Pierre Louÿs
| Pierre Louÿs | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Pierre Louÿs | |||||
| Naskonomo | Pierre Félix Louis | ||||
| Naskiĝo | 10-an de decembro 1870 en Gento | ||||
| Morto | 4-an de junio 1925 (54-jaraĝa) en Parizo | ||||
| Tombo | Tombejo de Montparnasse  vd
| ||||
| Lingvoj | franca vd | ||||
| Ŝtataneco | Francio vd
| ||||
| Alma mater | Lernejo Alzaca vd
| ||||
Subskribo 
| |||||
| Familio | |||||
| Gefratoj | Georges Louis (mul)  vd
| ||||
| Edz(in)o | Louise de Heredia (en) (1899–1913) vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Alia nomo | Pierre Louÿs vd | ||||
| Okupo | poeto taglibristo scenaristo fotisto tradukisto romanisto verkisto vd
| ||||
| Laborkampo | Literaturo, poezio kaj fotografaĵo vd
| ||||
| Aktiva dum | 1891– vd | ||||
| Verkado | |||||
| Verkoj | The Songs of Bilitis vd | ||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Pierre Louis, poeto kaj romanisto plej konata kiel Pierre Louÿs, naskiĝis en Gento, (Belgio), la 10-an de Decembro 1870 kaj mortis en Parizo la 6-an de Junio 1925.
Li fondis en 1891 la beletran revuon La Conque, kie li publikigis siajn verkojn kaj verkojn de renomaj parnasaj kaj simbolismaj verkistoj, kiel Mallarmé, Leconte de Lisle kaj Verlaine sed ankaŭ de junaj poetoj kiel Paul Valéry kaj André Gide.
Al lia unua poemkolekto, Astarté (1893) sekvis la Kanzonoj de Bilitis, lia plej konata verko. Li ŝajnigis ĝin tradukaĵo de greka poetino samtempa al Sapfo. Bukolikaj kaj naturaj bildoj apudas ardajn erotikajn scenojn. Tiuj poemoj inspiris Claude Debussy.
Lia unua romano, Aphrodite (mœurs antiques), Afrodito (antikvaj moroj), publikiĝis unuafoje en 1896. Lia sekva romano, La femme et le pantin (La virino kaj la marioneto), el 1898, estas ofte konsiderata lia ĉefverko. Ĝi inspiris muzikistojn kaj plurajn filmistojn, kiel Luis Buñuel por Ese oscuro objeto del deseo.
Dum sia vivo li verkis parodiojn de siaj verkoj, per erotikaj versioj. Ankaŭ por seriozaj verkoj kiel Manlibro pri civilizeco por knabinoj por uzado en lernejaj institutoj. Li rakontis pri siaj komplikaj rilatoj kun la tri filinoj de la verkisto José-Maria de Heredia kaj la patrino en Trois Filles de leur mère ("Tri filinoj de ilia patrino"), postmorte eldonita. Louÿs estis edzo de unu el la filinoj kaj havis alian kiel amorantinon, de kiu li havis filon.
Oni konsideras, ke malgraŭ lia famiĝo pro aŭdaca erotikismo, lia ĉefa celo estis kritiki la regantan severmorecon kaj defendi la rajton je libereco ankaŭ por la virinoj.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- http://www.esperanto.cc/origtrad-dialogo.htm[rompita ligilo] - "Dialogo ĉe l' subiranta suno", esperantigita de Daniel Luez