[go: up one dir, main page]

Saltu al enhavo

Mungfabo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Mungfabo

Biologia klasado
Regno: Plantoj Plantae
Divizio: Angiospermoj Magnoliophyta
Klaso: Dukotiledonaj plantoj Magnoliopsida
Ordo: Fabaloj Fabales
Familio: Fabacoj Fabaceae
Genro: Vigna
Specio: V. radiata
Vigna radiata
(L.) R. Wilczek
Sinonimoj

Phaseolus aureus Roxb.

Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr
Mung-ŝosoj, nekuiritaj
Nutra valoro po 100 g (3,5 uncoj)
Energio 30 kkal   130 kJ
Karbonhidrato 5.94 g
- Sukeroj 4.13 g
- Fibro 1.8 g
Graso 0.18 g
Proteino 3.04 g
Akvo 90.4 g
Vitaminoj
A-vitamino  21.0 IU
Tiamino (B1-vitamino)  8.4e-2 mg 6%
Riboflavino (B2-vitamino)  0.124 mg 8%
Nikotina acido (B3-vitamino)  0.749 mg 5%
Pantotena acido (B5-vitamino)  0.38 mg 8%
Piridoksino (B6-vitamino)  8.8e-2 mg 7%
C-vitamino  13.2 mg 22%
E-vitamino  0.1 mg 1%
K-vitamino  33.0 μg 31%
Mineraloj
Kalcio  13.0 mg 1%
Fero  0.91 mg 7%
Magnezio  21.0 mg 6% 
Mangano  0.188 mg 9% 
Kalio  149.0 mg 3%
Zinko  0.41 mg 4%
Procentaĵoj rilatas al usonaj
rekomendoj por plenkreskuloj.
Fonto: USDA Nutrient database angle
Mungfaboj, boligitaj, sen salo
Nutra valoro po 100 g (3,5 uncoj)
Energio 110 kkal   440 kJ
Karbonhidrato 19.15 g
- Sukeroj 2.0 g
- Fibro 7.6 g
Graso 0.38 g
Proteino 7.02 g
Akvo 72.66 g
Vitaminoj
A-vitamino  24.0 IU
Tiamino (B1-vitamino)  0.164 mg 13%
Riboflavino (B2-vitamino)  6.1e-2 mg 4%
Nikotina acido (B3-vitamino)  0.577 mg 4%
Pantotena acido (B5-vitamino)  0.41 mg 8%
Piridoksino (B6-vitamino)  6.7e-2 mg 5%
C-vitamino  1.0 mg 2%
E-vitamino  0.15 mg 1%
K-vitamino  2.7 μg 3%
Mineraloj
Kalcio  27.0 mg 3%
Fero  1.4 mg 11%
Magnezio  48.0 mg 13% 
Mangano  0.298 mg 14% 
Kalio  266.0 mg 6%
Zinko  0.84 mg 8%
Procentaĵoj rilatas al usonaj
rekomendoj por plenkreskuloj.
Fonto: USDA Nutrient database angle

La mungfabo (Vigna radiata) (sin.: Phaseolus radiatus, Ph. aureus), ankaŭ mungofabo, Jerusalemfabo estas kultivplanto el la familio de guŝacoj (Fabaceae aŭ Leguminosae), subfamilio papiliofloraj (Faboideae). Ĝi estas strikte parenca al aliaj faboj precipe al nigra fabo (Vigna mungo).

La fabo estas kultivita jam jarmilojn en Hindio kaj nun en tuta sudorienta Azio.

Priskribo

[redakti | redakti fonton]

Ĝi altas ĝis 1,50 m, havas guŝojn longajn je 10 cm. La grajnoj grandas kiel pizo kaj havas la koloron de malhelverda, malofte flava aŭ nigra.

Uzeblecoj

[redakti | redakti fonton]
Mung-ŝosoj

Oni povas manĝi la ŝosojn (mungidojn), la freŝajn, junajn guŝojn aŭ la sekajn fabojn. Oni uzas eĉ la farunon el la grajno por vitra vermiĉelo.

En Eŭropo oni nomas la mung-ŝosojn erare "sojŝosoj" aŭ "sojĝermoj", sed ili konsistas el mungfaboj kaj ne el sojfaboj.

La mungfaboj estas pli facile digesteblaj ol kutima ĝardena fabo tiel ili ne kaŭzas produkton de intestaj gasoj. Ili estas malpli bongustaj ol la eŭropaj faboj.

La mungfabo havas 24 % entenon el proteino (el seka maso), kiu riĉas je lizino.