Monda Organizaĵo pri Sano ; Ekonomia Komunumo de la Ŝtatoj de Centra Afriko ; Afrika Unio ; Komisio pri la Gvinea Golfo ; Grupo de Afrikaj, Karibaj, kaj Pacifikaj Ŝtatoj ; Grupo pri Teraj Observoj ; Monda Organizaĵo pri Komerco ; Afrika Banko por Disvolviĝo ; Organizaĵo por Harmoniigo en Afriko pri Komerca Juro vd

	Gabona Respubliko
	République Gabonaise
Detaloj	Detaloj
	Nacia himno: 'La Concorde (La konkordo)
	Nacia devizo: "Union, Travail, Justice"; (Franca por "Unio, laboro, justeco")
suverena ŝtato (1960–); lando ; Franca kolonia imperio (–1960) vd
Bazaj informoj
Ĉefurbo	Libreville
Oficiala(j) lingvo(j)	franca
Uzata(j) lingvo(j)	Fanga, Mjenea
Areo	267,745 km²;
- % de akvo	3,76 %
Loĝantaro	1.475.000 (2017)
Loĝdenso	5,5 loĝ./km²
Horzono	+1 (CAT)
Interreta domajno	.ga
Landokodo	GA
Telefona kodo	241
Plej alta punkto	Mont Bengoué
Plej malalta punkto	Atlantiko
Politiko
Politika sistemo	prezidenta respubliko
Ŝtatestro	Brice Oligui
Ĉefministro	Alain Claude Bilie By Nze
Sendependiĝo disde Francio	17-a de aŭgusto 1960
Ekonomio
Valuto	ekvatorafrika franko CFA franko (XAF)
MEP	laŭ 2009
– suma	$ 10,045 miliardoj
– pokapa	$ 6.810,14
Membro de
	Komunumo de Nacioj (2022–); Konsilio de Sekureco de Unuiĝintaj Nacioj (2022–2023); OPEL (2016–); Multflanka Investado-Garantia Agentejo (2003–); Organizaĵo por la Malpermeso de Kemiaj Armiloj (2000–); Observejo Ekonomika kaj Statistika de Afriko Sub-Sahara (1993–); Organizaĵo de Islama Kunlaboro (1974–); Internacia Civildefenda Organizaĵo (1972–); Internacia Financa Korporacio (1970–); Internacia Organizaĵo de la Franclingvio (1970–); Internacia Centro por Dispozicio de Disputoj pri Investado (1966–); Tutmonda Pridogana Organizo (1965–); Internacia Disvolviĝa Asocio (1963–); Internacia Banko por Rekonstruo kaj Disvolvigo (1963–); Interpol (1961–); Universala Poŝta Unio (1961–); Monda Organizaĵo pri Meteologio (1961–); Internacia Telekomunika Unio (1960–); Unesko (1960–); Unuiĝintaj Nacioj (1960–); Banko de Ŝtatoj de Centra Afriko ; Monda Organizaĵo pri Sano ; Ekonomia Komunumo de la Ŝtatoj de Centra Afriko ; Afrika Unio ; Komisio pri la Gvinea Golfo ; Grupo de Afrikaj, Karibaj, kaj Pacifikaj Ŝtatoj ; Grupo pri Teraj Observoj ; Monda Organizaĵo pri Komerco ; Afrika Banko por Disvolviĝo ; Organizaĵo por Harmoniigo en Afriko pri Komerca Juro vd
	v • d • r

Gabono (france Gabon [ɡaˈbõ]), aŭ pli longe Gabona Respubliko (france Republique gabonaise) estas lando en Centra Afriko, ĉe la ekvatoro.

Pokapa GNP: 6.810,14 $.
Organizoj: UNO (1960)

Administrado

Gabono dividiĝas en 9 provincoj:

Politiko

Ĝia politika sistemo estas aŭtoritara naciisma respubliko.

Ŝtatestro

La 3-an de septembro 2009, Ali Bongo Ondimba, filo de la forpasinta Omar Bongo, kiu havis tiun postenon de 1967 ĝis 2009, estis oficiale elektita kiel la nova prezidento de Gabono kun 41% da favoraj voĉdonantoj. La rezulto de la baloto kaŭzis popolajn protestojn. La 26-an de aŭgusto 2023 okazis prezidenta baloto, en kiu denove venkis Ali Bongo Ondimba, sed jam la 30-an de aŭgusto li estis eksigita sekve de puĉo.

Ekstera politiko

Gabono apartenas al la AKP-ŝtatoj, internacia organizaĵo de 77 nacioj el la regionoj Afriko, Karibio kaj la Pacifiko.

Gabonaj politikistoj

Jean Ping

Historio

De 1889 parto de Franca Kongo. Sendependecon de Francio ricevis en 1960. En 1967 prezidento Bongo formigis unupartian respublikon. En 1990 okazis multpartiaj balotoj.

Ekonomio

proporcia reprezento de eksportataj produktoj de Gabono, 2019

Kvankam la MEP pokapa en Gabono estas signife pli malalta ol ĝia nivelo en okcidentaj landoj, ĝi estas inter la plej altaj en Afriko, kaj kvaroble pli alta ol la mezumo en subsahara Afriko. La ĉefa fonto de relativa prospero estas petrolo, kiu estis malkovrita en la teritoriaj akvoj de Gabono en la 1970-aj jaroj. Hodiaŭ Ĝi konsistigas ĉirkaŭ 81% de la eksportaĵoj de la lando kaj 43% de la MEP. Antaŭ tio, la ekonomio baziĝis sur ligno kaj mangano. Ekzistas tre grandaj malegalecoj en la distribuado de riĉaĵo en Gabono, kun malgranda elita grupo de industriistoj prenas la plej multajn el la profitoj de la multaj minoj de la lando. La senlaborecoprocento estas alta kaj staras ĉe ĉirkaŭ 20%.

Galerio

situo de Gabono en okcidenta Afriko
mapo de la ŝtato

Referencoj

↑ Mondaj Populaciaj Prospektoj, Tabelo A.1 (.PDF). Unuiĝintaj Nacioj (2009). Alirita 25-a de septembro 2009 .
↑ Gabon. Internacia Monunua Fonduso. Alirita 25-a de septembro 2009 .

Eksteraj ligiloj

Gabono en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Kategorio Gabono en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
Gabono en Vikinovaĵoj (Liberaj novaĵoj)
Gabono en Vikivojaĝo (Turisma gvidilo)

paĝoj pri la pigmeoj de Kameruno kaj Gabono
informoj de la World Factbook pri Gabono Arkivigite je 2006-05-02 per la retarkivo Wayback Machine
paĝoj de la senato de Gabono
paĝoj de la nacia asembleo de la ŝtato

[unpop-1] Mondaj Populaciaj Prospektoj, Tabelo A.1 (.PDF). Unuiĝintaj Nacioj (2009). Alirita 25-a de septembro 2009 .

[imf2-2] Gabon. Internacia Monunua Fonduso. Alirita 25-a de septembro 2009 .

[1]

[2]