Heinrich Cotta
| Heinrich Cotta | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Cotta, forstadopioniro, en 1833
| |||||
| Persona informo | |||||
| Heinrich Cotta | |||||
| Naskonomo | Johann Heinrich Cotta | ||||
| Naskiĝo | 30-an de oktobro 1763 en Zillbach | ||||
| Morto | 25-an de oktobro 1844 (80-jaraĝa) en Tharandt | ||||
| Lingvoj | germana vd | ||||
| Ŝtataneco | Saksio-Meiningen  vd
| ||||
| Alma mater | Friedrich-Schiller-Universitato Jena vd
| ||||
Memorigilo 
| |||||
| Familio | |||||
| Infanoj | Bernhard von Cotta (mul)  vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | verkisto silviculturist (en) universitata instruisto forstisto vd
| ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Johann Heinrich COTTA (naskiĝinta la 30-an de oktobro 1763 en la forstistejo Klein-Zillbach proksime de Schwallungen, mortinta la 25-an de oktobro 1844 en Tharandt) estis germana forstscienculo.
Vivo
[redakti | redakti fonton]Post trejnado ĉe sia patro en Wasungen Cotta studis en 1784/85 matematikon, natursciencojn kaj ekonomion ĉe la Universitato de Jena. Poste li transprenis 3 jarojn daŭrantan terenmezuradon ĉe Kaltennordheim. Jam en 1786 frekventis junaj ĉasistoj kaj estontaj forstistoj kursojn pri topografia mezurado ĉe li. La forstistan trejnadon transprenis lia patro. La nombro de la disĉiploj kreskis tiom, ke duko Carl August decidis starigi forstakademion en Zillbach en la 1794-a jaro. Cotta intertempe faris la karieron de arbarokontrolanto (1789) al ĉefforstisto (1795). Poste la kursaro pligrandiĝis senteble pro la dungo de pluraj instruistoj. En 1800 Cotta nomumitis arboristomajstro en la forstdepartemento de Eisenach. Tamen lia domicilo restis en Zillbach.
En 1810 li sekvis vokon al direktorado de la Instituto pri terenmezurado en Tharandt. Li transloĝiĝis en 1811 kune kun sia lernejo, la lernantoj kaj lernigantoj! En 1816 la instituto plialtrangiĝis al akademio. Kiel ĝia estro kaj gvidanto de la saksia forstekipsekcio Cotta agadis ĝismorte (kun titolo de Supera forsta konsilisto - Oberforstrat).
Graveco
[redakti | redakti fonton]La benoplena agado de Cotta kiel instruisto, esploristo kaj kontrolanto ampleksis ĉiujn forstsciencajn disciplinojn, kvankam liaj preferoj estis sur la kampo de arboflegado, arbofarado kaj forstekipado. Li estis pioniro de daŭripova forstado kaj moderna forstscienco. Li povas esti konsiderita unua forstisto kun internacia reputacio. Lia interesoj tamen ne limiĝis je forstaĵoj. Lia kolekto de fosilioj ekzemple estis fama en tuta Eŭropo.
Danke al siaj geologiaj kaj kreskaĵfiziologiaj studoj li estis en daŭra kontakto kun aliaj naturfakuloj tiutempaj. Johann Wolfgang von Goethe, Alexander von Humboldt kaj multaj naturfakuloj vizitadis lin en Tharandt. Vastaj profesio- kaj vivosperto, saĝeco kaj homa boneco karakterizis lin kiel modelon de vera humaneco. Unu lia disĉiplo estis Ernst Julius Theodor Salzmann.
Verkoj (elekto)
[redakti | redakti fonton]Sciencaĵoj
[redakti | redakti fonton]- Systematische Anleitung zur Taxation der Waldungen, Berlin 1804 (Digitalisat)
- Naturbeobachtungen über die Bewegung und Funktion des Saftes in den Gewächsen, mit vorzüglicher Hinsicht auf Holzpflanzen, Weimar 1806
- Grundriß zu einem System der Forstwissenschaft, Vorlesungsmanuskript, 1813
- Vorschriften zur künstlichen Holzzucht, 1814
- Abriß einer Anweisung zur Vermessung, Beschreibung, Schätzung und forstwirtschaftlichen Einteilung der Waldungen etc., Dresden 1815
- Tafeln zur Bestimmung des Inhalts und Wertes unverarbeiteter Hölzer, Dresden 1816 (bis 1897 sind 17 Auflagen, teils unter geändertem Titel, erschienen)
- Anweisung zum Waldbau, Dresden 1817 (Digitalisat der 4. Auflage von 1828)
- Entwurf einer Anweisung zur Waldwerthberechnung, Dresden 1818 (Digitalisat)
- Die Verbindung des Feldbaues mit dem Waldbau oder die Baumfeldwirthschaft, Dresden 1819-1822
- Anweisung zur Forst-Einrichtung und Abschätzung, Dresden 1820 (Digitalisat)
- Hülfstafeln für Forstwirthe und Forsttaxatoren, Dresden 1821 (Digitalisat)
- Grundriß der Forstwissenschaft, Dresden und Leipzig 1832 (Digitalisat)
- Der Kammerbühl nach wiederholten Untersuchungen aufs neue beschrieben, Dresden 1833
Membiografie
[redakti | redakti fonton]- Aus meinem Leben, en: „Sylvan“, Marburg und Kassel 1819
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Informoj pri Heinrich Cotta en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane)
- La princo de la arboj - eta biografio
- Hejmpaĝo de la vilaĝo Zillbach kun historiaj informoj.
- Informoj pri Cotta ĉe la ligilo Geschichtliches.
- Pri la fosilioj de Cotta.
- Botanika ĝardeno Tharandt de TU-Dresdeno. Arkivigite je 2016-04-17 per la retarkivo Wayback Machine
- Sitzendorf, migradopadoj omaĝe al Cotta.
- Arkivoj de la Forstakademio de Tharandt. Arkivigite je 2020-06-21 per la retarkivo Wayback Machine
- Biografio ĉe NDB.