Norda tombejo (Jena)

La Norda tombejo (germane: Nordfriedhof) estas kun areo de 22 hektaroj kaj pli ol naŭ miloj da tomboj estas la plej granda tombejo en Jena, Germanujo.

Troviĝas la Norda tombejo norde de la urbocentro estante ekde 1884 municipa tombejo. Multaj eroj de ĝi hodiaŭ estas monumentprotektitaj. La unua entombigo okazis en 1889, la unua kremacio en 1898.^[1]

La ĝis hodiaŭ funkcianta funebra halo planitis en 1887 fare de la arĥitekto Karl Timler kaj konstruitis kune kun la ĉefkonstruisto Theodor Hartmann. Farite en novklasikisma stilo kiel klinkeraĵo kun kalkŝtono kaj kolonoj ĝi ankaŭ posedas orgenon.

En 1897 konstruitis surloke la unua kremaciejo, tiutempe la kvina en Germanujo. En la 3.5.2016 inaŭguritis proksime novkonstruaĵo^[2], ĉar la malnova ne plu sekvis aktualajn kremacileĝojn sen paroli pli kadukaj problemoj. Ankaŭ la laborkondiĉoj tiel pliboniĝis; la malnova hodiaŭ uzatas trinkeje.

Ekzistas surtombeje ĉ. 9.050 tomboj (stato de 2013), el kiuj estas:

• 25 tomboj por civitanoj honoraj
• 59 protektotaj tomboj
• 635 tomboj de viktimoj de ŝtataj perfortoj kaj militoj

Multaj elstaruloj de la 19-a kaj 20-a jarcento el la kampoj de sciencoj, ekonomio, politiko, arto kaj kulturo trovis sian lastan kvieton ĉi tie.^[3]

• Ernst Abbe – fizikisto kaj socialreformanto, 1840–1905
• Carl Blomeyer – oficisto 1844–1910
• Hans Boegehold – matematikisto, 1876–1965
• Walter Brednow – kuracisto, 1896–1976
• Karl von Brüger – juristo, 1822–1905
• Siegfried Czapski – fizikisto, 1861–1907
• Berthold Delbrück – filologo, 1842–1922
• Otto Devrient – aktoro, 1838–1894
• Eugen Diederichs – eldonisto, 1867–1930
• Matthias Domaschk – kontraŭkomunisto, 1957–1981
• Karl-Heinz Ducke – teologo kaj kontraŭkomunisto, 1941–2011
• Gustav Fischer – eldonisto, 1845–1910
• August Gärtner – kuracisto, 1848–1934
• Georg Goetz – filologo, 1849–1932
• Karl Griewank – historiisto, 1900–1953
• Karl Heussi – eklezihistoriisto, 1877–1961
• Jussuf Ibrahim – kuracisto, 1877–1953
• Hanna Jursch - teologino, 1902–1972
• Wilhelm Kämmerer – komputilisto, 1905–1994
• Fritz Körner – pentristo, 1888–1955
• Curt Letsche – verkisto, 1912–2010
• Otto Liebmann – filozofo, 1840–1912
• Theodor Lockemann – bibliotekisto, 1885–1945
• Tilo Medek – komponisto kaj eldonisto, 1940–2006
• Ernst Naumann – komponisto, 1832–1910
• Hermann Pistor – matematikisto, 1875–1951
• Magnus Poser – kontraŭnaziulo, 1907–1944
• Carl Prüssing – ĥemiisto, 1859–1912
• Wilhelm Rein – pedagogo, 1847–1929
• Moritz von Rohr – optikisto, 1868–1940
• Peter Schäfer – historiisto, 1931–2016
• Friedrich Schomerus – socialpolitikisto, 1876–1963
• Otto Schott – ĥemiisto, 1851–1935
• Bernhard Sigmund Schultze – kuracisto, 1827–1919
• Friedrich Slotty – filologo, 1881–1963
• Ernst Stahl – botanikisto, 1848–1919
• Max Steenbeck – fizikisto, 1904–1981
• Grete Unrein – politikistino, 1872–1945
• Walter Augustin Villiger – astronomo, 1872–1938
• Helene Voigt-Diederichs – verkistino, 1875–1961
• Otto Wagner – Politiker, 1877–1962
• Ernst Wandersleb – fizikisto kaj montogrimpisto, 1879–1963
• Lothar Zitzmann – pentristo, 1924–1977

• Hejmpaĝo de la tombeja administrado