Parasaŭrolofo
 | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Troveblo de fosilioj: Malfrua kretaceo | ||||||||||||||||||
 Parasaurolophus walkeri
| ||||||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||||||
Parasaŭrolofo (latine Parasaurolophus) estas dinosaŭra genro apartena la ordon de la ornitiskioj. Tiu besto vivis ĉe la malfrua Kretaceo (inter la debuto de la Campanio ĝis la fino de la Maastriĥtio, do inter 83 kaj 65 jarmilionoj) en nuna Nordameriko. Almenaŭ dekkvino da fosilioj estis malŝirmitaj en 2008. Ili dispartis en tri specioj : P. walkeri, P. tubicen kaj P. cyrtocristatus. Tiu dinosaŭro estis priskribita la unuan fojon en 1922 de William Parks ekde kranio kaj nekompleta skeleto malŝirmitaj en la alberta provinco, en Kanado, en la Formacio de ''Dinosaur Park''. En Nov-Meksiko oni malkaŝis la plej sudaj fosilioj kaj en Alberto la plej nordaj.
Parasaŭrolofo estas de la familio de la Hadrosaŭredoj, konita pro la variaj ornamaĵoj sur siaj kranioj. Parasaŭrolofo estas konita pro sia granda kresto similinta al longa tubo kurbigita malantaŭen. La dinosaŭroj Ĥaronosaŭro, devenas de la regiono hodiaŭ Ĉina Popola Respubliko, kaj kiuj estivis siaj plej proksimaj konataj familianoj, havis kranion kaj potencialan kreston similajn. La kresto de Parasaŭrolofo estas debatkaŭzo inter sciencistoj, pri la konsento sur sia funkcio enhavanta : la vida rekoneco de la du specioj kaj de la du seksoj, akustika amplifikilo, aŭ sistemo de varmregulado. Ĝi estas unu el la Hadrosaŭredoj la plej malmulta, nur konata ekde iuj bonaj specimenoj.
Etimologio
[redakti | redakti fonton]La nomo "Parasaŭrolofo" estis kreata ekde tri malnovgrekaj terminoj : [para] "apuda, paralela" [saurus] "reptilo" kaj [lophos] "kresto". Oni interpretpovas tion je "reptilo kun kresto kun paralelaj septoj".
William Parks nomis la specimeno P. walkeri honorinte Byron Edmund Walker, prezidento de la administrantaro de la Trustees de la Reĝa Museo de la Ontario.
La scienca nomo tubicen estas la nomo de roma trumpetisto kiu blovis en longan tubon. Restoj de almenaŭ tri specimenoj de la P. tubicen estis malkrovataj en Nov-Meksiko.
La termino cyrtocristatus estis formata ekde du latinaj radikoj, "cyrto" kiu signifas "kurbita" kaj de "cristatus", "altranga".