Mark Catesby
Mark Catesby | |||||
---|---|---|---|---|---|
Persona informo | |||||
Mark Catesby | |||||
Naskiĝo | 24-an de marto 1683 en Essex | ||||
Morto | 23-an de decembro 1749 (66-jaraĝa) en Londono | ||||
Lingvoj | angla vd | ||||
Loĝloko | Anglio vd | ||||
Ŝtataneco | Reĝlando de Granda Britio vd | ||||
Memorigilo | |||||
Familio | |||||
Patro | John Mark Catesby, of Sudbury (en) vd | ||||
Gefratoj | Elizabeth Catesby (en) vd | ||||
Profesio | |||||
Okupo | botanikisto pentristo verkisto ilustristo ornitologo esploristo vd | ||||
Laborkampo | Natura historio vd | ||||
| |||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Mark Catesby (24a marto 1682 - decembro 1749) estis angla naturalisto. Inter 1731 kaj 1743 Catesby publikigis sian verkon Natural History of Carolina, Florida and the Bahama Islands (Natura Historio de Karolino, Florido kaj la Bahamoj), nome la unua publikigita klarigo de la flaŭro kaj faŭno de Nordameriko. Ĝi inkludis 220 platojn da birdoj, reptilioj kaj amfibioj, fiŝoj, insektoj, kaj mamuloj, same kiel plantoj.
Vivo kaj verkoj
[redakti | redakti fonton]Catesby estis naskiĝinta la 24an de marto 1682 kaj baptita ĉe Castle Hedingham, Essex. Lia patro, John Catesby, estis advokato kaj farmisto. Lia patrino estis Elizabeth Jekyll Catesby de Hedingham Castle, Essex. La famili-posedata bieno kaj domo estis Holgate, en Sudbury, Sussex. Kono de la naturalisto John Ray kondukis al Catesby al intereso pri natura historio. Li studis naturhistorion en Londono antaŭ iri por resti kun sia fratino, Elizabeth Catesby Cocke, en Williamsburg, Virginio, Usono, en 1712. La morto de lia patro, ses jarojn pli frue, lasis Catesby sufiĉe da rimedo por vivteni sin. Elizabeto estis edzino de Dro. William Cocke, kiu estis membro de la Konsilio kaj ministro por eksteraj aferoj por la Kolonio de Virginio. Laŭ familia popolscio, Elizabeto geedziĝis kun Dro. Cocke, kontraŭ la deziroj de ŝiaj gepatroj, antaŭ elmigrado al Virginio. Post lia restado en Williamsburg, Catesby vizitis Karibion en 1714, kaj revenis al Virginio, kaj poste hejme al Anglio en 1719.
Catesby kolektis semojn kaj botanikajn specimenojn en Virginio, kiujn li sendis al plantisto de Hoxton nome Thomas Fairchild. Tio famigis lian nomon konate al aliaj sciencistoj en Anglio, kaj en 1722 li estis rekomenditaj fare de William Sherard por entrepreni plantokolektadan ekspedicion al Karolino laŭ nomo de la Reĝa Societo de Londono. Catesby ekloĝis en Charlestown, kaj vojaĝis al aliaj partoj de orienta Nordameriko kaj Karibio, kolektante plantojn kaj birdojn. Multaj el tiuj specimenoj estis senditaj al Hans Sloane en Londono. Catesby revenis al Anglio en 1726.
Catesby foruzis la venontajn deksep jarojn preparante sian Naturhistorion. Publikigo estis financita per senintereza prunto de unu el la uloj de la Reĝa Societo de Londono, nome la kvakero Peter Collinson. Catesby estis la unua uzanto de grandfoliaj kolorplatoj en naturhistoriaj libroj. Li lernis kiel grati la telerojn mem. La unuaj ok teleroj neniun fonon havis, sed de tiam Catesby inkludis plantojn kun siaj bestoj. Li kompletigis la unuan volumon en 1731, kaj en februaro 1733 li estis elektitaj ulo de la Reĝa Societo de Londono. La dua volumo estis kompletigita en 1743, kaj en 1746 li produktis aldonon de materialo sendita al li de amikoj en Ameriko, precipe John Bartram. Catesby mortis ĵus antaŭ Kristnasko 1749 kaj estis entombigitaj la 23an de decembro.
Carolus Linnaeus inkludis multe de la informoj en la Naturhistorio en la 10-a eldono de sia Systema Naturae (1758).
Bildaro de Catesby
[redakti | redakti fonton]-
Lachnolaimus maximus, 1725
-
Anguinis viridis, 1743
-
Lophodytes cucullatus, 1748
-
Ventro Rubro, Melanerpes carolinus, 1749
-
Turdus minimus (nune Catharus minimus) kaj Ilex cassine, 1754
-
Rana aquatica, 1754
-
Cance Chelis Rubis, Titanokeratophyton &c., 1754
-
Coccothraustes rubra (probable Cardinalis cardinalis) kaj Juglans alba virginiensis, 1754
-
Ardea herodias, 1771
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- Jackson, Christine E., (1985) Bird Etchings: the illustrators and their books, 1655-1855. Ithaca: Cornell University Press ISBN 0-8014-9684-5
- Walters, Michael (2003) A Concise History of Ornithology. London: Christopher Helm ISBN 1-873403-97-6
- Wiatt, Alex L. (1992) The Descendants of Stephen Field of King and Queen County, Virginia, 1721, Fredericksburg VA: BookCrafters
Myers, Amy R. W. & Pritchard, M. B. (1998) "Empire's nature. Mark Catesby's New World vision," Chapel Hill & London: University of North Carolina Press ISBN 0-8078-4762-3
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Catesby Commemoration Trust Arkivigite je 2013-04-06 per la retarkivo Wayback Machine
Verkoj
- Mark Catesby (1731). The Natural History of Carolina, Florida and (v1). Online scanned edition el Rare Book Room.
- Mark Catesby (1743). The Natural History of Carolina, Florida and (v2). Online scanned edition el Rare Book Room.
- Mark Catesby, The Natural History of Carolina, Florida and the Bahamas Electronic edition: high quality images and user-friendly text Arkivigite je 2021-02-12 per la retarkivo Wayback Machine from the American Studies Programs at the University of Virginia
- Verkoj ĉe Mark Catesby rete ĉe Biodiversity Heritage Library.
- Mortintoj en Londono
- Naskiĝintoj en 1683
- Mortintoj en 1749
- Viroj
- Naskiĝintoj la 24-an de marto
- Mortintoj la 23-an de decembro
- Anglaj botanikistoj
- Anglaj natursciencistoj
- Anglaj ornitologoj
- Reĝa Societo de Londono
- Naturo de Bahamoj
- Naturo de Florido
- Naturo de Norda Karolino
- Naturo de Suda Karolino
- Naturo de Karibio
- Britaj birdartistoj